واکنش‌های بین‌المللی به توافق هسته‌ای در ژنو
۱۳۹۲ آذر ۳, یکشنبه
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، که پس از پایان نشست ژنو به لندن سفر کرده است، در حاشیه دیداری با ویلیام هیگ، همتای بریتانیایی خود با اشاره به مذاکرات ژنو و توافق به دست آمده اظهار داشت: «حالا بخش سخت آغاز می‌شود... ما اکنون باید تلاش کنیم تا به توافقی همه‌جانبه دست یابیم.»
به گفته وی این توافق به گام‌های بلندی در مسائلی نظیر تأیید، شفافیت و اطمینان نیاز دارد.
وزیر امور خارجه آمریکا در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی "سی ان ان" از اتخاذ این راه حل موقتی در پرونده هسته‌ای ایران دفاع کرده و گفت: «ما دچار توهم نمی‌شویم و چشم‌هایمان را کاملا باز نگه داشته‌ایم.»
آلمان:
گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، توافق هسته‌ای به دست آمده با ایران را "نقطه عطف" توصیف کرد. او گفت: «ما یک گام بزرگ به هدف خود که ممانعت از هسته‌ای شدن ایران بود، نزدیکتر شدیم.»
آقای وستروله اضافه کرد: «ما باید از ماه‌های آینده برای ساختن اعتماد دو جانبه استفاده کنیم.» به گفته وی عوامل تعیین‌کننده در این مسیر، اجرای شفاف و قابل اثبات مفاد این توافق و تدوام سریع مذاکرات با توجه به یک راه‌حل نهایی است.
وزیر امور خارجه آلمان تأکید کرد: «ما برای این کار آماده هستیم و از رهبری ایران نیز همین انتظار را داریم.»
روسیه:
روسیه دستیابی به توافق با ایران بر سر برنامه‌های هسته‌ای این کشور را یک "پیروزی برای همه" خواند. در بیانیه‌ای که از سوی وزارت امور خارجه روسیه منتشر شده سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه این کشور، تأکید کرد که با حصول این توافق "یکی از بزرگترین وظایف سیاست بین‌الملل" انجام شده است.
به گفته وی در حال حاضر کنترل بهتر برنامه‌های هسته‌ای مورد مناقشه ایران امکان‌پذیر است.
به گزارش خبرگزاری روسی اینترفکس آقای لاوروف اظهار امیدواری کرده است که توافقنامه ژنو اثرات مثبتی را در حل بحران سوریه به همراه داشته باشد.
به گفته وی حکومت ایران گفته‌هایش را عملی کرده است و این اقدام موجب "تقویت اعتماد شده و به هم‌پیمانان ما، ایالات متحده و اتحادیه اروپا، این اجازه را می‌دهد تا از فشار تحریمها بر ایران بکاهند."
وزیر امور خارجه روسیه از آمریکا و اتحادیه اروپا خواسته است تا تحریم‌های یکجانبه خود علیه ایران را از میان بردارند.
چین:
دولت چین نیز توافقنامه هسته‌ای غرب با ایران را باعث "کمک به حفظ صلح و ثبات در خاورمیانه" دانسته و از آن استقبال کرد.
وانگ یی، وزیر امور خارجه این کشور، در بیانیه‌ای که روی وبسایت وزارت امورخارجه چین منتشر شده، توافقنامه ژنو را گامی مثبت دانسته که "به شروع انجام مبادلات عادی با ایران و فراهم آوردن یک زندگی بهتر برای مردم ایران کمک خواهد کرد."
به گفته وزیر امور خارجه چین این توافقنامه حاصل "یک دهه کار سخت، به ویژه در روزهای گذشته است که ما وارد مرحله نهایی مذاکرات سخت شدیم."
دولت چین همواره خواستار حفظ ثبات در خاورمیانه بوده است زیرا اقتصاد رو به رشد این کشور به شدت به نفت وابسته است. مقامات پکن بر حل بحران در این منطقه از راه دیپلماسی و نه رویکرد نظامی تأکید می‌کنند.
وانگ یی از دیگر کشورهای دخیل در مذاکرات هسته‌ای با ایران به دلیل "نشان دادن انعطاف‌پذیری و عمل‌گرایی" قدردانی کرده است.
اسرائیل:
بنیامین نتانیاهو از توافقنامه‌ی هسته‌ای ژنو با ایران به عنوان "اشتباه تاریخی" یاد کرده است. نخست‌وزیر اسرائیل‌روز یکشنبه در آغاز نشست هفتگی کابینه دولت در سخنانی کوتاه در جمع خبرنگاران گفت: «آنچه در ژنو به دست آمد، یک توافقنامه تاریخی نیست بلکه یک اشتباه تاریخی است.»
او افزود: «جهان خطرناکتر شده است زیرا خطرناکترین رژیم جهان توانست گامی تعیین‌کننده به سوی در اختیار داشتن خطرناکترین سلاج جهان بردارد.»
آقای نتانیاهو با اشاره به اظهارات مقامات ایرانی برای "محو اسرائیل" تأکید کرد که دفاع از خود حق و وظیفه اسرائیل است. او گفت: «من همینجا به نمایندگی از طرف دولت اعلام می‌کنم که ما اجازه نخواهیم داد که ایران توانایی تولید سلاح هسته‌ای را به دست آورد.»
بخوانید: استقبال اوباما و انتقاد شدید اسرائیل از توافق اتمی ژنو
سوریه:
دولت سوریه ضمن "تاریخی" خواندن توافق میان ایران و گروه ۱+۵ از این دستاورد به عنوان نشانی یاد کرد که ثابت می‌کند "مذاکره و نه گزینه نظامی بهترین راه برای حل بحران‌هاست."
وزارت امورخارجه سوریه در بیانیه‌ای نوشت: «سوریه این توافقنامه را به عنوان توافقی تاریخی در نظر می‌گیرد که منافع مردم برادر ایران را تضمین می‌کند و حق آنان برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را به رسمیت می‌شناسد.»
بریتانیا:
ویلیام هیگ توافق با ایران بر سر برنامه‌های هسته‌ای این کشور را "خبری خوب برای جهان" توصیف کرد. وزیر امور خارجه بریتانیا در پیامی در توئیتر نوشت: «یک توافق مهم و دلگرم‌کننده با ایران به عنوان گام نخست.»
آقای هیگ تأکید کرد: «این توافق نشان می‌دهد که همکاری با ایران و حل مشکلات سخت از راه دیپلماسی امکان‌پذیر است.»
فرانسه:
فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه، توافق با ایران را "گامی مهم در مسیری درست" خواند. در بیانیه‌ای که از سوی کاخ الیزه منتشر شد، آمده است که این توافق "گامی در جهت توقف برنامه‌هسته‌ای نظامی ایران بوده است."
آقای اولاند همچنین نسبت به عادی شدن روابط فرانسه با ایران اظهار امیدواری کرده است.
بخوانید: استقبال خامنه‌ای از توافق اتمی در ژنو
همسایگان ایران
امارات متحده عربی:
در بیانیه‌ای از سوی دولت امارات متحده عربی از توافقنامه میان ایران و کشورهای عضو ۱+۵ در ژنو استقبال شده و آمده است: «کابینه [امارات] امیدوار است که این قدمی به سوی یک قرارداد دائمی باشد که ثبات در منطقه را حفظ کند و از آن در برابر تنش و خطر گسترش هسته‌ای محافظت کند.»
بحرین:
وزیر امور خارجه بحرین با ابراز خرسندی از این توافقنامه گفت: «این توافق ترس را از ما دور کند، چه از سوی ایران باشد، چه از سوی کشوری دیگر.»
عربستان سعودی:
پادشاه عربستان سعودی به همراه حاکمان کویت و قطر که تا کنون محتاطانه روند پرونده‌هسته‌ای ایران را نظاره‌گر بوده‌اند، تا کنون اظهار نظر رسمی در مورد توافقنامه هسته‌ای غرب با ایران نکرده‌اند.
با این حال عبدالله العسکر، رئیس کمیته خارجی مجلس مشورتی عربستان، نسبت به حصول این توافق اظهار نگرانی کرده و گفت: «من از آن می‌ترسم که ایران چیزی [از برنامه هسته‌ای] خود را بدهد تا در عوض در سیاست‌های منطقه‌ای از قدرت‌های بزرگ چیز دیگری را بگیرد. من نگران دادن فضای بیشتر به ایران یا باز گذاشتن دست این کشور در منطقه هستم.»
او با تأکید بر این که این نکته‌ها تنها دیدگاه شخصی وی است، اضافه کرد: «حکومت ایران‌ماه به ماه ثابت کرده است که دستور کار زشتی را در منطقه در دست دارد، و در همین راستا هیچ‌کس در منطقه با این فرض که همه چیز هموار پیش می‌رود، نخواهد خوابید.»
تشکیلات خودگردان فلسطین:
سخنگوی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، با استقبال از توافق ژنو گفت این حرکت "پیام مهمی را به اسرائیل می‌فرستند تا درک کند صلح تنها گزینه در خاورمیانه است."
نبیل ابو ردینه اضافه کرد که فلسطینیان خواستار "خاورمیانه‌ای عاری از سلاح هسته‌ای" هستند.
کره جنوبی:
کره جنوبی نیز ضمن خرسندی از توافق با ایران بر سر برنامه‌های هسته‌ای این کشور ابراز امیدواری کرده است که این روند راه را برای کنترل برنامه‌های هسته‌ای همسایه شمالی کره جنوبی نیز هموار کند.
وزارت امور خارجه کره جنوبی در بیانیه‌ای نوشت: «پیشرفت پرونده هسته‌ای ایران حاوی نشانه‌هایی برای کره شمالی است طوری که بر این کشور کمونیستی که همچنان به دنبال گزینه‌های هسته‌ای است، فشار وارد آورد.»
کره جنوبی ضمن تبریک به ایران و کشورهای ۱+۵ تأکید کرده است که این توافق باید موجب شود تا کره شمالی نیز اتخاذ یک "تصمیم استراتژیک" را در نظر بگیرد.
ترکیه:
ترکیه نیز توافق هسته‌ای ژنو را "شروعی تازه" توصیف کرد.