وقتی سرنوشت بازی با ضربات پنالتی رقم می‌خورد
۱۳۹۳ تیر ۱۳, جمعه
تعیین سرنوشت بازی با ضربات پنالتی، پایانی پرهیجان و دراماتیک در رقابت‌‌های فوتبال است. در جریان آن، هم قهرمانان زاده می‌شوند و هم ناکامان.
ایده‌ی ضربات پنالتی برای تعیین نتیجه‌ی مسابقه، از یک داور آلمانی فوتبال به نام "کارل والد" است.
او برای نخستین بار در سال ۱۹۷۰ با ایده‌ی خود، جهان فوتبال را دگرگون ساخت. کارل والد که در سال ۲۰۱۱ در سن ۹۵ سالگی درگذشت، تا پیش از مرگش هم از ایده‌ی پیشنهادی خود احساس غرور می‌کرد.
کارل والد معتقد بود: «تنها از این طریق می‌توان برنده‌ی مسابقه را ورزشکارانه تعیین کرد».
راه حل عادلانه و ورزشی
تا پیش از این قاعده، گاه مسابقات حساسی را که به تساوی می‌انجامیدند، پس از ۴۸ ساعت تکرار می‌کردند. این کار از نظر سازماندهی مسئله‌ساز بود.
سپس ایده‌ی تعیین برنده با قرعه‌کشی یا چرخش سکه (شیر یا خط) به میان آمد که بیشتر راه‌حلی اضطراری و غیرورزشی بود. کارل والد این پیروزی را بی‌ارزش و ناعادلانه می‌دانست و در پی یافتن راه حلی ورزشی بود.
او در سال ۱۹۳۶ موفق به کسب پروانه‌ی کار به عنوان داور شد و پس از آن طی ۴۰ سال برای بیش از هزار بازی سوت زد. هنگامی که ایده‌ی خود را با اتحادیه‌ی فوتبال ایالت بایرن در میان گذاشت، نخست با مخالفت مقامات این اتحادیه روبرو شد.
کارل والد اما دست از تلاش برنداشت و در سال ۱۹۷۰ قاعده‌ی تازه را رسما پیشنهاد کرد. البته هدف او متقاعد ساختن مقامات فوتبال محلی بود، ولی ایده‌ی او به سرعت گسترش یافت.
نخست فدراسیون فوتبال آلمان و سرانجام فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) این قاعده را پذیرفتند. بدین‌سان نام کارل والد در تاریخ فوتبال ثبت شد.
آلمان، نخستین قربانی بزرگ
ضربات پنالتی برای تعیین سرنوشت بازی، نخستین بار در جام ملت‌های اروپا در سال ۱۹۷۶ به کار گرفته شد و طرفه آن که تیم ملی فوتبال آلمان، نخستین قربانی بزرگ این قاعده بود.
در دیدار نهایی آن دوره از مسابقات که در بلگراد پایتخت، یوگسلاوی سابق، برگزار شد، تیم ملی فوتبال چکسلواکی توانست در ضربات پنالتی بر آلمان غلبه کند.
اولی هوینس، رئیس کنونی باشگاه صاحبنام بایرن مونیخ، بازیکن ناکامی بود که در آن دیدار توپ را از روی نقطه‌ی پنالتی به آسمان بلگراد شلیک کرد.
کارل والد می‌گوید: «آن موقع دلم برای اولی هوینس سوخت، ولی با این حال احساس غرور می‌کردم که قاعده‌ی پیشنهادی من در یک چنین مسابقه‌ی مهمی به کار رفته بود.»
نخستین باری که برنده‌ی بازی در چارچوب مسابقات جام جهانی فوتبال در ضربات پنالتی تعیین شد، به سال ۱۹۸۲ و جام جهانی اسپانیا برمی‌گردد.
در دور نیمه‌نهایی آن دوره از مسابقات، ملی‌پوشان آلمان و فرانسه به مصاف هم رفتند. پیکار دو تیم در وقت اضافه با تساوی ۳ بر ۳ خاتمه یافت. ملی‌پوشان آلمان این بار توانستند در ضربات پنالتی حریف خود را شکست دهند و به فینال برسند.
تیم آلمان از آن زمان تا کنون همواره در ضربات پنالتی موفق بوده و از سد حریفان خود گذشته است، از جمله در جام جهانی ۱۹۹۰ مقابل انگلیس و جام جهانی ۲۰۰۶ مقابل آرژانتین.
ناموفق‌ترین تیم ملی در زدن ضربات پنالتی شاید انگلیس باشد که در لحظه‌های حساس نتوانسته خونسردی خود را حفظ کند و در نهایت در پنالتی مغلوب حریف شده است.
در پیکارهای یک هشتم‌نهایی در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، سرنوشت دو دیدار در نهایت در ضربات پنالتی رقم خورد که طی آن برزیل از سد شیلی گذشت و کوستاریکا نیز یونان را مغلوب کرد.