پایان کنگره‌ی خلق چین و بحران تبت

دولت چین امروز سه‌شنبه (۱۸ مارس) بار دیگر این اتهام را که چین در تبت دست به «کشتار جمعی» می‌زند رد کرد. نخست وزیر چین به مناسبت پایان کنگره‌ی خلق چین، در یک کنفرانس مطبوعاتی در پکن شرکت کرد و از جمله گفت که گناه ناآرامی‌های تبت نه بر گردن دولت چین، بلکه بر گردن دالای لاماست.

ون جیابائو افزود: «در این پیشامدها، گروه کوچکی، با روش‌های بی‌رحمانه دست به کشتن و مجروح کردن انسان‌های بیگناه زدند. آنان خودروها را واژگون و ساختمان‌های دولتی را ویران ساختند. آنان خانه‌های افراد معمولی، فروشگاه‌ها و مدرسه‌ها را به آتش کشیدند. ما دلایل کافی در دست داریم که باند دالای لاما این ناآرامی‌ها را سازماندهی، از پیش برنامه‌ریزی، هدایت و تحریک کرده است. ادعاهای دالای لاما در این مورد که او نه خواهان استقلال تبت، بلکه در پی گفت‌وگویی صلح‌آمیز است، دروغی بیش نیست».

پکن در روزهای گذشته بارها فراخوانده شده بود که به گفت‌وگو با دالای لاما روی آورد، تا اوضاع متشنج تبت را در درازمدت آرام سازد. ولی نخست وزیر چین امروز روشن ساخت که چنین گفت‌وگویی در شرایط کنونی ممکن نیست. وی گفت: «ما بارها آشکارا گفته‌ایم که اگر دالای لاما از تبلیغ برای استقلال تبت دست بردارد و بپذیرد که تبت و تایوان بخشی جدایی‌ناپذیر از چین هستند، درهای گفت‌وگو کاملا باز است. ما همواره این را گفته‌ایم و در این رویکرد هیچ تغییری ایجاد نشده است».

این سخنان، پاسخی است که چین در سال‌های گذشته مرتب تکرار کرده است. این کشور، در منازعات بین‌المللی مانند سودان، همواره جامعه‌ی جهانی را فرامی‌خواند تا درپی گفت‌وگوهای سازنده برای یافتن راه‌حلی مشترک باشد، ولی برای خود چین معیارهای دیگری اعتبار دارد.

علیرغم این سیاست سرسختانه‌ی چینی‌ها، دالای لاما هنوز در تبت هواداران پرشماری دارد که او را ستایش می‌کنند. سیاست دشمنانه‌ی چین نسبت به دالای لاما، به نفرت تبتی‌های آماده‌ی خشونت دامن می‌زند. ولی این مساله تغییری در موضع چین ایجاد نمی‌کند. چین به عوض گفت‌وگو، دالای لاما و اطرافیان او را متهم و آنان را مسئول ناآرامی‌ها معرفی می‌کند.

ون جیابائو در برابر این پرسش که واکنش چین نسبت به افزایش درخواست‌ها در غرب برای تحریم بازی‌های المپیک پکن چیست می‌گوید: «کسانی که ناآرامی‌های تبت را صحنه‌گردانی کردند، می‌خواستند بازی‌های المپیک را به شکست بکشانند. ما آرزومند بازی‌های موفقی هستیم و به شما می‌گوییم که ورزشکاران و همه‌ی میهمانان از بازی‌های المپیک پکن راضی خواهند بود».

آینده نشان می‌دهد که چین در مورد مساله‌ی تبت چه سیاستی را دنبال خواهد کرد. اگر این سیاست با پاکسازی‌های گسترده و خشونت همراه باشد، باید منتظر شد و دید که آیا جامعه‌ی جهانی همچنان به این قدرت اقتصادی کرنش می‌کند، یا بازی‌های المپیک را تحریم خواهد کرد.

Petra Aldenrath / رادیو دویچه وله