ناکامی ایران در ورود به شورای امنیت سازمان ملل
۱۳۸۷ مهر ۲۷, شنبه
ایران در کسب رأی کافی برای راه‌یافتن به شورای امنیت سازمان ملل ناکام ماند. اکثریت مجمع عمومی سازمان ملل ترجیح دادند که به جای ایران، ژاپن را به نمایندگی آسیا در شورای امنیت برگزینند. علاوه بر ژاپن، ۴ کشور ترکیه، اتریش، مکزیک و اوگاندا نیز برای یک دوره‌ی دو ساله به عنوان اعضای غیردائم شورای امنیت انتخاب شدند.
ایران از هفته‌ها پیش تلاش‌های فشرده‌ای را آغاز کرده بود تا به عنوان یکی از سهم‌های آسیا به شورای امنیت راه یابد. اما از میان ۱۹۲ عضو حاضر در مجمع عمومی سازمان ملل، تنها ۳۲ رأی به سود ایران به صندوق ریخته شد، در حالی که ژاپن به ۱۵۸ رأی دست یافت.
از همان ابتدا گمان می‌رفت که پرونده هسته‌ای ایران که سه قطعنامه‌ی تحریم علیه این کشور در شورای امنیت را به دنبال داشته و نیز مواضع محمود احمدی‌نژاد در باره‌ی مسائل منطقه‌ای سبب شوند که ایران پشتیبانی لازم را برای ورود به شورای امنیت به دست نیاورد. در همین راستا، این استدلال جمهوری اسلامی که ایران از اعضای بنیانگذار سازمان ملل بوده و از ۵۰ سال پیش هم در شورای امنیت حضور نداشته است نیز، موثر واقع نشد. ژاپن که اینک برای نوزدهمین بار امکان عضویت در شورای امنیت را به دست آورده، تأمین‌کننده‌ی یک پنجم بودجه‌ی سازمان ملل است.
"لزوم تغییرات اساسی"
ناکامی جمهوری اسلامی در ورود به شورای امنیت، دومین شکست در صحنه‌ی بین‌المللی در هفته‌های اخیر بوده است. چندی پیش، ایران از نامزدی عضویت در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چشم پوشید، با این امید که متحد منطقه‌ای‌اش، یعنی سوریه رأی کافی برای این عضویت را به دست آورد. اما نهایتاَ سوریه ناکام ماند و افغانستان برنده‌ی اصلی این رقابت شد.
محمد خزائی، نماینده‌ی دائم ایران در سازمان ملل در واکنش به شکست ایران در برابر ژاپن، گفت: «رای گیری روز جمعه برای تعیین اعضای غیر دائم شورای امنیت نشان داد که ساختارهای سازمان ملل به ویژه شورای امنیت باید تغییرات اساسی کند تا کشورها از فرصت مناست برای عضویت در این شورا برخوردار شوند.» او ابراز امیدواری کرد که ژاپن «با اکثریت جامعه بین المللی که خواهان وجود یک سیستم عادلانه برای حل و فصل منازعات بین‌المللی هستند، همراه باشد.»
در رأی‌گیری مجمع عمومی سازمان ملل، ترکیه، ایسلند و اتریش نیز برای عضویت غیردائم شورای امنیت در حوزه اروپا رقابت کردند که ترکیه با ۱۵۱ رای و اتریش با ۱۳۳ رای به عنوان نمایندگان اروپا در شورای امنیت انتخاب شدند. از آمریکای لاتین نیز، تنها نامزد مکزیک بود که با ۱۸۵ رای انتخاب شد. در قاره آفریقا هم، اوگاندا تنها نامزد این قاره با ۱۸۱ رای به شورای امنیت راه یافت.
شورای امنیت و پرونده‌های مسائل بحران‌خیز
اعضای غیردائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، ۱۰ عضو هستند. همه ساله با پایان ماموریت دو ساله پنج عضو از این ۱۰ عضو این شورا، بر اساس سهمیه منطقه اى، پنج عضو تازه به آن راه می‌یابند. ۵ عضو غیردائمی که از یک سال پیش در شورای امنیت حضور دارند، عبارتند از: لیبی، بورکینافاسو، کستاریکا، کرواسی و ویتنام.
اعضای غیردائم شورای امنیت از حق وتو برخوردار نیستند و تنها پنج کشور آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه و چین به عنوان اعضای دائم از چنین حقی برخوردارند.
۱۹۲ عضو مجمع عمومی سازمان ملل، هر ساله پنج کشور را برای جایگزینی پنج کشوری که دوره عضویتشان به اتمام رسیده است، انتخاب می‌کنند.
پرونده‌ی هسته‌ای ایران، بحران افغانستان، اوضاع قفقاز، مناقشه اسرائیل و فلسطین، اوضاع دارفور سودان و چالش هسته‌ای کره‌ی شمالی از جمله مسائلی هستند که شورای امنیت آنها را در سال‌های اخیر در دستور کار خود داشته است.