عبدالرشيد دوستم، رئيس ستاد ارتش افغانستان

عبدالرشيد دوستم، رهبر جنبش ملى اسلامى در شمال افغانستان است. بر اساس گزارش هاى رسيده از طرف سازمان ديده بان حقوق بشر، او در جريان جنگ هاي داخلى در دهه ى ۹۰ ميلادى و به طور كلى طى ۲۵ سال گذشته، يكى از عوامل ايجاد هرج و مرج، كشتار مردم بيگناه و نقض حقوق بشر در اين كشور فقير بوده است.

روزنامه هاى انگليسى از او به عنوان يكى از جنگ سالاران افغانستان ياد مى كنند كه قشون شخصى دارد و پول شبه نظاميان خود را از راه قاچاق مواد مخدر به دست مى آورد. اين در حالى ست كه گزارش هاى سازمان ملل متحد در مورد افغانستان مبنى بر اين است كه توليد ترياك و تهيه هروئين در اين كشور رشد بى سابقه اى يافته است.

در دوران دولت موقت، رابطه ميان حامد كرزاى، رئيس جمهور افغانستان، و عبدالرشيد دوستم، اين رهبر نظامى در شمال كشور، به هيچ وجه دوستانه نبود. دوستم سعى مى كرد با حفظ نيروهاى شبه نظامى خود در شمال كشور، به قدرت خود بيفزايد و از اين راه بخت خود را براى پيروزى در انتخابات رياست جمهورى افزايش دهد.

بسيارى مى پرسند، چرا كرزاى كه خود به قوم پشتو تعلق دارد، حاضر شده است مهم ترين پست دولتى خود را به ژنرال دوستم بدهد كه ازبك است.

گرچه دوستم در انتخابات رياست جمهورى نفر چهارم شد و به اهدافش نرسيد، اما حال انتظار دارد در انتخابات منطقه اى بيشترين آرا را به خود اختصاص دهد. البته احتمال پيروزى او در اين انتخابات وجود دارد، زيرا در شمال افغانستان بسيارى از شهروندان ِ ازبك، راى خود را به رهبر محبوب خود يعنى ژنرال دستوم مى دهند. پس به نظر مى رسد كه در چنين شرايطي، رئيس جمهور افغانستان، مى خواهد او را با خود متحد سازد و به گونه اى انتخاب او را در شمال كشور، به پيروزى دولت برگزيده ى مركزى تبديل كند.

اما انتخاب دوستم با انتقاد شديد سازمان هاى مدافع حقوق بشر مواجه شده است. سازمان هايى كه خواستار شروع مجددى براى افغانستان بودند. شروعى مشروع و قانونى. اين اقدام كرزاى همچنين مى تواند تاثيرى منفى بگذارد بر كشورهايى كه طرح هاى سازندگى در افغانستان را پشتيبانى مى كنند و سرمايه گذارى هاى وسيعى را براى بازسازى اين كشور در نظر گرفته اند و خواستار برقرارى دمكراسى و نظم در كشورند و نه سلطه ى جنگ سالاران.

در چنين شرايطى دولت افغانستان انتقادهايى در اين مورد را رد مى كند و بر اين نظر است كه بايد از دوستم هم مثل ديگر مخالفان دولت افغانستان كمك گرفت تا سرانجام اتحادى در ميان نيروهاى مختلف اين كشور فقير و عقب نگاه داشته شده بوجود آيد و ژنرال دوستم هم مثل ديگران وظيفه اش را در مقابل مردم افغانستان به انجام رساند.