مصاحبه دويچه وله با يك صاحب نظر سياست امنيتى در باره مناقشه اتمى با ايران

محمد خاتمى رئيس جمهور ايران عازم كشورهاى اتريش و فرانسه شد. بدون شك موضوع برنامه هسته اى ايران يكى از موضوعاتى است كه درملاقاتهاى وى به آن پرداخته ميشود. دويچه وله آن لاين با دكتر اوليور ترنرت مسئول گروه تحقيقاتى سياست امنيتى موسسه علوم و سياست در برلين مصاحبه اى در زمينه برنامه هسته اى ايران به انجام رسانده است. وى در جواب به اين سئوال كه آيا ايران ميتواند بمب اتمى توليد نمايد ميگويد كه اين كشور با ساختن تاسيسات غنى سازى اورانيوم در نطنزدر حال فراهم نمودن زمينه هاى توليد آن است. در عين حال با ساخت راكتور آب سنگين و پلوتونيوم بدست آمده از اين راكتورهم ميتوان بمب اتم توليد نمود. البته دولت ايران همواره گفته است كه برنامه هسته اى اش مصارف غير نظامى دارد كه آمريكا و اروپائيان بنا به دلائل مختلفى با شك و ترديد به آن مينگرند.

در باره تلاشهاى اروپائيان دكتر ترنرت ميگويد كه اروپائيان مخالفتى با استفاده ايران از انرژى هسته اى ندارند و حتى در صورت صرفنظر كردن ايران از استفاده از راكتور آب سنگين، حاضر به فروش راكتور آب سبك به ايران نيز هستند. اما اروپائيان تمايل ندارند كه ايران به فن آورى چرخه كامل هسته اى دست يابد. تكنونولوژى هسته اى، تكنولوژى بسيار خطرناكى است كه در حال حاضر در اختيار تنها ده كشور جهان است. شما ميتوانيد اورانيوم را پنج درصد غنى نمائيد و سوخت هسته اى از آن بدست آوريد و همين اورانيوم را ميتوانيد ۹۰ درصد غنى نمود و از آن براى مصارف نظامى استفاده كرد. اينكه براى دولت ايران استفاده از راكتورهاى آب سبك كفايت ندارد، از اينجا ناشى ميشود كه آنها ميگويند ميخواهند در اين زمنيه خودكفا باشند.

اما آيا اينكه امكان نزديكى بين مواضع طرفين وجود دارد يا خير؟ دكتر ترنرت معتقد است كه بايد منتظر نتيجه انتخابات رياست جمهورى ماند و از آنجائى كه رفسنجانى نماينده بورژوازى تجارى ايران است و علاقه زيادى به روابط خوب تجارى با اروپا دارد، اين احتمال قوى است كه وى بتواند در اين زمنيه با اروپائيان به توافق برسد.

از سوى ديگر محمد البرادعى رئيس آژانس بين المللى انرژى اتمى از آمريكا خواسته بود تا به ايران ضمانت امنيتى بدهد. دكتر ترنر بر اين باور است كه از زمان مسافرت بوش به اروپا مواضع اين كشور نسبت به ايران تا حدود زيادى تغيير يافته و حتى آمريكا حاضر به پذيرفته شدن ايران در سازمان تجارت جهانى است. اما آمريكا بصورت رسمى تضمين امنيتى نخواهد داد و منظر آينده اين مسئله نيز هنوز در ابهام قرار دارد.