وعده‌های جدید روحانی به مردم مناطق کردنشین ایران
۱۳۹۵ خرداد ۱۱, سه‌شنبه
رئیس جمهور ایران روز سه‌شنبه (۱۱ خرداد / ۳۱ مه) اعلام کرد که "تبعیض قومیتی" را نمی‌پسندد و خواستار آن است که "اصل در استخدام شایستگی باشد". او گفت که تعلق به یک قوم یا یک مذهب نباید اساس انتخاب افراد برای واگذاری مسئولیت‌ها قرار گیرد.
روحانی طی سخنرانی‌اش در مهاباد، از شهرهای کردنشین آذربایجان غربی، گفت: «نباید بین مذاهب و اقوام تبعیض قائل شویم و اصل اساسی در مسئولیت‌ها باید شایستگی باشد و هر کس در هر منطقه‌ای دارای شایستگی بالاتر است باید متناسب با توانایی‌هایش زمینه فعالیت و بالندگی برای او مهیا شود.» طبق گزارش رسانه‌های ایران، تاکید روحانی بر برابری شیعیان و سنی‌ها بوده است.
او در بخش دیگری از سخنرانی خود در همین زمینه گفت: «به مسئولان اعلام می‌کنم که در استخدام و جذب باید به علم، دانش، تعهد و شایستگی توجه داشته باشند و دقت کنند که مسأله قومیت کوچکترین اثری در این پروسه نداشته باشد.»
روحانی بر "ایرانی بودن" و "مسلمان بودن" به عنوان عناصر اصلی ایجاد حس همبستگی میان مردم ایران اشاره کرد و گفت که "مسئله قومیت در مرحله سوم است".
بحث درباره آنکه کدام عناصر می‌توانند حس همبستگی را در میان مردم و اقوام گوناگون در ایران تقویت کنند بحثی صد ساله در ایران است.
راه‌اندازی واحد پتروشیمی و رشد گردشگری
روحانی در سخنرانی خود همچنین به برنامه جمهوری اسلامی برای رشد اقتصادی مناطق کردنشین پرداخت. او گفت که قرار است امروز سه‌شنبه واحد عظیم پتروشیمی با تولید ۳۰۰ هزار تن محصول سالانه در مهاباد افتتاح شود. به گفته او، ۱۶۹۰ کیلومتر راه برای مسیر لوله گاز استفاده شده تا در مناطق غربی از جمله کرمانشاه، سنندج، مهاباد و میاندوآب گاز و پتروشیمی در دسترس باشد.
روحانی تاکید کرد که فعالیت واحد پتروشیمی یاد شده و توسعه "صنایع پایین دستی پتروشیمی" باعث ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی منطقه می‌شود. او در عین حال خطاب به منتقدان جمهوری اسلامی در زمینه عدم برنامه‌ریزی برای رشد صنعتی مناطق کردنشین گفت: «آنها که به دروغ می‌گویند جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد در مناطق کردنشین همواره کشاورزی باشد و هیچ‌گاه صنعت وارد این منطقه نشود با چشم باز متوجه دروغ‌های خود بشوند چرا که جمهوری اسلامی ایران برای رشد و تکامل و صنعتی کردن مناطق غربی کشور و کردنشین همه توان خود را به کار می‌گیرد.»
رئیس جمهور ایران در عین حال از اشتغال متخصصان مختلف از سراسر کشور در این پروژه به دلیل پیچیدگی آن خبر داد. او گفت: «اگر در منطقه‌ای پروژه‌ای عظیم صنعتی ایجاد می‌شود در شرایط مساوی باید از مردم بومی آن منطقه استفاده کنیم اما در عین حال یک صنعت پیچیده در زمان ساخت و تجهیز نیازمند متخصصان مختلف از سراسر کشور است. برای دولت همه افراد سرزمین ایران به چشم واحد هستند و بدانیم اگر عده‌ای متخصص امروز مهمان شهرستان مهاباد هستند به نفع رونق آینده شهرستان و باعث رفت و آمدهای بیشتر به منطقه خواهد بود.»
روحانی از گردشگری نیز به عنوان عرصه‌ای دیگر برای ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی مناطق کردنشین نام برد. او گفت: «با وجود امنیت بالا در آذربایجان غربی و مهاباد این منطقه باید تبدیل به مرکز گردشگری برای ایرانیان و مردم جهان شود. گردشگری برای اشتغال زمینه‌های خوبی را ایجاد می‌کند و باید در این رابطه مسئولان اقدامات لازم را انجام دهند.»
آموزش زبان مادری
روحانی گفت که به تنوع قومی و زبانی اقوام مختلف ایران احترام می‌گذارد. او به این اشاره کرد که قرار است مراکزی در کردستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و دیگر شهرها ایجاد شوند "تا مردم بتوانند زبان مادری خود را به خوبی بیاموزند".
یک روز پیش از سخنرانی حسن روحانی در مهاباد، دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی اعلام کرد که دولت دستور آموزش زبان‌های کردی و ترکی در مدارس مناطق قومی را صادر کرده است. علی یونسی گفت که طرح آموزش زبان کردی در مدارس استان کردستان اجرا شده و در صورت فراهم شدن زیرساخت در دیگر مناطق کشور نیز اجرا می‌شود.
یونسی از مناطق و زبان‌های دیگر نام نبرد، اما به گفته کارشناسان امور اقوام به غیر از زبان‌های کردی و ترکی، از تدریس عربی در استان خوزستان، بلوچی در استان سیستان و بلوچستان و ترکمنی در شمال کشور هم صحبت شده است.
روحانی گفت که هدف اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی در کشور است و هم اکنون در این زمینه در حال مذاکره با وزارت آموزش و پرورش است.
آموزش به زبان مادری در اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی ایران قید شده، اما به آن عمل نشده است.
رئیس جمهور ایران در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نیز وعده آموزش زبان‌های مادری اقوام را داده بود، اما تاکنون این وعده عملی نشده است.
روحانی ابراز امیدواری کرد که دولت و مجلس جدید همکاری بیشتری برای پیشبرد امور با هم داشته باشند. علی یونسی، دستیار روحانی در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی، پیش از این بارها درباره تدریس زبان مادری در مدارس مناطق قومی صحبت کرده بود. اما خود او بعدها به عدم اجرای آن اعتراف و تائید کرد که فراهم کردن زمینه تحصیل به زبان مادری در مدارس برای اقوام با "برخی مقاومت‌ها" روبرو بوده است.