مصطفی کاظمی مسئول تشکیل دولت تازه عراق شد
۱۳۹۹ فروردین ۲۱, پنجشنبه
برهم صالح، رئیس‌جمهوری عراق، نیمروز پنجشنبه (نهم آوریل) طی حکمی مصطفی کاظمی را مامور تشکیل دولت تازه عراق کرد. ساعاتی پیش از آن عدنان زرفی، نامزد پیشین ائتلاف شیعیان، از تشکیل دولت آینده انصراف داده بود.
رئیس جمهور حکم نخست‌وزیری کاظمی را با حضور سران تشکل‌های اصلی شیعی و سنی و کُرد، به او ابلاغ کرد و از او خواست که هرچه زودتر دولت خود را تشکیل دهد.
مخالفت شیعیان و ایران با عدنان زرفی
در روزهای گذشته پنج گروه بزرگ شیعی گفتند که برای معرفی مصطفی کاظمی به عنوان نخست وزیر آینده عراق به توافق رسیده‌اند. این تصمیم پس از چند هفته کشمکش از سویی میان گروه‌های شیعه و از سوی دیگر میان آنها با نیروهای کرد و سنی به دست آمد.
آنها شامگاه سه‌شنبه (هفتم آوریل) اعلام کردند که مصطفی کاظمی را به جای عدنان زرفی برای ریاست دولت آینده عراق معرفی می‌کنند.
عمار حکیم، از سران اصلی ائتلاف شیعی، نامه‌ای مبنی بر پشتیبانی شیعیان از نامزدی مصطفی کاظمی به جای عدنان زرفی را به برهم صالح رئیس جمهور تحویل داد.
توافق این پنج تشکل شیعی که روی هم ۱۰۶ کرسی از ۳۲۹ کرسی پارلمان را در اختیار دارند، برای انتخاب نخست وزیر آینده، که باید شیعی باشد، تعیین‌کننده است.
رسانه‌های خبری جمهوری اسلامی، مانند خبرگزاری ایرنا و شبکه خبری العالم، این خبر را با رویکردی تأییدآمیز منتشر کردند.
گروه‌های کرد و سنی عراق نیز گفتند که با نخست‌وزیری کاظمی موافق هستند. او تاکنون رئيس دستگاه اطلاعاتی عراق بوده و در این مقام کارنامه‌ای قابل قبول داشته است. او تلاش کرده است که فعالیت دستگاه اطلاعاتی و امنیتی عراق را از کشمکش‌های سیاسی دور نگه دارد.
محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق (سنی‌مذهب)، در بیانیه‌ای از نامزدی کاظمی برای تشکیل "دولتی نیرومند برای گذر از مرحله دشوار کنونی" حمایت کرد.
رهبری اقلیم کردستان عراق نیز با انتشار بیانیه‌ای ضمن حمایت از نامزدی مصطفی کاظمی خواهان تشکیل هرچه سریعتر دولت شد.
بدین ترتیب راه انتخاب نخست وزیر آینده که باید با بیش از ۵۰درصد آرا تعیین شود، هموار شد.
هرچند گسترش اپیدمی، از جمله در عراق، بر زندگی جمعی سایه انداخته، در همین دوران در پشت پرده منازعات سیاسی با شدت و حدت ادامه داشته است.
مهمترین رویداد روزهای گذشته سفر قاآنی، فرمانده تازه سپاه قدس، بازوی خارجی سپاه پاسداران، به عراق بود. به گفته شبکه خبری "الجزیره" او در جلب رضایت نیروهای شیعه در توافق بر سر کاظمی نقش داشته است.
بنا به گزارش‌ها مقتدی صدر، رهبر معنوی جریان "سائرون" با نخست وزیری کاظمی موافقت دارد و هادی عامری، رئیس ائتلاف الفتح نیز از کاظمی پشتیبانی کرده است.
با وجود توافق گروه‌های اصلی شیعه، گفته می‌شود که برخی از شیعیان با نامزدی کاظمی مخالف هستند. برای نمونه به گفته "الجزیره" حیدر عبادی، نخست وزیر پیشین، که رهبری ائتلاف "النصر" را به عهده دارد، زرفی را ترجیح می‌داده است.
گفته شده بود که عدنان زرفی، "بیش از حد" به آمریکا نزدیک است. او در عقب راندن نیروهای شبه نظامی شیعه، به ویژه هواداران مقتدی صدر، با نیروهای آمریکایی همکاری داشته است.
برخی از مقام‌های سفارت آمریکا در بغداد، که نام آنها فاش نشده، به خبرگزاری‌ها، از جمله به "پست عربی" گفته‌اند با این که آنها زرفی را ترجیح می‌دهند، اما با نامزدی کاظمی نیز مخالفت نمی‌کنند، تا هرچه زودتر دولتی فعال و پایدار در عراق تشکیل شود.
مقام آمریکایی تأکید کرده است که ایالات متحده به نظر مردم عراق و پارلمان آنها احترام خواهد گذاشت.
مصطفی کاظمی نیز از نزدیکان به ایالات متحده به شمار می‌رود، اما برخلاف زرفی، با جمهوری اسلامی نیز "مناسبات حسنه" دارد.
مصطفی کاظمی به هیچ تشکل سیاسی وابسته نیست. او از زمان تحصیلات حقوق در دانشگاه بغداد از مخالفان سرشناس حزب بعث و رهبر آن صدام حسین بود و ناچار شد از عراق به اروپا فرار کند.
کاظمی از ژوئن ۲۰۱۶ با فرمان حیدر عبادی، ریاست دستگاه اطلاعاتی عراق را به دست گرفت و همچنان در همان پست است.
بن‌بست سیاسی در پی اعتراضات مردمی
به دنبال اعتراضات گسترده مردم عراق عادل عبدالمهدی، در اوایل دسامبر ۲۰۱۹ از مقام خود کناره‌گیری کرد و وظیفه نخست وزیری را به شکل موقت ادامه داد.
محمد توفیق علاوی که از سوی شیعیان برای نخست وزیری نامزد شده بود، موفق نشد در مهلت مقرر برنامه‌ای مدون ارائه دهد و حمایت نیروهای سنی و کرد را جلب کند.
به دنبال آن در ۱۶ مارس گذشته برهم صالح، رئیس جمهوری، عدنان زرفی را برای تشکیل دولت پیشنهاد کرد. زرفی از کادرهای رهبری ائتلاف "نصر" شناخته می‌شود که ریاست آن را حیدر عبادی به دست دارد.