کشمکش بر سر طرح سؤال از احمدی‌نژاد و استیضاح وزیران
۱۳۹۱ مهر ۲۶, چهارشنبه
طرح سؤال از محمود احمدی‌نژاد ۱۹ مهرماه به هیئت رئیسه مجلس ارائه شد و دو روز بعد برای بررسی در اختیار کمیسیون برنامه و بودجه قرار گرفت.
همزمان با این طرح، طرح‌های دیگری نیز برای استیضاح وزیران کشاورزی، کشور و صنعت، معدن و تجارت آماده و بعضا تقدیم هیئت رئیسه مجلس شده است. مطابق گزارش‌ها اکنون نمایندگان حامی دولت و مدیران ارشد این وزارت‌خانه‌ها می‌کوشند نمایندگان را به پس گرفتن امضای خود ترغیب یا وادار کنند.
تلاش فراکسیون اصولگرایان
محور اصلی سؤال از احمدی‌نژاد وضعیت بحرانی اقتصاد کشور و تعلل دولت در تنظیم بازار ارز است که به اعتقاد امضاکنندگان طرح "باعث افزایش شاخص تورم توام با رکود اقتصادی شده و فعالان اقتصادی را از برنامه‌ریزی برای کار خود بازداشته است."
فاطمه آلیا عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان روز دوشنبه ۲۴ مهر به خبرگزاری ایسنا گفت: «فراکسیون در جلسه روز گذشته (یکشنبه) رسما مخالفت خود را با طرح سؤال از رئیس جمهور اعلام کرده و قرار شد که اعضای فراکسیون امضای خود را پس بگیرند.»
غلام‌علی حدادعادل، رئیس فراکسیون اصولگرایان و از معتمدان و نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی نیز روز دوشنبه با طرح سوال از احمدی‌نژاد مخالفت کرد و به خبرگزاری فارس گفت، در شرایط حاضر این کا را "به مصلحت نمی‌دانم."
امضای سؤال از احمدی‌نژاد قابل پس گرفتن نیست
طرح سؤال از محمود احمدی‌نژاد با ۱۰۲ امضا تنظیم شده که نزدیک به سی رای بیشتر از حد نصاب لازم برای پرسش از رئیس دولت است. افزون بر این غلامرضا کاتب، سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه روز چهارشنبه، ۲۶ مهر می‌گوید: «طبق آئین‌نامه داخلی مجلس پس از ابلاغ نامه به رئیس جمهور و به جریان افتادن این طرح امکان بازپس‌گیری امضاها وجود ندارد.»
به گفته‌ی غلامرضا کاتب هنگامی که طرح سؤال کتبا به دولت ابلاغ شد تنها دو نماینده امضای خود را پس گرفته بودند. خبرگزاری مهر از قول کاتب نوشت: «رئیس جمهور تا روز شنبه فرصت دارد نماینده یا نمایندگان خود را معرفی کند تا در جلسه روز یکشنبه کمیسیون برنامه و بودجه برای پاسخگویی حاضر شود.»
علی مطهری یکی از طراحان اصلی سؤال، ۲۶ مهرماه گفته است: «هیچ کدام از اعضای فراکسیون اصولگرایان مجلس سؤال از رییس جمهور را امضا نکرده بودند که بخواهند پس بگیرند.» او می‌گوید سه نفر امضایشان را پس گرفته بودند اما شش نفر بعدا به امضاکنندگان اضافه شدند.
چنانچه نمایندگان سوال‌کنندگان از پاسخ نمایندگان رئیس دولت قانع نشدند محمود احمدی‌نژاد موظف است شخصا به مجلس بیاید. دولت تاکنون از معرفی نمایندگان خود به کمیسیون برنامه و بودجه امتناع کرده است.
اطلاع خامنه‌ای از بالا بردن قیمت ارز
شماری از نمایندگان احمدی‌نژاد را متهم می‌کنند که عمدا و آگاهانه تصمیم‌هایی گرفته است که به بالا رفتن بهای ارزهای خارجی در بازار آزاد و سقوط شدید ارزش پول ملی منجر شده است. از جمله‌ی این اقدام‌ها توقف عرضه ارز به بازار از ابتدای شهریورماه عنوان می‌شود.
ظاهرا این اقدام دولت نه تنها از قبل برنامه‌ریزی شده بود که با اطلاع و موافقت رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای انجام شده است.
احمد توکلی عضو کمیسیون برنامه و بودجه چهارشنبه‌ی گذشته در صحن علنی مجلس گفت: «قضیه این بود که وزیر اقتصاد و دارایی در دوم شهریور سال جاری در حضور رهبر انقلاب گفته بود دولت می‌خواهد قیمت ارز را بالا ببرد و از طریق مابه‌التفاوت آن یارانه‌های نقدی را پرداخت کند.»
رهبر جمهوری اسلامی در سفر اخیر خود به خراسان شمالی بارها بیکاری و گرانی را دو معضل مهم امروز عنوان کرد. او در عین حال به مسئولان هشدار داد "استقرار و آرامش را حفظ کنند و نگذارند تلاطم بوجود آید." به گفته‌ی خامنه‌ای "گاهی یک حرف و اقدام نابجا موجب تلاطم در محیط سیاسی می‌شود."
ناکامی دولت در جلوگیری از استیضاح وزیر
موضوع استیضاح چند وزیر کابینه نیز به کشمکش‌های میان دولت و مجلس دامن زده است. ظاهرا بالا رفتن دوباره شدید بهای دلار که از چند روز پیش آغاز شد نام‌های دیگری را به فهرست استیضاح‌شوندگان احتمالی اضافه کرده است.
علی ایرانپور، از طراحان اصلی استیضاح وزیر جهاد کشاورزی روز چهارشنبه گفت: «متاسفانه از ساعت ۸ صبح امروز نمایندگانی از وزارت جهاد کشاورزی و معاون وزیر بین صندلی‌های نمایندگان در صحن علنی در حال حرکت هستند و با امضا کنندگان رایزنی می‌کنند و فشار وارد می‌کنند تا امضا کنندگان این طرح امضای خود را پس بگیرند.»
ظاهرا حدود ده نفر امضای خود را از طرح استیضاح وزیر کشاورزی پس گرفته‌اند. ایرانپور به خبرگزاری مهر می‌گوید، این طرح ۳۶ امضا داشته و با پس گرفتن امضاهای بیشتر نیز منتفی نمی‌شود: «زیرا طرح استیضاح با ۱۰ امضا هم قابل بررسی در صحن مجلس است و مطمئنا از نصاب نخواهد افتاد.»
مخالفت باهنر با استیضاح همزمان وزیران
محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس در پایان نشست روز چهارشنبه مجلس به خبرنگاران گفت «تعدادی از نمایندگان مجلس طرح استیضاح یکی از وزرا را تقدیم هیات رئیسه مجلس کرده‌اند اما هیات رئیسه از آنها خواهش کرد که در این زمینه مذاکره کنیم تا نتیجه مثبت حاصل شود.»
باهنر می‌گوید: «تا به حال رویه و عرف در مجلس شورای اسلامی نبوده است که چند وزیر باهم استیضاح شوند.» او به همین دلیل در خواست کرد: «با توجه به اینکه هم اکنون طرح استیضاح وزرا در دستور کار است، باید اجازه داد تا ابتدا این دستور کارها مطرح شود و درصورت ضرورت استیضاح‌های بعدی در آینده مطرح شود.»
نمایندگان مجلس بارها اعتراف کرده‌اند بنابر توصیه‌های رهبر جمهوری اسلامی و برای ملاحظه‌ی آنچه "مصلحت نظام" خوانده می‌شود از برخورد جدی با دولت خودداری کرده‌اند. به نظر می‌رسد در مورد پرسش از احمدی‌نژاد نیز سرانجام تصمیم نهایی را علی خامنه‌ای بگیرد.
«تصمیم نهایی با رهبری است»
موسی‌الرضا ثروتی، یکی از نمایندگان پیگیر سؤال از احمدی‌نژاد، ۱۷ مهر به سایت خبر آنلاین گفت: «به هر حال ما وظیفه خودمان را انجام می‌دهیم. اگر رهبری بفرمایند صلاح نیست، متوقفش می‌کنیم. اگر هم ایشان تذکری ندادند، جلو می‌رویم.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، لطف‌الله فروزنده دهکردی، معاون پارلمانی احمدی‌نژاد، روز چهارشنبه درباره طرح سوال از رئیس دولت و استیضاح برخی وزیران در مجلس گفت: «توصیه می‌کنیم که این مسائل در کمسیون‌ها و نشست‌های مشترک حل شود و از ایجاد فضای رسانه‌ای که موجب تنش می‌شود، جلوگیری شود.»
هادی حسینی، عضو کمیسیون صنایع ۱۶ مهر می‌گوید وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکنون بارها به کمیسیون دعوت شده تا به ۱۲ پرسش نمایندگان پاسخ دهد اما توضیحات اعضای کمیسیون را قانع نکرده است.
مجلس اخیرا طرح استیضاح وزیران ورزش و آموزش و پرورش را نیز در دستور کار داشت اما به دلیل "وضعیت نابسامان اقتصادی کشور" از پیگیری آن صرف نظر کرد. هنوز مشخص نیست که با توجه به بحرانی‌تر شدن اوضاع اقتصادی چرا طرح استیضاح همزمان چند وزیر به جریان افتاده است.