کنفرانس توسعه آفریقا و رقابت چین و ژاپن در قاره سیاه

برگردان گزارش خبرنگار رادیو شمال آلمان را از توکیو

کنفرانس بین‌المللی توسعه، هر پنج سال یکبار، به دعوت دولت ژاپن برگزار می‌شود. چهارمین کنفرانس، بامداد امروز، با حضور نمایندگان ۵۲ کشور در یوکوهاما گشایش یافت. در مراسم گشایش کنفرانس، ماساهیکو کومورا وزیرخارجه ژاپن گفت:

" امیدوارم که ما خودمان را روی حل مشکلات ناشی از افزایش بهای موادغذائی متمرکز کنیم، که زندگی را در بسیاری از کشورهای آفریقائی تهدید می‌کند. این یکی از مهمترین نکات بیانیه ما خواهد بود".

وزیرخارجه ژاپن، یک روز پیش از گشایش کنفرانس، با نمایندگان ۵۲ کشور آفریقائی شرکت‌کننده در کنفرانس به گفت و گو نشست. هدف این گفت‌و‌گو‌ها، رایزنی درباره سه سندی بود که قرار است روز جمعه به تصویب برسد.

بیانیه یوکوهاما، به ویژه روی نتایج منفی افزایش بهای موادغذائی در آفریقا تاکید و راه‌های حل مشکل ناشی از آن را پیشنهاد خواهد کرد. علاوه بر این، باید یک طرح پنج ساله و برنامه سه مرحله‌ای تکمیل آن تهیه شود. پیش از تشکیل کنفرانس، روشن شده بود که نخست وزیر ژاپن در مراسم گشایش آن، خبر افزایش کمک‌های عمرانی کشورش را برای آفریقا اعلام خواهد کرد. به گفته فوکودا، حجم این کمک‌ها، تا سال ۲۰۱۲ میلادی به دوبرابر میزان فعلی، یعنی ۱۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو می‌رسد.

در کنار این اقدامات صندوقی با ذخیره مالی ۲۰ میلیارد یورو ایجاد می‌شود که پشتوانه تحقق سرمایه‌گذاری‌های تازه در آفریقا است. پروفسور کنراد استروالدر رئیس دانشگاه سازمان‌ملل‌متحد در توکیو، درباره نحوه پیشرفت کار کنفرانس سه روزه یوکوهاما، اظهار داشت:

" فکر می‌کنم وجود گروه‌های متعدد کاری امتیاز ویژه این کنفرانس است. یک روز کنفرانس به بیان موضع روسای کشورها اختصاص دارد. این، در واقع خیلی مهم است که آن‌ها بتوانند نظر بدهند و نظرات یکدیگر را بشنوند تا روشن شود که چه چیزی را یکی از آن‌ها مهم و دیگری بی‌اهمیت می‌داند. اما چیزی که واقعا می‌تواند تحرک ایجاد کند، فضای شبه آموزشی کنفرانس است".

کنفرانس بین‌المللی توسعه آفریقا از سال ۱۹۹۳ هر پنج سال یکبار زیر نظر سازمان‌ملل‌متحد، در ژاپن برگزار می‌شود. امروز، ۴۰ رئیس‌جمهور و پادشاه کشورهای آفریقائی، در مراسم گشایش کنفرانس، مواضع خود را بیان کردند. در کنار کنفرانس، یاسو فوکودا نخست وزیر ژاپن، مذاکرات دوجانبه‌ای نیز با روسای کشورها خواهد داشت. او، که در عین حال ریاست اجلاس سران کشورهای صنعتی گروه هشت را نیز به عهده دارد، در پی مذاکره با نخست وزیر اتیوپی گفت:

" دیدار این بار کنفرانس توسعه آفریقا، قصد دارد دست به اقداماتی بزند که به اقتصاد آفریقا تحرک می‌بخشند. من، نتایج کنفرانس را با روسای کشورهای گروه هشت در میان خواهم نهاد تا تعمیق شوند".

توکیو، می‌کوشد به عضویت دائمی شورای امنیت سازمان ملل‌متحد درآید. کشورهای آفریقائی، در مجموع، یک چهارم اعضای سازمان ملل را تشکیل می‌دهند و می‌توانند ژاپن را برای تحقق این هدف مورد پشتیبانی قرار دهند. از سوی دیگر، ژاپن، برای تامین انرژی و مواد‌اولیه صنایع خود، به منابع زیرزمینی سرشار آفریقا نیاز دارد.

اما چین، به رقیبی تبدیل شده است که بیش ازژاپن به مواد خام نیاز دارد و تصادفا، دارای نفوذ زیادی در آفریقا شده است. بنابراین، کنفرانس بین‌المللی توسعه آفریقا، به عنوان میزبان، فرصتی در اختیار ژاپن قرار می‌دهد تا منافع خود را در این قاره بهتر پیش ببرد.

Peter Kujaht, Tokio