ناکامی طرح دولت برای پرداخت یارانه‌ی نقدی
۱۳۸۷ دی ۶, جمعه
"طرح تحول اقتصادی" که انتظار می‌رفت محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور ایران از آن در انتخابات آتی ریاست جمهوری به عنوان برگ برنده استفاده کند، با شکست روبرو شده است. هسته‌ی اصلی این طرح حذف یارانه از حامل‌های انرژی و پرداخت نقدی آن به شهروندان بود.
دلیل اصلی این ناکامی، سقوط بهای نفت در هفته‌های اخیر است. اوایل تابستان گذشته قمیت هر بشکه نفت به ۱۴۷ دلار رسید. اما در فاصله‌ی ۵ ماه اخیر این قیمت به یک چهارم سقوط کرد. متوسط قیمت نفت اوپک در روز پیش از آغاز تعطیلات میلاد مسیح ۳۴ دلار بود.
کارشناسان می‌گویند اگر قیمت نفت ایران در سال آینده در سطح ۵۰ دلار باقی بماند، درآمد ارزی ایران از صادرات نفت به حدود ۴۰ میلیارد دلار خواهد رسید. به نظراین کارشناسان، با احتساب حدود ۳۰ میلیارد دلار درآمد صادرات غیرنفتی، مجموع درآمد ارزی ایران می‌تواند حداکثر به ۷۰ میلیارد دلار برسد. در حالی که اگر ایران بخواهد رشد اقتصادی خود را در همین وضع فعلی نگه دارد، نیازمند ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد ارزی است.
به این ترتیب دولت محمود احمدی‌نژاد تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری نه تنها قادر به پرداخت یارانه‌ی نقدی به شهروندان نیست، بلکه برای جبران کسری درآمد ارزی خود باید بهای حامل‌های انرژی را نیز افزایش دهد. این امر می‌تواند حتی به تورم بیشتر و در نتیجه، فشار بیشتر به شهروندان منجر شود و نارضایتی از دولت احمدی‌نژاد را افزایش دهد.
غلامرضا مصباحی مقدم، رئیس کمیسیون ویژه "طرح تحول و اقتصادی" مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفته است: «برای اجرای طرح تحول بدون پرداخت یارانه‌ها مقرر شده است که قیمت برخی حامل‌های انرژی افزایش یابد. اما این افزایش به صورتی باشد که آثار تورمی نداشته باشد.»
این نماینده مجلس یادآور شد: «به دلیل کاهش قیمت نفت و درآمدهای نفتی، آنچه که دولت برای پرداخت یارانه‌ها مدنظر داشت محقق نمی‌شود.»
با این‌حال، روزنامه‌ی اقتصادی "سرمایه"، روز پنجشنبه نوشت: «اگر طرح تحول اقتصادی فقط به افزایش قیمت حامل‌های انرژی منجر شود و هیچ بازدهی دیگری نداشته باشد، باز هم مثبت و انکارناپذیر است زیرا باعث کاهش ترافیک، مصرف انرژی، آلودگی هوا و کاهش بیماری‌های روانی و عصبی و کاهش اتلاف وقت مردم خواهد شد.»