نشانه‌هاى مثبت در رفع بحران اتمى ميان آمريکا و ايران
۱۳۸۵ خرداد ۲۶, جمعه
در يک نظرپرسى از سوى شبکه خبرى CBS که نتيجه‌اش ديروز اعلام شد، اکثر مردم آمريکا رژيم ايران را براى کشورشان خطرى جدى و بى‌واسطه نمى‌بينند. ۵۵ درصد معتقدند ايران خطرى است که با شيوه هاى ديپلماتيک مى‌توان آنرا کنترل کرد، ۱۹ درصد اعتقاد دارند در حال حاضر ايران هيچ خطرى براى ايالات متحده در بر ندارد. تنها اقليتى شامل ۲۱ درصد برآنند که ايران خطرى حاضر و فورى است که بايد با اقدام نظامى جلوى آن را گرفت.
مجلس سناى آمريکا نيز ديروز به اتفاق آرا، سياست خانم رايس را براى مذاکره مستقيم تأييد کرد. اين در حالى بود که پيشنهاد ديگرى در سنا که از سوى سناتور ريک سانتوروم (جمهورى خواه از ايالت پنسيلوانيا) مطرح شد رأى منفى آورد و تصويب نشد. در اين پيشنهاد آمده بود که شرکت‌ها و بنگاههايى که به نحوى به برنامه هسته‌اى ايران کمک مى‌کنند مورد تحريم اجبارى قرار بگيرند.
در ماه آوريل گذشته، در مجلس ديگر آمريکا، يعنى «مجلس نمايندگان»، عليرغم مخالفت کابينه بوش، لايحه‌اى به تصويب رسيده بود که طبق آن شرکت‌هاى طرف معامله با ايران و کشورهايى که در بخش اتمى ايران سرمايه گذارى کنند مورد تنبه قرار مى‌گيرند. همان لايحه خواهان تخصيص صدميليون دلار بودجه به کوشش‌هاى دموکراسى خواهانه در ايران شده است.
اين نشانه‌ها حاکى از آنند که به تدريج کابينه بوش از تهديدات پيشين دست برداشته و به سمت نوعى ديپلماسى حرکت مى‌کند که در آن دولت ايران به عنوان يک طرف مورد احترام و هم وزن پذيرفته خواهد شد.
آقاى گريگوری شولتى نماينده آمريکا در آژانس بين‌المللى انرژى اتمى دو روز پيش (۱۴ ژوئن) در وين از «امتيازات واقعى» و «امنيت دراز مدّت» براى ايران نام برد. به گفته مفسران ليبرال در آمريکا، ضمانت امنيتى از سوى آمريکا دائر بر متوقف کردن هرگونه اقدام براى تغيير رژيم يا حمله نظامى، يکى از شرايط اصلى پيشرفت مذاکرات و انگيزه مثبتى براى همکارى بيشتر ايران خواهد بود.
منوچهر متکى وزير امور خارجه ايران نيز اين هفته در شهرمادريد به خبرنگاران گفت مجموعه پيشنهادهاى اخير اروپا «بسيار مثبت» است. به نظر می‌رسد آمريکا و متحدان اروپايى‌اش به همراه روسيه و چين اين بار تصميم گرفته‌اند با زبان و رفتارى وارد مذاکرات شوند که حاوى احترام بيشتر به رژيم ايران باشد و نه به شيوه سابق با روش تنبيهى در قبال يک رژيم غيرمشروع و قانون شکن.
از همين رو، متن پيشنهاد اخير، تنها حاوى امتيازات و پيشنهادات سازنده جهت دادن انگيزه مثبت به ايران است. تهديدات و تنبيهات احتمالى فقط به طور شفاهى توسط خاوير سولانا به مقامات ايران ابلاغ شده است. دولت بوش به ابتکار خانم رايس رضايت داده است که غرور ملّى و احترام به رژيم ايران در مذاکرات آينده مورد ملاحظه قرار بگيرد.
عبدى کلانترى، گزارشگر صداى آلمان در نيويورك