کشمکش بر سر جانشین محمد البرادعی
۱۳۸۷ اسفند ۷, چهارشنبه
جامعه‌ی بین‌المللی در کشمکش بر سر جانشین محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، عالی‌ترین مرجع کنترل‌کننده‌ی ساخت و گسترش سلاح‌های اتمی در سطح جهان است و زیر نظر سازمان ملل متحد عمل می‌کند.
در محافل دیپلماتیک پیرامون این نهاد وابسته به سازمان ملل گفته می‌شود که یوکیا آمانو، نماینده‌ی ژاپن در آژانس، نسبت به عبدالصمد مینتی، همتای خود از آفریقای جنوبی، از شانس به‌مراتب بیشتری برای احراز مقام ریاست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برخوردار است. اما در عین حال، محل تردید است که آمانو بتواند اکثریت دو سوم آرای شورای حکام آژانس را به دست آورد.
همین محافل البته می‌گویند که به هیچیک از این دو نامزد همچون فرد ایده‌آلی نگریسته نمی‌شود که بتواند میان خواست‌ها و علایق گاه متضاد کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه توازن ایجاد کند.
ترجیح غرب: فردی "کمتر سیاسی"
به همین دلیل ترجیح کشورهای غربی فردی است که کمتر از محمد البرادعی سیاسی باشد. البرادعی از جمله بر سر برنامه‌ی اتمی ایران با جرج دبلیو بوش، رییس جمهوری پیشین آمریکا، در تقابل قرار گرفت، زیرا معتقد بود که بوش در قبال ایران رفتاری جنگ‌طلبانه دارد.
محافل پیرامونی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر می‌دهند که کشورهای در حال توسعه خواهان ادامه دادن راه البرادعی هستند. همچنین این ارزیابی وجود دارد که البرادعی برای کاهش سلاح‌های اتمی قدرت‌های بزرگ و نیز استفاده‌ی صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای در کشورهای در حال توسعه تلاش کرده است.
اعضای آژانس در آرزوی نامزد سوم
به گزارش خبرگزاری رویترز، یک دیپلمات اروپایی گفته است: «بسیاری در اینجا [آژانس] در انتظار یا در آرزوی نامزد سومی هستند». دیپلمات دیگری در مورد خطر مسدود شدن روند نامزدی ریاست آژانس هشدار داده است.
در حالی که آمانوی ژاپنی گاه به این متهم می‌شود که بیشتر علایق قدرت‌های بزرگ هسته‌ای جهان را نمایندگی می‌کند، حملات به مینتی از آفریقای جنوبی بدین خاطر است که او بویژه نماینده‌ی علایق کشورهای در حال توسعه است.
محمد البرادعی که در سال ۲۰۰۵ میلادی برنده‌ی جایزه‌ی نوبل صلح شد، در جریان کشمکش اتمی بر سر برنامه‌ی اتمی ایران شهرتی جهانی یافت. او بارها جمهوری اسلامی ایران را متهم کرد که در برابر بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از برنامه‌ی هسته‌ای این کشور مانع‌تراشی می‌کند.
ایران متهم است که زیر لوای استفاده‌ی صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، در پی دستیابی و تولید بمب اتمی است.
حال با توجه به اعلام آمادگی آمریکا برای گفت‌وگوی مستقیم با ایران جهت حل مناقشه‌ی اتمی جمهوری اسلامی، مسئله‌ی تعیین ریاست جدید آژانس دشوارتر شده است.
پایان ماه آینده‌ی میلادی، مارس، برای رای‌گیری مخفی میان ۳۵ عضو شورای حکام آژانس جهت تعیین جانشین البرادعی تعیین شده است.
حداکثر در ماه ژوئن نامزد جدید ریاست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بایستی معرفی شود تا سپس در مجمع عمومی، که قرار است در ماه سپتامبر برگزار شود، نمایندگان ۱۴۵ کشور عضو آن را تایید کنند.