«قتل دماوند» به دست جاده‌سازان
۱۳۸۸ تیر ۲۴, چهارشنبه
کوه دماوند با ارتفاع ۵۶۷۱ متر یکی از بلندترین قله‌های جهان است و از سرمایه‌های ملی ایران محسوب می‌شود.
حدود یک هفته است که مسئولان محلی در مسیری ۷ کیلومتری در یکی از دامنه‌های دماوند عملیات آسفالت‌کشی را آغاز کرده‌اند. این مسیر به بخش گوسفندسرای دماوند که در ارتفاع ۲۹۰۰ متری دریا قرار دارد، منتهی می‌شود.
علی محمد ساریخانی، دبیر کمیته‌ی پناهگاه‌های فدراسیون کوهنوردی، ضمن اشاره به اعتبار ۸۶ میلیون تومانی این پروژه خاطرنشان می‌سازد که فدراسیون از همان ابتدا به این اقدام اعتراض کرده است. به گفته‌ی وی، فدراسیون به همه‌ی مقام‌های مسئول، از جمله رئيس مجلس و وزارت کشور، نامه نوشته و اعتراضش را اعلام کرده است.
در نامه‌ی فدراسیون به وزارت کشور آمده که «آسفالت مسیر ۷ کیلومتری در دامنه‌ی کوهستان اقدامی نسنجیده، غیر ضروری و غیر کارشناسی و تنها به بهانه‌ی جذب گردشگر، جراحتی عمیق بر پیکر کوه دماوند، این موهبت الهی و میراث گرانبهای طبیعی وارد خواهد کرد».
محمود شعاعی، رئيس فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی، عملیات آسفالت‌کشی را موجب «قتل دماوند» دانسته است. او که روز چهارشنبه، بیست و چهارم تیر، خود در منطقه حضور داشته و شاهد ادامه‌ی عملیات خاک‌ریزی بوده، تأکید می‌کند که برخلاف اخبار منتشره این عملیات متوقف نشده است.
محمود شعاعی علت مخالفت فدراسیون را توضیح می‌دهد: «علت مخالفت، تخریب محیط زیست است و ورود افراد غیر کوهنورد. اینها به صرف اینکه رفت و آمد در جاده تسهیل شده، می‌آیند وارد منطقه می‌شوند و از خودشان زباله بر جای می‌گذارند. تردد زیاد باعث فراری دادن حیوانات و گونه‌های وحش و پرندگان می‌شود و پوشش گیاهی را از بین می‌برد.»
آسفالت دامنه‌ی دماوند با جذب گردشگر منافات دارد
رئيس فدراسیون کوهنوردی با این ادعا که عملیات نامبرده سبب توسعه‌ی گردشگری می‌شود، مخالف است و می‌گوید: « این کار دقیقا در مقابل گردشگری است. در هیچ جای دنیا کوه مرتفع و منحصر به فردی مانند دماوند که بلندترین قله‌ی خاورمیانه است را با چنین کاری از بین نمی‌برند. هر چقدر ما رفت و آمد افراد غیرکوهنورد و طبیعت‌گرد را تسهیل بکنیم، چون آنها با رفتار درست با محیط زیست آشنا نیستند، اثرات تخریبی را بیشتر کرده‌ایم.»
محمود شعاعی همچنین خاطرنشان می‌سازد: «کل خاک‌هایی که برای زیرسازی این جاده استفاده می‌شود را دارند از معادن دماوند استخراج می‌کنند. اینها گام‌هایی نیست که در جهت توسعه‌ی گردشگری برداشته بشود، بلکه منجر به تخریب محیط زیست می‌شود و ما این اثر ملی را در معرض نابودی قرار می‌دهیم.»
علی محمد ساریخانی، دبیر کمیته‌ی پناهگاه‌های فدراسیون کوهنوردی، نیز این نظر را تأیید کرده و می‌گوید: « کاش مسئولی که این حرف را زده، با من می‌آمد به رینه که منطقه‌ای است توریستی و دارای آب گرم، ببینیم آیا در آنجا جاده‌ها آسفالت شده؟ در این شهر جاده‌هنوز خاکی است. ورودی رینه به هراز خاکی است. اگر می‌خواهند جاده درست کنند، باید حتما در ارتفاعات دماوند جاده آسفالت کنند؟»
وی در ادامه می‌افزاید: «آیا در سرین که مرکز آب گرم ایران است و از قله‌ی سبلان سرچشمه می‌گیرد، این سرویس‌ها به گردشگر داده می‌شود؟ ما وقتی در پایین‌دست نمی‌توانیم به گردشگرانمان سرویس بدهیم، چطور می‌توانیم در دل کو‌ه‌ها و حتی قله‌ها سرویس بدهیم؟»
زمین‌خواری و سودجویی علت اصلی آسفالت دامنه‌ی دماوند؟
در نامه‌ی فدراسیون کوهنوردی به صادق محصولی، وزیر کشور، تأکید شده که مسیر نامبرده با تسهیلات کنونی و قرارگاه تازه احداث‌شده در بارگاه سوم، واقع در ۴۲۰۰ متری سطح دریا، نیاز گردشگران و کوهنوردان در حد دسترسی به منطقه‌ای بکر و طبیعی را به میزان متعارف تأمین می‌کند. در این نامه همچنین هشدار داده شده که آسفالت جاده‌ی نامبرده «ضمن اینکه بر اساس مصوبات سازمان محیط زیست منع قانونی دارد، علاوه بر تردد بی‌شمار وسایط نقلیه و آلودگی هوای منطقه، سبب هجوم زمین‌خواران، فرصت‌طلبان و سودجویان منابع طبیعی خواهد شد».
ساریخانی، دبیر کمیته‌ی پناهگاه‌های فدراسیون کوهنوردی، می‌گوید، «فدراسیون با هر گونه ساخت و ساز، اعم از جاده یا حتی پناهگاه برای رفاه کوهنوردان» در دامنه‌های این کوه به دلیل تخریب محیط طبیعی مخالف است. وی به ساخت مسجدی در دامنه‌ی دماوند، جایی که نه آب دارد و نه سرویس بهداشتی، اشاره کرده و می‌افزاید: « مسجد ساختن در دامنه‌ی دماوند به نام امام زمان چه معنی دارد؟ دو هفته‌ی پیش کوهنوردی خارجی آمد آنجا و گزارشی در اینترنت نوشت که ’من را در اصطبلی جای دادند که به مسجد معروف است‘. عوامل فدراسیون به شورای رینه اطلاع دادند و اینها بعد از مراجعه دیدند که پالان‌های قاطرها به خاطر بارندگی در مسجد جای داده شده است.»
وی در ادامه خاطرنشان می‌سازد: «من نمی‌دانم پشت این قضیه چه کسانی هستند. آیا زمین‌خوارهایی هستند که مورد حمایت بخش دولتی هستند؟ یا همان کسانی که همین الان آنجا هستند و دارند آبی را که ما به زحمت به گوسفندسرا می‌آوریم قطع می‌کنند، به خاطر اینکه به کوهنورد آب معدنی بفروشند؟» وی همچنین تصریح می‌کند که«اینها بهانه است. فکر می‌کنم اینها می‌خواهند بیایند، دامنه‌ی دماوند و ساخت و ساز را شروع کنند. اصلا فکر ارائه‌ی خدمات به کوهنوردی یا چیز دیگری نیستند. چون به فدراسیون اعلام کردند که از این مسجد به شعاع ۶ کیلومتر زمین مال ما و امام زمان است. یعنی می‌گویند، فدراسیون کوهنوردی در جمهوری اسلامی امام زمان و ملک آن را نمی‌شناسند و اشخاصی که در آنجا هستند، هیچ مسئولیتی ندارند و جوابگو هم نیستند، آن را می‌شناسند».
«این دغدغه، دغدغه‌ای بزرگ است»
محمود شعاعی، رئيس فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی، تأکید می‌کند که « ما به هر کسی که دسترسی داشته باشیم توسط طبیعت‌دوستان و کوهنوردان این هشدار را می‌دهیم. جامعه‌ی کوهنوردان ساکت نمی‌نشیند. این دغدغه، دغدغه‌ای بسیار بزرگ است».
نویسنده: فریبا والیات
تحریریه: کیواندخت قهاری