پانوراما: مکانی برای نوآوریهای سینمایی
۱۳۸۷ بهمن ۱۹, شنبه
در بخش پانوراما پلی میان فرهنگ‌های گوناگون زده می‌شود و از این طریق، پیوندی نیز میان بخش‌های تجاری و هنری سینما برقرار می‌شود.
با توجه به گستردگی فوق‌العاده جشنواره فیلم برلین، پاسخگویی به خواست‌ها و سیلقه‌های گوناگون تماشاچیان تنها از طریق عرضه فیلم‌هایی امکان پذیر است، که خصلت تجاری آنها کمتر بوده، و در مقابل معیارهای هنری در آنها پررنگ‌ترباشد. برلیناله فرصتی طلایی برای بخش بزرگی از علاقمندان سینما است که با نوآوریهای سینمایی از کشورهای مختلف آشنا گردند. برای خریداران حرفه‌ای فیلم نیز امکان ارزیابی از کار سینماگران جوان و گمنام فراهم می‌شود.
تنوع سبکی و موضوعی در بخش پانوراما
موضوعات و سبک‌های متفاوتی از جهان سینما در بخش پانوراما حضور دارند. بطور سنتی "سینمای مولف" در این بخش نمایندگان نسبتاً زیادی دارد. فیلم‌هایی که مهر کار فردی در آنان چشمگیر است. برنامه پانوراما بازتاب فرایندهای اجتماعی و زیست‌محیط‌های متنوع از کشورهای مختلف است.
بخش پانوراما شامل قسمت‌های کوچکتری می‌شود. در "قسمت اصلی" پانوراما، امسال ۱۷ فیلم شرکت دارند. در "قسمت ویژه" ۱۵ فیلم و در "قسمت مستندها" ۱۶ فیلم به نمایش گذاشته خواهند شد. بیش از ۳۵ فیلم در بخش پانوراما برای نخستین بار در جهان به اکران خواهد رفت. از این مجموعه ۱۳ فیلم، کار نخستین سینماگران جوان جهان است.
افتتاح بخش پانوراما
افتتاح این بخش با فیلمی از فرانسه به نام "باغ وحش انسانی" در روز ۵ فوریه بود. این فیلم ساخته خانم "ری راسموسن" از دانمارک است. او نه تنها کارگردان فیلم، بلکه نقش اصلی را نیز در این فیلم برعهد دارد. فیلم در بخش نخست به مشکلات زنان در بالکان، پس از درگیری‌های خونین در دهه نود می‌پردازد و سپس در بخش دوم به زمان حال توجه داشته و تلاش‌های زنان برای بازیابی نقش خود در جامعه را ترسیم می‌کند.
روند جهانی‌شدن و بازتاب سینمایی آن
از موضوعات دیگر در بخش پانوراما می‌توان به روند جهانی شدن و تاثیرات آن بر فرهنگ‌های حاشیه‌ای اشاره کرد. مستند‌های متعددی در این بخش به پدیده جهانی‌شدن می‌پردازند. فیلم "گاراپا" ساخته "خوزه پادیها"، که برنده خرس طلایی سال ۲۰۰۸ است، به موضوع گرسنگی و فقر در برزیل اشاره دارد. "گاراپا" شربتی ساده از آب و شکر است. این نوشیدنی ارزان خوراک اصلی بسیاری از خانواده‌های فقیر در برزیل است.
مستند انگلیسی "نظریه شوک" که بر اساس کتابی با همین نام از "نوآمی کلاین" ساخته شده است. قوام‌گیری سرمایه‌داری فاجعه‌آور و استثمار مردم در شرایط بحرانی از سوی دولت‌ها و کنسرن‌های بین‌المللی محور این فیلم مستند هستند. در این مستند سیستم‌های اقتصادی کشورهایی نظیر روسیه در دوران یلتسین، شیلی در زمان پینوشه و بریتانیا در زمان مارگرت تاچر مورد بررسی قرار می‌گیرند. در این فیلم همچنین به سرکوب جنبش آزادیخواهی در چین و جنگ در عراق و افغانستان و پیوند آن با منافع نظام اقتصادی حاکم اشاراتی می‌شود.
کشمیر و کابل: چشم‌اندازی دیگر
فیلم‌هایی نیز درباره پاکستان، افغانستان و کشمیر در بخش پانوراما عرضه می‌شوند. در این فیلم‌ها بطور مشخص جنبه‌هایی از زندگی برجسته می‌شوند، که اغلب در رسانه‌های رایج غربی نشانی از آنها به چشم نمی‌خورد.
بطور مثال در مستند "کشمیر: سفر به آزادی" درست خلاف آنچه مردم کشورهای غربی از این مناطق شنیده و خوانده‌‌اند، به نمایش گذاشته می‌شود. این فیلم مستند محصول مشترک آمریکا و اسراییل است. کارگردان فیلم نیز "اودی آلونی" از اسراییل است. این مستند درباره تلاش مردم کشمیر برای باسازی منطقه خود میان دو قدرت متخاصم یعنی هند و پاکستان است. این مستند دعوتی از مردم جهان برای یادآوری از کشمیر و توجه به مشکلات این سرزمین فراموش شده است.
فیلم مستند "قلبم دنیای را سیاه می‌بیند- عشق در کابل" ساخته "هلگا رایدمایستر" از آلمان است. این فیلم درباره عشق میان زن ومرد جوانی است که به خاطر فقر و جنگ در افغانستان هر یک سرنوشتی دلخراش را تجربه می‌کنند. دستیابی به خوشبختی فردی در افغانستان امروز برای بسیاری از مردم این کشور سرابی بیش نیست.