کمک به قربانیان ازدواج اجباری در برلین
۱۳۸۷ بهمن ۲۵, جمعه
در تاریخ ۷ فوریه‌ی سال ۲۰۰۷، "خاتون سوروجو" دختر ۲۳ ساله‌ی کردتبار ترک، در خیابان هدف گلوله‌ی برادر خود قرار گرفت و جان باخت. این دختر جوان تصمیم گرفته بود، مطابق الگویی زندگی کند که با تصورات والدین او هماهنگی نداشت. این قتل ناموسی، بحث‌های زیادی درباره‌ی «ازدواج اجباری» و خشونت تبهکارانه به نام «آبروی خانوادگی»، در آلمان برانگیخت. موضوع ناکامی سیاست همپیوندی در آلمان نیز در این بحث‌ها مطرح شد. سنای برلین تلاش‌هایی انجام داد تا از مهاجران در برابر خشونت‌های خانوادگی محافظت کند. این مساله به یکی از موضوعات کانونی سیاست همپیوندی تبدیل شد.
افزایش ازدواج‌های اجباری
شمار ازدواج‌های اجباری یا تهدید به چنین ازدواج‌هایی، در سال‌های گذشته در برلین افزایش یافته است. بیشتر قربانیان چنین فشاری، دختران جوان بین ۱۶ تا ۱۸ ساله هستند. در سال ۲۰۰۷، ۳۷۸ مورد ازدواج اجباری علنی شده که ۱۲ مورد آن به مردان جوان مربوط می‌شده است. در حالی که این رقم در سال ۲۰۰۲، تنها ۲۲۰ مورد بوده است.
"هارالد ولف" سناتور برلین برای امور اقتصادی، تکنولوژی و زنان، افزایش شمار چنین پدیده‌ای را، حساسیت بیشتر جامعه درباره‌ی این موضوع می‌داند. به باور وی، فعالیت در گستره‌ی عمومی و نیز پیشنهاد کمک به قربانیان ازدواج اجباری، تابوی این موضوع را درهم شکسته است.
مراکز کمک به قربانیان
ولی پرسش این است که چه پشتیبانی‌ها و کمک‌هایی به قربانیان وجود دارد؟ ولف می‌گوید: «نخست مرکز خدمات اضطراری برای پسران و دختران که ۲۴ ساعته باز است. افزون بر آن، برای دختران و زنان جوان، نهادی برای رسیدگی به بحران به نام "پاپاتایا" وجود دارد. این نهادی برای کمک به جوانان است و با مهاجران جوانی که قربانی خشونت خانوادگی یا ازدواج اجباری شده‌اند، درباره‌ی مشکلاتشان مشورت می‌کند. افزون بر آن، در ایالت برلین، شش خانه‌ی زنان و بیش از چهل آپارتمان به عنوان پناهگاه وجود دارد».
همچنین خط تلفنی برای کمک به زنان قربانی خشونت خانوادگی اختصاص داده شده که از طریق آن می‌توان به ۵۰ زبان اطلاعاتی درباره‌ی موسسات کمک و نیز پناهگاه‌های زنان به دست آورد. این مراکز و موسسات با هم در ارتباط هستند. "کارگروه مقابله با ازدواج اجباری" در برلین، نهادی است که فعالیت‌های گوناگون در این زمینه را در سطح ایالتی و ناحیه‌های شهر برلین هماهنگ می‌کند.
نقش ویژه‌ی معلمان
به گفته‌ی ولف، حساسیت آن گروه‌های شغلی که پیش از همه در جریان خشونت‌های خانوادگی و ازدواج‌های اجباری قرار می‌گیرند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای نمونه معمولا معلمان نخستین گروهی هستند که در جریان پدیده‌های یادشده قرار می‌گیرند. زیرا دختران جوان غالبا نخست به معلمان خود مراجعه می‌کنند. از این رو اهمیت زیادی دارد که معلمان هر چه سریعتر به دانش‌آموزان خود برای راه یافتن به مراکز و موسسات یادشده کمک کنند. گروه‌های بعدی، کارمندان امور خارجیان و ماموران پلیس هستند. نقش آنان نیز در این رابطه مهم است.
به گفته‌ی "هایدی کناکه ورنر" سناتور برلین برای امور اجتماعی و همپیوندی، قتل خاتون سوروجو توسط برادرش، افکار عمومی را در این مورد حساس کرد که وضعیت زندگی دختران جوان در خانواده‌های مهاجران خارجی چگونه است. بسیاری از دختران جوان در این‌گونه خانواده‌ها، از حق تصمیم‌گیری برای تعیین سرنوشت خود محروم‌اند. بنابراین ضروری است که در این زمینه به اقدامات پیشگیرانه دست زده شود. بیهوده نیست که اخیرا در مراکز کاریابی برلین نیز، دوایری ایجاد شده که به پرسش‌های مراجعان درباره‌ی خشونت خانوادگی و ازدواج اجباری، پاسخ می‌دهد.
راهنمایی دختران
بسیاری از دختران و زنان جوان مهاجر، در برزخ میان خواست والدین و نیاز خود برای تعیین سرنوشت گرفتار شده‌اند. موسسات یادشده در رایزنی‌های خود آنان را تشویق می‌کنند که خود را از چنگ روابط مخاطره‌آمیز رها کنند.
سنای برلین اذعان می‌کند که چهار سال پس از مرگ غم‌انگیز خاتون سوروجو، هنوز مشکلاتی برای محافظت از دختران جوان خانواده‌های مهاجر وجود دارد. تلاش‌های برلین در مجلس نمایندگان ایالتی آلمان، برای رسمیت یافتن ازدواج اجباری به عنوان جرم، هنوز ثمربخش نبوده است.
سناتور برلین برای امور اجتماعی و همپیوندی معتقد است که یکی از راه‌های بسیار موثر در مقابله با این پدیده، اتحاد و همکاری سازمان‌های آلمانی با سازمان‌ها و نهادهای خود زنان مهاجر است. جامعه‌های مهاجران نیز در این میان تشخیص داده‌اند که باید ازدواج اجباری را به عنوان یک مشکل مورد توجه قرار داد.