هشدار نسبت به ناکامی در تصویب معاهده کنترل تسلیحات هسته‌ای
۱۳۸۹ آبان ۲۷, پنجشنبه
سخنان جوزف بایدن در واکنش به اظهارات جان کیل، سناتور پرنفوذ جمهوری‌خواه، پیرامون معاهده‌ای که به «آغاز جدید» موسوم شده است، بیان شد. به گزارش رویترز، سناتور جان کیل، اوایل هفته جاری گفت: «بررسی تصویب این معاهده در سال جاری (میلادی) ضرورتی ندارد.» اما جو بایدن، معاون اول رئیس‌جمهور آمریکا، معتقد است بدون این معاهده، کشورش امکان نظارت و بررسی ذخایر هسته‌ای روسیه را از دست خواهد داد: «بی‌اطلاعی دو کشور از نیات هسته‌ای یکدیگر، تهدیدی جدی برای امنیت ملی ما خواهد بود.»
جوزف بایدن در سخنانی پیرامون اهمیت بالای این معاهده برای ایالات متحده گفت: «این معاهده بخشی بسیار مهم و اساسی از روابط ما با روسیه است و در توانایی ما برای بهبود بخشیدن به وضعیت نیروها در افغانستان و اعمال تحریم‌های شدیدتر علیه دولت ایران نقش پررنگی داشته است.» هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرده است همه تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا حمایت کنگره را جلب کند.
هدف اصلی از تصویب این معاهده، کاستن از ذخایر هسته‌ای هر دو کشور اعلام شده است. بر اساس توافق‌نامه‌ای که ماه آوریل سال جاری برای آغاز انهدام تسلیحات هسته‌ای میان باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، و دمیتری مدودیف، رئیس‌جمهور روسیه، امضا شد، معاهده «آغاز جدید» قرار بود جایگزین معاهده استراتژیک پیشین برای «کاهش تسلیحات هسته‌ای» شود که در سال ۱۹۹۱، دو سال پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی، تصویب شد و اعتبار آن در ماه دسامبر ۲۰۰۹ به پایان رسید.
به نظر می‌رسد جمهوریخواهان قصد دارند در برابر تصویب این معاهده ایستادگی کنند. شکست سنگین دموکرات‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره این امکان را برای جمهوریخواهان فراهم کرده است، اما دولت اوباما قصد دارد پیش از ورود نمایندگان جدید به کنگره در ماه ژانویه، این معاهده را به تصویب برساند.
تصویب «آغاز جدید» به ۶۷ رای موافق نیاز دارد که روی کاغذ، در شرایط کنونی تامین آن برای دموکرات‌ها ممکن است، اما پس از ژانویه ۲۰۱۱ تصویب آن بسیار بعید خواهد بود، چون تعداد کرسی‌های دموکرات‌ها به ۵۱ عدد کاهش می‌یابد.
پایان «آغاز جدید»، مرگ سیاست‌های اوباما در قبال روسیه
ذخایر هسته‌ای دو کشور، از زمان جنگ سرد تا کنون اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته و نقش پررنگی در معادلات روابط بین‌الملل ایفا کرده است. معاهده استراتژیک «کاهش تسلیحات هسته‌ای» امکان انهدام و کاهش ۳۰ درصدی کلاهک‌های هسته‌ای و جنگ‌افزارهای حامل آن را با ریتمی مشخص فراهم کرده و مکانیسمی برای نظارت و بررسی ذخایر دو کشور تعریف کرده است.
دموکرات‌ها در عرصه عمومی تلاش بسیاری کرده‌اند که این اقدام را به عنوان یکی از دست‌آوردهای بزرگ دولت اوباما در عرصه سیاست خارجی به ثبت برسانند؛ اقدامی که به اعتقاد آنان منجر به گذار از فصل سرد روابط روسیه و آمریکا خواهد شد و به روند منع گسترش جنگ‌افزارهای هسته‌ای کمک شایانی خواهد کرد.
نمایندگان دموکرات کنگره می‌گویند، جمهوریخواهان می‌خواهند پس از انتخابات میان‌دوره‌ای، راه همه پیروزی‌های سیاسی احتمالی باراک اوباما را سد کنند، «اما آنها باید بدانند که شهروندان آمریکایی بازی با امنیت ملی این کشور را نخواهند پذیرفت.» این نکته‌ای است که جو بایدن در سخنرانی خود بر آن تاکید کرده است. در مقابل، جمهوریخواهان می‌گویند نیاز به شواهد بیشتری دارند تا به اطمینان برسند که این معاهده در این نبرد و رقابت دیرپا، واقعا خاصیت کاهنده و بازدارنده داشته است.
اما در سوی دیگر مقامات مسکو قرار دارند که پیگیرانه این جدال‌های درونی جمهوریخواهان و دموکرات‌های آمریکایی را رصد می‌کنند. پیش از این برخی از مقامات ارشد روسیه نسبت به بهبود روابط با آمریکا ابراز امیدواری کرده بودند، اما ناکامی در تصویب این معاهده می‌تواند تلاش‌های انجام شده از سوی دموکرات‌ها را بی‌نتیجه بگذارد.
احسان نوروزی
تحریریه: کیواندخت قهاری