چرا تقویم سازمان ملل روز دختر دارد؟

یازدهم اکتبر در تقویم سازمان ملل متحد روز جهانی دختر است. این سازمان خواستار آن است که کشورهای عضو سازمان ملل متحد اقدامات بیشتری برای آگاهی دختران -جنس مونث زیر ۱۸ سال- در زمینه نابرابری‌های جنسیتی انجام دهند و فرصت‌های بیشتری در اختیار آنها بگذارند.

بر اساس آمار رسمی این سازمان، دختران در سراسر جهان با تبعیض‌های گوناگونی مواجه هستند. به عنوان مثال در ایران سهم دختر از ارثیه نصف سهم پسر  است. در هند دختردار شدن به معنای سنگین شدن بار زندگی برای والدین است.

۳۴ میلیون دختربچه در سراسر جهان به آموزش ابتدایی دسترسی ندارند. در مناطق محروم ایران سالانه هزاران دانش‌آموز دختر به دلیل دور بودن راه مدرسه از ادامه تحصیل بازمی‌مانند. 

 بر اساس گزارش یونیسف، دختران پنج تا ۱۴ ساله در روز ۵۵۰ میلیون ساعت در خانه کار می‌کنند: رفت‌ و روب، آشپزی یا حتی آوردن آب از چاه یا چشمه. ساعاتی که پسران پنج تا ۱۴ ساله صرف کارهای خانه می‌کنند، پنجاه درصد کمتر از دختران است.

در سراسر جهان حدود ۲۰۰ میلیون دختر ختنه شد‌ه‌اند. هر سال سه میلیون دختر در کشورهای مختلف جهان در معرض خطر ختنه شدن قرار دارند.

یونیسف می‌گوید که هر سال ۱۲ میلیون دختر خردسال در نقاط مختلف جهان مجبور به ازدواج می‌شوند و در حال حاضر از هر پنج زن جهان یکی زیر ۱۸ سال ازدواج کرده است.

بسیاری از این زنان مورد بدرفتاری روحی و خشونت جنسی همسران خود قرار می‌گیرند. دخترانی که زود ازدواج می‌کنند در سنین پایین -به عنوان مثال در ۱۲ سالگی- باردار می‌شوند و بسیاری از آنها به دلیل بارداری و زایمان تا پایان عمر از مشکلات سخت جسمی خود رنج می‌برند. 

سازمان ملل متحد از کشورهای عضو این سازمان خواسته است با امضای سندی موسوم به "سند ۲۰۳۰" تلاش کنند تا سال ۲۰۲۰ میلادی به برابری جنسیتی کامل در کشور خود برسند.

ایران به دلیل مخالفت‌های بسیار در داخل کشور سند ۲۰۳۰ را امضا نکرده است. روز دختر از سال ۱۳۸۶ وارد تقویم ایران شده است. اما این روز ۱۱ اکتبر نیست بلکه مصادف است با روز تولد فاطمه معصومه، دختر امام هفتم شیعیان که آن را اول ذی‌القعده می‌دانند.

انتخاب این مناسبت برای روز دختر و  تأکید بر تعریف واژه "دختر" که به خلاف تعریف سازمان ملل محدوده سنی مشخصی ندارد و تنها بر باکره بودن زن تأکید می‌کند، از نظر فعالان حقوق زن در ایران بحث‌برانگیز است.

در برنامه‌های روز دختر در ایران، مراسمی برنامه‌ریزی می‌شود که بر "عفاف و نجابت دختر" تأکید دارد و نه آگاهی آنها نسبت به تبعیض‌های جنسیتی پیش‌رو یا حمایت از فرصت‌هایی که می‌تواند به استقلال آنها کمک کند.

تبلیغ ازدواج زودهنگام، راه‌ و رسم "همسرداری" و الگو گرفتن از "معصومان شیعه" در زندگی زنانه بخشی از ساختار نظام آموزشی ایران برای دختران در تمام روزهای سال است.