مذاكره ايران و روسيه در باره مسأله اتمى ايران

نمايندگان روسيه و ايران در مذاكرات درباره مناقشه اتمى ايران با برخوردى خويشتن دارانه گفتگوهاى امروز خود را در مسكو آغاز كردند. موضوع اصلى درباره پيشنهاد روسيه بود كه مورد حمايت اتحاديه اروپا و امريكا نيز قرار دارد. پيشنهادى كه بر مبناى آن اورانيوم غنى شده مورد نياز ايران بتواند در خاك روسيه آماده گردد. اين درحالى است كه همزمان هيئت ايرانى به سرپرستى منوچهر متكى در بروكسل بسر مى برد. اين هيئت نيز با نمايندگان اتحاديه اروپا در همين باره به گفتگو نشست. منوچهر متكى دوباره بر اين امر تأكيد كرد كه ايران مانند پيش خواستار استفاده صلح اميز از انرژى اتمى است.

به نظر بسيارى از سياستمداران در حال حاضر پيشنهاد روسيه به عنوان راه حل مناسبى براى بيرون آمدن از مناقشه فعلى درمورد طرح هاى اتمى ايران و محدود كردن گسترش دامنه اين اختلافات قلمداد مى شود. با اجراى عملى اين پيشنهاد و غنى سازى اورانيوم بطور مشترك با كارشناسان روسى و در خاك اين كشور، جلوى اين گمان نيز گرفته مى شود كه ايران با استفاده از موقعيت، سلاح اتمى توليد خواهد كرد. سرگئى لاوروف وزير امور خارجه روسيه پيش از شروع مذاكرات با هيئت ايرانى گفت كه ”در واقع انتظارات خويشتن دارانه اى از اين مذاكرات موجود است.“ ولى او بر اين امر نيز تأكيد كرد كه ”ما تمام كوششمان را بكار خواهيم برد كه از گسترش دامنه اختلافات و به دنبال آن، از استفاده از راه حل هاى خشونت آميز براى حل اين مشكل جلو گيرى كنيم.“

در واقع اين مذاكرات مى بايد در روز پنجشنبه، بيست و هفتم بهمن ماه، شروع مى شد ولى بنا درخواست ايران بود كه به امروز دوشنبه موكول شد. برخورد ايران با پيشنهاد مطرح شده از جانب روسيه متفاوت بود. در دو هفته پيش ابتدا اين پيشنهاد، كه در ضمن ازمدت ها پيش مطرح شده است، شديدا از طرف ايران رد شد. و اينكه تنها در اين مورد مى توان از نيروگاه هاى ايرانى سخن گفت. سه روز پيش اين نظر مطرح شد كه غنى سازى اورانيوم در خاك روسيه لااقل براى كوتاه مدت مى تواند راه حل خوبى باشد. اين موردى بود كه به نظر الكسى سيگوتكين، از اعضاى كميسيون دفاع مجلس روسيه، نشان دهنده كوتاه آمدن ايران بود. او گفته بود:” من فكر نمى كنم كه در ايران افراد غير خردمندى حكومت مى كنند. به همين جهت فكر مى كنم كه ايران با پيشنهاد ما راه خواهد آمد. اما مطمئنا مذاكرات در اين باره سخت و پيچيده خواهد بود. اما تنها شروع اين مذاكرات، خود برداشتن گام بزرگى محسوب مى شود و در هر صورت راه حل گفتگوها بهتر از تحريم و از آن مهمتر، شروع يك درگيرى است.“

به نظر سيگوتكين بمباران نيروگاه هاى اتمى ايران به معنى ايجاد چرنوبيل دوم است و ايجاد درگيرى جديد در خاور ميانه و به همين دليل روسيه همه تلاشش را براى راه حل گفتگو بكار مى گيرد. بايد گفت كه اين مسئله تنها به منفعت يك جانبه يكى از طرف هاى گفتگو منتهى نخواهد شد. زيرا تنها از طريق ساخت نيروگاه بوشهر توسط كارشناسان روسى امكان استفاده صلح آميز از نيروى اتم براى را ايران ممكن مى گردد. روسيه خود نيز با اين مشكل دست به گريبان است. سيگوتكين در جواب اينكه چه خواهد شد اگر ايران پيشنهاد روسيه را نپذيرد، گفته بود: ”اگر ايران غني سازى اورانيوم را در خاك روسيه نپذيرد، نتيجه سختى حاصل خواه شد و آن اينكه ما نمى توانيم به ساخت نيروگاه بوشهر ادامه دهيم. زيرا در اينصورت روسيه با ايران در مقابل همه جهان خواهد ايستاد.“

ايران بر اين نكته پافشارى مى كند قرار داد هاى موجود ميان دو كشور و تحويل ميله هاى سوختى به ايران مى بايد عملى گردند.

سرگئى لاوروف، وزير امور خارجه روسيه نيز بر اين امر تأكيد كرد كه شكست مذاكرات براى روسيه نيز زيانمند است و روسيه آماده بستن قراردادهاى جديد با ايران است.