موانع توسعه فن آورى اطلاعاتى در ايران

ه سطح استفاده از فن آورى اطلاعاتى در ايران و موانعى كه در راه پيشرفت در اين زمينه وجود دارد با مهندس نويد خسروى مدير گروه تخصصى شيگره انجمن انفرماتيك ايران، و عضو كميته فنى نرم افزار انجمن شركتهاى انفورماتيك گفتگو كرده‌ايم.

گفتگو: مریم انصاری

آقای مهندس خسروی، معاون وزیر ارتباطات گفته است که در بخش زیرساختها پیشرفتهای نسبتا خوبی بدست آمده. سوال من از شما این است که ایران به لحاظ استفاده از تکنولوژی‌های جدید از جمله فناوری اطلاعاتی در سازمانها، ادارات و مراکز آموزشی در چه مرحله‌ای قرار دارد و آیا خدمات لازم به مردم داده می‌شود؟

نوید خسروی: در این زمینه من فقط می‌توانم بگویم که ما گسترشی را در زمینه بک بون (شاهراه مخابراتى) مخابراتی داشته‌ایم. اما نکته‌ای که هست این است که این بک بون چقدر قابل اعتماد است و همین الان ظرفیت‌هایی که می‌شود روی این بک بون سوار کرد به چه نحو هست اطلاعات جدیدی در دست نیست. اما از نظر ما کاربران تخصصی این رشته، می‌توانم بگویم که یک نمونه‌ای از کیفیت این بک بون و زیرساختی که ایجاد شده است از یکماه پیش تا حالا مشهود است. این آقای معاون وزیر که مدعی هستند زیرساختها را فراهم کرده‌اند و تنها امتحانش باید بکنیم، در حدود یکماه است، حالا شاید کمی بیشتر یا کمتر، که قسمتی از بک بون ارتباطی اینترنتی ما در جنوب به ظاهر مشکلی پیدا کرده و هنوز که هنوز است ما از سرعت پایین اینترنت رنج می‌بریم و بسیاری از کارهای عادی ما مثل چک کردن ایمیل که تاثیرگذار در روند کارهای اداری روزمره‌مان هست بشدت تحت تاثیر قرار گرفته و باعث اعتراضات بسیار زیادی شده که حتا به نظر می‌آید به این اعتراضها توجهی نشده. اما از نظر اینکه ما در مراکز آموزشی یا اداری می‌توانیم روی این بستر تکیه بکنیم، با توجه به عدم اطمینانی که مشاهده شد در چند هفته‌ی گذشته، خیلی قابل تکیه نیست و من نمی‌توانم بگویم که ما می‌توانیم روی این گسترش بدهیم، اگر به همین منوال بخواهد باشد.

دویچه‌وله: آقای خسروی چه موانعی بر سر گسترش ابزار و آلات فناوری اطلاعاتی در سازمانها و ادارات ایران وجود دارد.

نوید خسروی: موانع مختلفی وجود دارد، ببینید این بحث توسعه فناوری اطلاعات یک بحث چند بعدی هست. اینکه آقای معاون وزیر اشاره کرده‌اند که زیرساختهای مخابراتی مانع اصلی هست، بله! این درست است. زیرساختهای اطلاعاتی مانع هست، حتا ایشان اشاره به نیروی انسانی هم کرده‌اند. ابعاد مختلف این توسعه که ما با آن مشکل داریم یکی زیرساختها هست، یکی منابع انسانی مصرف‌کننده. در سازمانهای ما فرهنگ سازی لازم و حتا آموزش‌های لازم و اینکه کاربران به‌نحو پیشرفته بتوانند از آی. تی استفاده بکنند هنوز انجام نشده. اگر منظور از آی. تی یکسری نرم‌افزارهای آفیس و امثالهم هست، من مدنظرم آنها نیست. گرچه ما در همان زمینه هم باید آموزشهای زیادی را به قشر عظیمی از کاربران اداری و بخش‌های مختلف صنعتی بدهیم. اما غیر از این ما یک وجه دیگر را هم باید ببینیم و آنهم تولیدکنندگانی هستند که محصولاتشان باید بیاید سوار آن زیرساخت مخابراتی بشود. متاسفانه در شرایط امروزی ما تولیدکنندگان سیستم‌های اطلاعاتی و آی.تی و نرم‌افزارها از بسیاری جهات با مشکل مواجه هستیم. یکی از این مشکلات نیروی تخصصی مولد است که در درون سازمانهای ما باید وجود داشته باشد. ما بسیار از این جهت آسیب‌پذیریم و حتا بارها گفته‌ایم به وزارت صنایع و سازمانهای مربوطه و خود وزارت ارتباطات که این قضیه وجود دارد و بسیاری از موانع مثل سربازی‌هایی این نیروهای مولد و حتا مهاجرت‌هایشان برای ما آسیب‌زننده است. کنار این هم بعنوان ارگانهای تولیدکننده نرم‌افزارهای لازم برای بستر این توسعه، باید بگویم در حال حاضر شرکتهای آی‌.تی ما دیگر بنیه گذشته‌شان را هم دارند از دست می‌دهند. بسیاری از پرداختهای دولت دارد با مشکل مواجه می‌شود و کلا بنیه این شرکتها از نظر مالی و همچنین از نظر نیروی انسانی دارد ضعف پیدا می‌کند. ما اگرچه در دنیا از نظر تولید نرم افزار عقب نیستیم، ولی اگر همین روال ادامه پیدا بکند بشدت و بسرعت عقب می‌مانیم و شرکتهای متعدد نرم‌افزار و شرکتهای آی.تی وجود دارند که در پرداخت حقوق‌هایشان مشکل دارند و در گرفتن مطالباتشان از دولت و سایر امکانهای دولتی و نیمه‌دولتی مشکل دارند و اگر ما نتوانیم تولید بکنیم، چون شما زیرساخت را هم هرچقدر توسعه بدهید، چیزی ندارید که رویش بنا بکنید.

دویچه‌وله: عدم بکارگیری این تکنولوژی تا چه حد مانع از پیشرفت کارهای روزمره مردم در ایران می‌شود؟

نوید خسروی: بسیار تاثیرگذار است. خیلی از جاها وجود دارند که بخاطر ضعف‌هایی که حالا چه در زیر ساخت هست و چه ابزارآلاتی که روی اینها سوار می‌شود، زمان پاسخ‌شان به مردم طولانی و طولانی می‌شود. ما الان جمعیت‌مان هرچه می‌گذرد رو به گسترش است، و بعد اموری که در اداره‌ها دارد شکل می‌گیرد باید به‌نحویی سریع انجام بشود و قابل پیگیری و قابل مدیریت کردن باشد. و اگر نتوانیم اين را بسرعت گسترش بدهیم این پیکره‌بندی دولت نمی‌تواند به‌راحتی پاسخ بدهد و مغایر هم هست با کوچک سازی دولت. یعنی ما باید بتوانیم با همین جمعیتی که پردازش می‌کنند کارهای دولتی را سرعت بالاتری ارائه بدهیم و امکانات بیشتری به مردم بدهیم، قابلیت پیگیری ایجاد بکنیم و قابلیت مدیریت.