1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

گزینش "ناواژه‌ی سال" در آلمان

۱۳۸۷ بهمن ۱, سه‌شنبه

چندی است که در آلمان در پایان هر سال، نچسب‌ترین واژه یا "ناواژه"‌‌ی سال را برمی‌گزینند. ناواژه‌ی سال ۲۰۰۸، در پیوند با بحران بانکی است و در قالب مفهومی "بانک‌های تحت مضیقه" جای گرفته است.

https://p.dw.com/p/Gcxe
«ناواژه»‌ی سال ۲۰۰۸ در آلمان: «بانک‌های تحت مضیقه»
«ناواژه»‌ی سال ۲۰۰۸ در آلمان: «بانک‌های تحت مضیقه»عکس: AP

یک هیئت داوران متشکل از زبان‌شناسان و روزنامه‌نگاران، "بانک‌های تحت مضیقه" را ناواژه‌ی سال ۲۰۰۸ در آلمان خواند. هورست دیتر شلوسر، سخنگوی این هیئت، درباره‌ی علت این گزینش می‌گوید: «با این فرمول‌بندی، عاملان بحران بانکی، قربانی وانمود می‌شوند. در واقع رابطه‌ی علت و معلولی وارونه جلوه داده می‌شود». در حالی که اقتصاد ملی شدیدا در مضیقه قرار گرفته و مالیات‌دهندگان باید بار اعتبارهای میلیاردی را بر دوش ‌کشند، کسانی که با سیاست مالی خود این بحران را ایجاد کرده‌اند، قربانی قلمداد می‌شوند.

گزینش ناواژه‌ی سال، از سال ۱۹۹۱ در آلمان مرسوم شده است. هدف از این اقدام، نشان‌دادن سوء‌استفاده‌های زبانی از مفاهیمی است که به‌ویژه هر سال جلب توجه می‌کنند. سال گذشته (۲۰۰۷)، مفهوم "حق اجاق" به‌عنوان ناواژه‌ی سال انتخاب شده بود. این اصطلاح به کمک مالی دولت به زنانی اشاره داشت که ناچارند فعالیت خود را به خانه‌داری و سرپرستی از کودکان محدود کنند.

همزمان با گزینش ناواژه‌ی سال توسط زبان‌شناسان و روزنامه‌نگاران، بازار بورس دوسلدورف در آلمان، مفهوم "خالی فروشی" را به عنوان ناواژه‌ی بورس سال ۲۰۰۸ انتخاب کرد. در این باره چنین استدلال شده که این واژه، گمراه‌کننده است و چنین القا می‌کند که "خالی فروشی" می‌تواند بدون هیچ‌گونه مایه‌ای انجام گیرد. در حالی که هر فروشنده‌ای باید اوراق بهادار، ولو قرضی، را در گاوصندق خود داشته باشد. زیرا وی باید در بازار ارز بتواند، در صورت لزوم، در عرض دو روز به تعهدات خود عمل کند.

در جریان "خالی فروشی" که در زبان انگلیسی آن را "Short Selling" می‌نامند، بورس‌بازان روی نرخ‌های در حال سقوط شرط‌بندی می‌کنند. آنان سهام بورس‌بازان دیگر را وام می‌گیرند، اوراق قرضه را می‌فروشند و می‌کوشند پس از فعل و انفعالاتی، سهام را دوباره پس دهند. هدف از این اقدام، سود بردن از مابه‌تفاوت نرخ‌هاست. چنین معامله‌هایی می‌توانند سقوط سهام معینی را به شدت شتاب بخشند.