طرح پمپئو برای «بازگشت» به برجام وتمدید تحریم تسلیحاتی ایران

روزنامه نیویورک تایمز روز یکشنبه ۲۶ آوریل در گزارشی خبر داد که به‌رغم خروج دونالد ترامپ، رئيس جمهوری آمریکا از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ مایک پمپئو، وزیر خارجه او همراه با تیمی در حال تدوین متنی حقوقی است که بر اساس آن آمریکا به عنوان یکی از طرف‌های برجام به شمار می‌رود و می‌تواند مانع از پایان یافتن تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل در اکتبر سال جاری میلادی شود. 

به گزارش این روزنامه، این بخشی از یک استراتژی پیچیده برای فشار بر شورای امنیت سازمان ملل است تا به وسیله آن تمدید تحریم تسلیحاتی علیه تهران طولانی‌تر و یا حتی سخت‌گیرانه‌تر شوند. 

بنابر این گزارش، مقام‌های دولت آمریکا این استراتژی را در چند روز اخیر توضیح داده‌اند. آن‌ها از قطعنامه‌ جدیدی در شورای امنیت سازمان ملل سخن گفته‌اند که پس از لغو تحریم تسلیحاتی کنونی در ماه اکتبر، مانع از صادرات تسلیحات به ایران ‌شود.

بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل متحد هرگونه داد و ستد تسلیحاتی با ایران تا ۱۸ اکتبر امسال (۲۷ مهر) ممنوع است. این قطعنامه در پیوند با توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ و برای یک بازه زمانی پنج ساله تصویب شد و یکی از مواردی بود که از سوی دولت ترامپ و مخالفان توافق هسته‌ای با ایران در آمریکا به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.

نیویورک تایمز در گزارش خود نوشته است که تلاش آمریکا قطعا با مخالفت روسیه و چین روبرو خواهد شد زیرا روسیه مایل است فروش تسلیحات به ایران را از سر گیرد و این را به مقام‌های آمریکا نیز اعلام کرده است. 

براساس این گزارش، در صورتی که تحریم تسلیحاتی علیه ایران تمدید نشود، آنگاه آمریکا می‌تواند به‌عنوان عضوی از برجام از حق خود به منظور اعمال فشار برای بازگرداندن تحریم‌های گسترده علیه ایران که پیش از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ اعمال شده بودند، استفاده کند. تحریم‌هایی که مانع از فروش نفت و تبادلات بانکی می‌شد. 

در همین رابطه مایک پمپئو به نیویورک تایمز گفته است که آمریکا نمی‌تواند اجازه دهد که جمهوری اسلامی ظرف شش ماه آینده بتواند سلاح خریدای کند. او می‌افزاید: «اوباما هرگز نباید توافق می‌کرد که به تحریم تسلیحاتی آمریکا پایان دهد. ما آماده‌ایم که از همه گزینه‌های دیپلماتیک خود برای اطمینان از ماندگاری تحریم تسلیحاتی شورای امنیت استفاده کنیم». او در توییتی از شورای امنیت سازمان ملل خواسته بود که تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند. 

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در آبان سال گذشته گفته بود: «با ادامه برجام سال آینده ما به یک هدف بسیار بزرگ سیاسی و دفاعی و امنیتی دست می‌یابیم. سال‌هاست خرید و فروش سلاح از سوی ایران ممنوع است؛ طبق توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ سال آینده تحریم تسلیحاتی ایران برداشته خواهد شد و ایران هم می‌تواند سلاح بخرد و هم بفروشد».

مایک پمپئو با اشاره به این سخنان و این‌که جمهوری اسلامی پس از این تاریخ می‌تواند «پهپاد، موشک، تانک، جنگنده و تجهیزات دیگر» بخرد و بفروشد، برجام را "فاجعه‌بار" دانسته بود.