نمایش همبستگی روسیه و چین در دیدار پوتین از پکن

هو جینتائو در جریان استقبال از ولادیمیر پوتین، وی را «دوست قدیمی مردم چین» نامید. به‌گزارش خبرگزاری رسمی چین "شین هوا" طرفین از گسترش شتابنده‌ی مناسبات اقتصادی میان دو کشور ابراز خرسندی کردند.

پوتین روز پیش از این دیدار، در مذاکره با ون ژیبائو،همتای چینی خود، توافقنامه‌های متعددی برای همکاری میان دو کشور امضا کرد که حجم آن‌ها بیش از هفت میلیارد دلار اعلام شده است. دو کشور می‌خواهند همکاری‌های خود را در زمینه‌های انرژی، انرژی‌هسته‌ای و نیز سرمایه‌گذاری‌ در عرصه‌های فضانوردی، محیط زیست و فن‌آوری پیشرفته گسترش دهند.

در این دیدار، طرفین صریحا اعلام کردند که می‌خواهند «شراکت استراتژیک» و معاملات اقتصادی خود را گسترش دهند. چین در سال ۲۰۱۰ به بزرگ‌ترین شریک اقتصادی روسیه تبدیل شد و در این زمینه از آلمان پیش افتاد.

حجم معاملات اقتصادی دو کشور در سال گذشته به ۵۹ میلیارد دلار رسید و امسال می‌تواند از مرز ۸۰ میلیارد دلار هم فراتر رود. پوتین اعلام کرد که می‌خواهد حجم معاملات اقتصادی دو کشور را تا سال ۲۰۱۵ به ۱۰۰ میلیارد دلار برساند.

نزدیکی‌های سیاسی

به گفته‌ی ناظران سیاسی، استقبال از ولادیمیر پوتین در چین بسیار گرم است. رهبران چین می‌دانند که میهمان آنان، می‌تواند به‌زودی دوباره رئيس‌جمهوری روسیه شود و تا سال ۲۰۲۴ در این مقام باقی بماند.

افزون بر آن، برای رهبران چین، همکاری و مشارکت با روسیه از اهمیت استراتژیک برخوردار است و در خدمت منافع «ژئوپولیتیک» چین است. چین برای رقابت با قطب‌های مهم سیاسی جهان و نیز هماورد با دیگر کشورهای آسیای دور، نیازمند متحد پرقدرتی چون روسیه است.

مسکو و پکن در حال حاضر از نظر سیاسی احساس نزدیکی می‌کنند. آخرین نمونه‌ی این نزدیکی، رای مخالف دو کشور در شورای امنیت در جریان صدور قطعنامه برای محکوم کردن رژیم بشار اسد در سوریه بود.

این اقدام مشترک در زمانی صورت گرفت که اخیرا هر دو کشور بارها در سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی تاکید کرده بودند نمی‌خواهند با ایالات متحده‌ی آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا همگام شوند.

معامله‌کنندگان سخت

به گفته‌ی ناظران سیاسی، اگر چه در این دیدار، نمایندگان دو کشور همه جا با لبخند نمایش هماهنگی می‌دهند و بر «دوستی عمیق» میان خود تاکید می‌کنند، ولی هر دو طرف معامله‌‌گران و مذاکره‌کنندگان سخت و سمجی هستند.

در کانون دیدار اخیر پوتین از چین، معاملات مربوط به صدور گاز از سیبری به چین قرار دارد. چین خواهان آن است که روسیه سالانه ۶۸ میلیارد متر مکعب گاز به این کشور صادر کند. ولی دو طرف تا کنون نتوانسته‌اند در زمینه‌ی بهای گاز به توافق برسند.

به گزارش رسانه‌ها، کنسرن نیمه‌دولتی انرژی روسی «گازپروم»، از چین خواسته است که برای این معامله پیشاپیش ۴۰ میلیارد دلار بپردازد، پیش از آن‌‌که حتا یک متر مکعب گاز به چین صادر شود. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند که این معامله این بار هم پا نخواهد گرفت.

ولادیمیر پوتین در اشاره به همین مساله در «سالن بزرگ خلق» در پکن گفت، کسانی که می‌فروشند می‌خواهند گران‌تر بفروشند و کسانی که می‌خرند می‌خواهند ارزان‌تر بخرند. بنابراین به یک مصالحه نیاز است تا هر دو طرف خرسند باشند.

مذاکرات میان چین و روسیه بر سر صدور انرژی به داستان دنباله‌داری تبدیل شده که پر از تعویق‌ها و خلف وعده‌هاست. ولی چین این اواخر در این پهنه نیز با اعتماد به‌نفس بیشتری ظاهر می‌شود؛ زیرا این کشور موفق شده در سراسر جهان شرکایی برای تامین انرژی بیابد.

در نتیجه موضع روسیه تا حدودی تضعیف شده است. به‌ویژه به این دلیل که برخی از شرکای تازه‌ی چین در زمینه‌ی انرژی، کشورهای منطقه‌ی آسیای میانه از جمله قزاقستان و ترکمنستان هستند.

با این همه پکن می‌داند که ثبات سیاسی برای تضمین صدور انرژی از اهمیت زیادی برخوردار است. دیپلمات‌های پکن اوضاع سیاسی خاورمیانه و آسیای مرکزی را باثبات نمی‌دانند.

BM/JT