پیشنهاد مدیرعامل دویچه وله برای تشکیل جبهه جهانی حقوق‌ بشر

نخستین نشست گروهی آخرین روز همایش جهانی رسانه‌ها، به موضوع چگونگی خبردهی و تهیه‌ی گزارش درباره‌ی موضوع‌های حاد با عنوان "رسانه‌ها و حقوق بشر" اختصاص داده شده بود: سوء استفاده‌ی جنسی از کودکان، شکنجه، ترور، نژادپرستی، از جمله‌ی این موضوع‌ها بودند که مورد بحث قرار گرفتند.

نخستین سخنران این جلسه، مونیکا هاوزر، بنیان‌گذار و عضو هیئت اجرایی نهاد یاری‌رسانی "مدیکا موندیاله" بود. این نهاد با برپایی واحدهای پزشکی در مناطق بحرانی و جنگ‌زده، به یاری زنان قربانی تجاوز و جنایات جنگی می‌شتابد.

انتقاد از شیوه‌های خبررسانی

مونیکا هاوزر، ضمن بررسی وضعیت دشوار زنان به عنوان قربانیان جنگ، به شیوه‌های خبررسانی و گزارش‌دهی روزنامه‌نگاران انتقاد کرد و گفت که اغلب این خبرنگاران، "در پی یافتن داستانی پرهیجان"، به وضعیت نابسامان روحی ـ روانی زنان اهمیت نمی‌دهند و خواست‌ها و حقوق آنان را نادیده می‌گیرند.

وی در این رابطه گفت که «حتی برخی از این روزنامه‌نگاران به خواست قربانیان تجاوز جنسی در مورد عدم انتشار نام خود، هم احترام نمی‌گذارند».

عضو هیئت اجرایی "مدیکا موندیاله"،‌ هم‌چنین به عدم حساسیت خبرنگاران در استفاده از "واژه‌های نارسا" اشاره کرد و گفت که در برخی از گزارش‌ها، مردان متجاوز اغلب با عنوان‌هایی نظیر "مردانی که به زنان عشق می‌ورزند"، معرفی می‌شوند.

خانم هاوزر از روزنامه‌نگاران خواست، در بکارگیری زبان و واژه‌هایی که بار منفی دارند، به‌ویژه در مورد زنان قربانی، حساسیت بیشتری از خود نشان دهند. "مدیکا موندیاله" در این زمینه، بروشور ویژه‌ای منتشر کرده که در آن چگونگی برخورد با قربانیان تجاوزهای جنسی تشریح شده است.

بازتاب عینی رویدادها ‌

در پی این سخنرانی، نمایندگان و کارشناسان رسانه‌ای از کشورهای بلژیک، بریتانیا، آمریکا، تایلند و... به بحث و گفت‌وگو در باره‌ی "چگونگی بازتاب عینی رویدادهای واقعی" پرداختند.

"ادواردو دل بیوی"، رئیس ارتباطات همگانی و مدیر رسانه‌ای کشورهای مشترک‌المنافع (کامنولث) در رابطه با اهمیت خبررسانی عینی و بدون جانبداری از سوی رسانه‌ها اشاره کرد و گفت: «نظر خبرنگار، نباید به مثابه زمینه‌ساز شکل‌گیری عقیده‌ی همگانی در مورد این و آن رویداد عمل کند.»

توماس لانسنر، استاد علوم سیاسی و رسانه‌های بین‌‌المللی در دانشگاه کلمبیا از آمریکا، در این رابطه گفت: «وظیفه‌ی خبرنگار، تنها اطلاع‌دهی است، نه یافتن یا ارائه‌ی راه حل.»

برد آندون پطروسیان، سردبیر پایگاه اینترنتی رادیو فردا و تحریریه‌ی فارسی صدای جهانی هاروارد نیز که در این بحث شرکت داشت، درباره‌ی وضعیت روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاران در بند در ایران گزارش داد. او هم‌چنین به نقش شبکه‌های اجتماعی که در ایران فعالیت‌های چشمگیری دارند، اشاره کرد.

پایگاه ویدئویی "شاهد"

چهارمین دوره‌ی همایش جهانی رسانه‌ها، تنها محل بحث و گفت‌وگو و تبادل نظر و تجربه‌ی ۱۶۰۰ شرکت‌کننده‌ی این نشست بین‌المللی نبود. در این همایش، نهادها و سازمان‌های مستقل و گردانندگان پایگاه‌های ویدئویی جهانی نیز شرکت داشتند و در گروه‌های کاری و کارگاه‌های آموزشی فعالیت‌ها و اهداف تشکیلات خود را معرفی کردند.

در یکی از این کارگاه‌ها، با عنوان "حقوق بشر را به یاری فستیوال‌های فیلم و پایگاه‌های ویدئویی همگانی کنیم"، سام گرگوری رئیس پایگاه "شاهد، ویدئو در خدمت دگرگونی" از آمریکا، چگونگی کار این پایگاه ویدئویی را با نمایش فیلم توضیح داد.

این پایگاه که در ۷۰ کشور شعبه دارد، درحال حاضر از ۱۵ کارزار بین‌المللی حقوق‌بشری پشتیبانی می‌کند و تاکنون هزار کنشگر را برای تهیه‌ی ویدئو در زمینه‌ی فعالیت‌های حقوق بشری آموزش داده است. نمایش بیش از یک میلیون فیلم ویدئویی در یوتوپ نیز در کارنامه‌ی "شاهد" ثبت شده است. این پایگاه ویدئویی ( www.witness.org) فعالیت‌های خود را با شعار "ببین، فیلم بگیر و تغییر بده" آغاز کرده است.

پیشنهاد جبهه جهانی حقوق بشر

اریک بترمن، مدیر عامل دویچه ‌وله در سخنرانی خود در این مراسم پایانی گفت، در زمانه‌‌ای که روند جهانی‌شدن با شتاب پیش‌ می‌رود، حفظ موازین حقوق بشر باید به مسئله‌ی محوری بدل شود. او گفت: «موضوع رعایت حقوق بشر، به تمامی جامعه‌ی بشری در سراسر جهان مربوط می‌شود.»

مدیر عامل دویچه‌وله به ویژه به مسئولیت رسانه‌ها در این زمینه اشاره کرد و از نمایندگان آنها خواست، بیش از پیش به این موضوع بپردازند.‌

«حساسیت مردم اروپا را باید برانگیخت»

اریک بترمن هم‌چنین تأکید کرد که امروزه آگاهی دادن به مردم اروپا و برانگیختن حساسیت آنان در زمینه‌ی حقوق بشر، از وظایف عمده‌ی رسانه‌هاست. او گفت: «اروپایی‌ها نباید با شنیدن واژه‌ی حقوق بشر تصور کنند که این امر، تنها به دیگران مربوط می‌شود.» وی یادآور شد که رعایت موازین حقوق بشر و پیاده ‌کردن آنها، می‌تواند از هر گوشه‌ی جهان آغاز ‌شود.

بترمن، چهارمین دوره‌ی همایش جهانی رسانه‌ها را "آئینه‌ی تمام‌نمای تجربیات ۱۶۰۰ شرکت‌کننده‌ی آن در زمینه‌ی حقوق بشر" خواند. او گفت که دویچه وله و سایر رسانه‌ها چشم‌اندازهای گوناگون این تجربه‌ها را به یکدیگر پیوند زدند. از نظر او این رسانه‌ها، نه تنها مخاطبان خود را به تفکر برانگیختند، بلکه آنان را به فعالیت در این زمینه نیز دعوت کردند.

پنجمین دوره‌ی همایش جهانی رسانه‌ها، با عنوان "حقوق بشرـ آموزش و فرهنگ" از ۲۵ تا ۲۷ ماه ژوئن سال ۲۰۱۲ در شهر ُبن برگزار خواهد شد.

FF/JT