فعاليتهاى سازمان غير دولتى كانون توسعه فرهنگى كودكان ايران

خانم منيرهمايونى يكى از مؤسسين و مديرعامل كانون توسعه فرهنگى كودكان است. طى سه سال گذشته اين كانون فعاليتهاى گوناگونى براى كمك در رشد استعدادها و خلاقيتهاى كودكان و نوجوانان انجام داده است:

”فعاليتهای اخيری که در زمينه ی کارگاه کودکان و حقوق کودک کرده ام، ديده ام که هميشه محروميت بچه هايی روستايی به جای خود باقی ست و کسی به اين قضيه توجهی ندارد. برای همين فکر کرديم که چه راهی را برای برقراری اين ارتباط پيدا کنيم و کتابخانه بهترين پايگاه و جايگاهی بود که اين ارتباط را برقرار کرد. در واقع هم بخش فرهنگی و هم بخش آموزشی را تحت پوشش خود قرار می داد.”

تا كنون اين كانون ۱۰ كتابخانه در روستاهاى ايران تأسيس كرده است. دراين كتابخانه هاى روستايى هر سه ماه يكبار كارگاه هاى مختلفى براى آموزش مسائل فرهنگى، عمومى و كارهاى دستى بومى برگزار ميشود. موضوع هايى كه در اين كارگاه ها تدريس ميشوند بسيار متفاوت هستند. موضوع هايى از قبيل داستان نويسى، سفالگرى، حقوق كودك يا حتى آموزش فرهنگ صلح به كودكان. خانم همايونى مثالى از روند اين گونه كارگاه ها را عنوان ميكند:

”در ابتدا من برای بچه ها يک صحبت مقدماتی می کنم، بعد از بچه ها می پرسم که چه چيزهايی را صلح آميز می دانند. هرکسی تعريفی دارد. بعد ضد آن را می پرسم و همه ی اينها را یادداشت می کنم. بعد در آخر با هم توافقی می کنيم که بچه ها گروه صلحی تشکيل بدهند و اين گروه صلح بايد هر چيزی که گفته، همان کار را هم انجام دهند و نهايتا گزارشی تهيه می کنم و به کتابدارمان می دهم و کتابدارمان نيز هر ماهه يک گزارش به ما می دهد.”

بسيارى از روستاهاى ايران داراى مقطع تحصيلى راهنمايى و دبيرستان براى دانش آموزان نيستند. در نتيجه دانش آموزانى كه علاقه به ادامه تحصيل دارند، بايد به روستاهاى مركزى بروند كه داراى مقاطع تحصيلى بالاترى هستند. اين مسئله يكى از دلايل مهم ترك تحصيل دانش آموزان، بويژه دختران، پس از پايان مقطع دبستان در مناطق محروم است. از اين رو در بعضى از روستاهاى مركزى خوابگاه هايى تأسيس شده اند كه دانش آموزان اعم از دختر و پسر ميتوانند با پرداخت هزينه ماهانه بصورت شبانه روزى در اين خوابگاه ها بسر ببرند. يكى ديگر از فعاليتهاى كانون نام برده طرح آموزشيارى در روستاها است. اين طرح تا كنون ۲۵۰ دانش آموز را تحت پوشش خود قرار داده است:

”شروع ما در اين طرح ابتدا بيشتر بر جنبه ی توانمندسازی بچه ها و خانواده ها برای ادامه ی تحصيل بود. يعنی کمک تحصيلی برای بچه هايی که از روستاهای اطراف به روستاهايی می آمدند که در مرکزيت قرار دارند، و به صورت اقماری اطراف اين روستاها، روستاهای ديگری هست که بچه ها به علت نداشتن مقاطع تحصيلی بالاتر در خوابگاهها زندگی می کردند و به علت عدم نداشتن امکان مالی ترک تحصيل می کردند و حتا قادر به پرداخت هزينه ی خوابگاه نبودند.”

محتواى دروس مدارس در سراسر ايران يكسان است و توجه كافى به نيازهاى نواحى مختلف كشور نميشود. از اين رو بسيارى از نوجوانان پس از اتمام دوره دبيرستان براى يافتن كارمناسب روستاهاى خود را ترك كرده و به شهرها هجوم مىآورند. كانون توسعه فرهنگى كودكان در رابطه با حل اين مشكل تلاشهاى زيادى در توسعه دبيرستانهاى كاردانش مىكند. دردبيرستانهاى كاردانش مهارتهاى فنى و عملى مورد نياز جامعه دانش آموزان تدريس ميشود. سال گذشته كانون نام برده رشته تأسيسات، آبرسانى و گازرسانى در روستاى خنگ، واقع در ۵۰ كيلومترى بيرجند، را تأسيس و كارگاه آنرا تجهيز كرد. خانم منير همايونى، مدير عامل اين كانون، درباره تأسيس دبيرستان كاردانش روستاى خنگ ميگويد:

”حسن کار اين بود که در همان تعدادى كه ثبت نام كردند از روز اول قرار را بر اين گذاشتيم، که عملا هم اگر جايی يا کارفرمايی کار دارد، کار را به کارگاه اين هنرستان سفارش دهد. و طوری شد که اکنون بچه ها با وجود آنکه يکسال از شروع اين رشته گذشته است، عملا تعدادی تکنسين خوب در آنجا در حال رشد است.”

بايد به اين نكته اشاره كرد كه فعاليت هاى اعضاى كانون توسعه فرهنگى كودكان داوطلبانه است و كليه هزينه ها با كمك هاى فرهنگ دوستان تأمين ميشود.

روشنك زنگنه