وقتی چین و روسیه ذوق می‌کنند!
۱۳۸۸ تیر ۱۰, چهارشنبه
وزارت اقتصاد آلمان این هفته میزبان ۸۵۰ کارشناس اقتصادی و سیاسی روابط تجاری آلمان و کشورهای عربی بود. با وجود بحران مالی جهانی کارنامه سه ماهه نخست سال جاری میلادی رضایت‌بخش است. حتی وزیر اقتصاد آلمان هم آخر هفته گذشته، در دیدار سالانه خود با اعضای اتاق صنایع و بازرگانی آلمال و کشورهای عربی با ابراز خرسندی خود از گسترش روابط تجاری، به طرفین تبریک گفت.
سایه سرکوب خشنونت‌بار بر روابط تجاری
صحبت ایران که می‌شود فضای گفتگو تغییر می‌کند. فلیکس نویگارت می‌گوید: "بعد از جریان انتخابات ریاست جمهوری درخواست برقراری روابط تجاری جدید با ایران بسیارسخت خواهد بود. "سال گذشته، حجم روابط تجاری آلمان و ایران یکبار دیگر کاهش پیدا کرد. در نخستین سه ماهه سال جاری میلادی حجم صادرات آلمان به ایران ۲۲ درصد کاهش پیدا کرده است. این میزان سال گذشته آنهم با وجود تحریم‌های سنگین اقتصادی دولت ایران به دلیل ادامه غنی‌سازی اورانیوم، حدود ۴ میلیار یورو بود."
در شرایط کنونی شرکت‌های آلمانی علاقه‌ای به گفتگو در مورد روابط تجاری‌شان با ایران ندارند. با این حال ناامیدی در کلامشان پیداست. کریستین اوله، از وکلای دفتر تجاری فرانکفورت−دوبی می‌گوید: " بسیاری از شرکت‌های آلمانی در نظر داشتند در تهران شعبه یا حتی شرکت زیرمجموعه افتتاح کنند. اما با شرایط فعلی، همه برنامه‌ها متوقف شده است."
ایران: تعلیق روابط تجاری با کشورهای منتقد حاکمیت
برخی از موضع‌گیری دولت آلمان در مورد ناآرامی‌های اخیر در ایران ناراضی هستند. صدراعظم آلمان آنگلا مرکل از محمود احمدی‌نژاد خواسته بود به خواست معترصان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری توجه کند. از سوی دیگر دانیل برنبک مسئول اتاق صنایع و بازرگانی ایران و آلمان در تهران هشدار می‌دهد: " در حال حاضر، آلمان هم هدف دولت ایران قرار گرفته است"
مدیر یک دفتر تجاری در غرب آلمان می‌گوید: "در حال حاضر شرکت‌های ایرانی اجازه ندارند با کشورهایی ارتباط داشته باشند که از سرکوب معترضان دولت در ایران انتقاد کرده‌اند." وی ادامه می‌دهد: " بخصوص کارخانه‌های و صنایع دولتی که کاملأ ترمز کرده‌اند."
توجیه اخلاقی روابط تجاری
یکی از نمایندگان تجاری دفتری که با اتاق بازرگانی آلمان و کشورهای عربی نیز همکاری می‌کند با گله از دخالت سیاستمداران در روابط تجاری با ایران می‌گوید: "یکدفعه از دفتر صدراعظم به ما زنگ زدند که توجه کنید تجارت با برخی از کالاهایی که صادرات آنها به ایران مجاز است از نظر اخلاقی قابل توجیه نیست."
سیاستمدارن آلمانی در روزهای گذشته از روابط تجارتی شرکت زیمنس با دولت ایران و فروش دستگاه‌های کنترل و شنود تلفن‌های همراه انتقاد کرده بودند. از سوی دیگر شرکت‌های آلمانی می‌گویند کم شدن روابط تجاری آلمان با ایران به ضرر آنهاست. صاحب یک کارخانه‌می‌گوید: "قراردادهای ما که کنسل می‌شوند، چین و روسیه و کره شمالی ذوق می‌کنند."
با این حال به نظر نمی‌رسد که شرایط کنونی در کوتاه مدت، در جهت مثبت تغییر کند. پس از دستگیری کارمندان سفارت انگلیس در تهران و گله دولتمردان انگلیس که رفتار دولت ایران را "غیرقابل قبول، شکنجه بی‌مثال و تحقیر" خوانده بودند، اتحادیه اروپا نیز لحن خود را تندتر کرد.
از سوی دیگر خاویر سولانا مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا خواستار آن است که جامعه جهانی در آینده نزدیک مذاکرات خود را با دولت ایران، در مورد برنامه اتمی این کشور از سر گیرد. نمایندگان تجاری اروپا نیز معتقدند می‌بایست آرامش را حفظ کرد و در چهارچوب احترام متقابل وارد گفتگو شد.