هشتاد سال سفر و حضر سز نوته‌بوم، نویسنده نامدار هلندی
۱۳۹۲ مرداد ۸, سه‌شنبه
سز نوته‌بوم، یکی از مشهورترین نویسندگان هلند که روز سی‌و‌یکم ژوئیه ۲۰۱۳ (۹ مرداد) هشتادسالگی خود را جشن می‌گیرد، زندگی خود را این گونه خلاصه می‌کند: «سفر، دیدن و نوشتن.»
انتشارات زورکمپ آلمان، به مناسبت هشتادمین سال‌گرد تولد این نویسنده‌ی خستگی‌ناپذیر، این "نوشته‌ها" را گردآوری کرده و در کتابی در ۱۲۰۰ صفحه به چاپ رسانده است که رمان‌ها و داستان‌های کوتاه نوته‌بوم را دربرمی‌گیرد. همین بنگاه نشر، در آستانه‌ی ۷۰ سالگی او نیز، مجموعه‌ای ۹ جلدی با عنوان "مجموعه‌ی آثار نوته‌بوم" روانه‌ی بازار کرد. در این مجموعه از جمله یادداشت‌های سفر نوته‌بوم به نام "از بی‌راهه به سانتیاگو" که در سال ۱۹۹۲ با مجموعه عکس‌های همسر دوم او، سیمونه زاسن، مزین شده بود، به چاپ رسید. کارگردان آلمانی، هاینس پتر شورفل، ، در سال ۲۰۰۲ فیلم مستندی با الهام از بخش مقالات این مجموعه که عنوان "هتل نوته‌بوم" را یدک می‌کشید، به نام "سفری تصویری به سرزمین واژه‌ها" ساخت.
دستمایه‌ها و شیوه‌ی نگارش
نمایش‌نامه‌ها، سفرنامه‌ها و رمان‌های نوته‌بوم که در لاهه متولد شده است، از نوعی عرفان غربی سرچشمه می‌گیرد. زمان در این آثار، روال منطقی خود را از دست می‌دهد و شخصیت‌های بدون بال و وزن آن‌ها میان کلان‌شهرهای جهان در رفت و آمدند. نوته‌بوم نوجوان، در سال ۱۹۴۵ پس از مرگ پدرش به دیری کاتولیکی در شهر آیندهوفن فرستاده شد و سرچشمه‌ی میتولوژی یونان و سنت مسیحیت را در آن‌جا "به اجبار" آموخت. او پس از چند سال از تن در دادن به این "اجبار" سر باز زد و از دیر "اخراج" شد.
نوته‌بوم هم‌چنین با عرفان شرق نیز آشنایی دارد. رمان‌های او که معمولاً با استفاده از شیوه‌ی "جریان سیال ذهن"، از دید یک روشنفکر غربی بازگو می‌شوند، گاه با فرهنگ‌های عرفانی در هند و ایران نیز هم سویی می‌یابند.
از عشق تا فروپاشی دیوار برلین
نخستین رمان نوته‌بوم با عنوان "زندانی عاشق" در سال ۱۹۵۸ به چاپ رسید. او در این کتاب، داستان اولین عشق خود به دختری سورینامی را به نگارش در می‌آورد.
دومین اثر او به نام "شوالیه مرده است" در سال ۱۹۶۳ به بازار آمد و نام نوته‌بوم را به عنوان گزارش‌گر و نویسنده بر سر زبان‌ها انداخت.
گزارش‌های مستند او در باره‌ی قیام ضد اتحاد جماهیر شوروی مجارستان در سال ۱۹۵۶ و رویدادهای جنبش دانشجویی فرانسه در ماه مه سال ۱۹۶۸ که بعدها با عنوان "پاریس، ماه مه ۱۹۶۸" منتشر شد، از جمله‌ی این آثارند.
علاوه بر این، یادداشت‌های نوته‌بوم از سفرش به ایران (اصفهان) پیش از انقلاب، و نیز گزارش‌هایی درباره‌ی فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ در آلمان، در مجموعه مقالاتی با عنوان "یادداشت‌های برلین" منتشر شده است.
جوایز و آثار دیگر
به نظر کارشناسان ادبی، مهم‌ترین و شاعرانه‌ترین رمان او "داستانی که از پی می‌آید" است. این کتاب در سال ۱۹۹۱ منتشر شد و مورد توجه گسترده‌ی رسانه‌های هلند و آلمان قرار گرفت. در این کتاب سز نوته‌بوم خواننده را با ماجراهای سفر یک ناظم سابق مدرسه با افق‌های دور دست آشنا می‌کند. این اثر که در ۱۱۰ صفحه با برگردان شهروز رشید در نشر کاروان به چاپ می‌رسد، تنها رمان او ست که در دسترس خوانندگان فارسی‌زبان قرار می‌گیرد.
رمان‌های "بهشت همین کنار است" و "رسوم"، از دیگر آثار این نویسنده است.
نوته‌بوم، تاکنون جوایز بسیاری را از آن خود کرده است. "جایزه‌ی ادبیات اتریش" و "جایزه‌ی ادبی بنیاد کنراد آدنائر" آلمان از جمله آن هاست. مبلغ این جایزه، معادل ۱۲ هزار یورو است و هر سال به نویسنده‌ای تعلق می‌گیرد که با آثارش به تفاهم و گفت‌و‌گو میان ملت‌های اروپایی یاری رسانده باشد.
تازه‌ترین کتاب شعر نوته‌بوم با عنوان "نور در همه‌جا"، به زودی از سوی نشر اینزل در آلمان منتشر می‌شود.