1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
موسیقی

گفت‌وگوی آهنگين نوازندگان ایرانی و آلمانی

۱۳۹۷ خرداد ۲۷, یکشنبه

گروه "سلسان" با همراهی سازهای کوبه‌ای در قالب دونوازی و سه نوازی در شهر کلن آلمان روی صحنه رفت‌‌‌‌‌. ويژگی و فراز اين كنسرت تنوع صدادهی سازها و نمايش انواع ريتم‌های ساده و پيچيده بود.

https://p.dw.com/p/2zjYU
Celsant ist eine iranisch-deutsche Band
عکس: DW

گروه موسیقی سلسان (Celsant) که نام خود را از سه حرف ابتدایی ویولنسل (Cello) و چهار حرف ابتدایی سنتور (Santoor)  گرفته است را دو نوازنده به نام‌های پولاد ترکمن‌راد، نوازنده سنتور و کاتارینا هوفمن نوازنده ویولنسل تشکیل داده‌اند. در کنسرت شنبه، ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) البته ارشاد تهرانی به عنوان نوازنده مهمان از پاریس با سازهای کوبه‌ای این گروه را همراهی می‌کرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

كاتارينا هوفمن در پاسخ اين پرسش كه بزرگترين چالش او به عنوان يک ويولنسل نواز آلمانی برای این کنسرت چه بوده است، می‌گوید: «من پيش‌تر صرفا قطعات كلاسيک را اجرا می‌کردم و تجربه‌ای در بداهه نوازی نداشتم. ما برای اين برنامه يک چارچوب ملوديک مشخص كرديم و در این چارچوب با تمرین‌های بسیار توانستیم از نظر آهنگين به هم نزديک شويم. اين برای من، هم سخت بود و هم جالب.»

او افزود: «روشن است كه من نه گام چهارگاه را می‌شناختم و نه ربع پرده اجرا کرده بودم که اين هم چالش دوم بود. در پايان بايد به ريتم هم اشاره كنم، ما در قطعه‌های كلاسيک غربی به ندرت پنج هشتم و هفت هشتم داريم چه رسد به سی و سه هشتم كه در اين برنامه اجرا کردیم.»

کاتارینا هوفمن متولد ۱۳۶۲ در شهر زیگن آلمان است. او از ۹ سالگی فراگیری ساز ويولنسل را آغاز و در ادامه در رشته موسیقی در دانشگاه کلن تحصیل کرد. هوفمن تاکنون با گروه‌های مختلف آلمانی و غیرآلمانی همکاری داشته است. او از سال ۱۳۹۱ در غالب گروه سلسان با پولاد ترکمن‌راد همکاری دارد.

تلفیق موسیقی شرق و غرب

پولاد تركمن‌راد، نوازنده سنتور که برخی از قطعات این کنسرت را آهنگسازی کرده است در پاسخ اين پرسش كه آيا بهتر نبود اين صدادهی‌های جالب و جذاب را به عنوان بخشی از يک دونوازی نوشته‌شده بلند استفاده می‌كرديد، گفت: «نه در واقع هدف ما برقراری ارتباط احساسی با شنونده و همدلی و همنشينی از طريق آهنگ‌های پیش‌ساخته و همچنین بداهه‌نوازی و نوع صدادهی سازها است و فکر می‌کنیم به هدف‌مان رسيده‌ايم.»

این نوازنده سنتور می‌گوید: «رنج صدایی سنتور "زیر" و رنج صدایی ویولنسل "بم" است و این ترکیب خوشایندی برای دوئو محسوب می‌شود. همچنین توانایی ویولنسل در اجرای نت‌های کشیده، قابلیت‌های سنتور را در اجرای نت‌ها و پاساژهای سریع تکمیل می‌کند.»

پولاد ترکمن‌راد و كاتارينا هوفمن از شش سال پیش تاکنون، با اجراهایی در شهرهای مختلف آلمان و با تاثیرپذیری از دو فرهنگ موسیقایی شرقی – ایرانی و اروپایی – آلمانی به زبان مشترکی رسیده و موفق شده‌اند، شنوندگان ایرانی و غیرایرانی را جذب کنند.

پولاد ترکمن‌راد متولد ۱۳۶۰ در تهران است. او نواختن سنتور را از سال ۱۳۶۹ نزد نادر سینکی آغاز کرد و از محضر اساتید دیگری هم چون اسماعیل تهرانی، سعید ثابت و اردوان کامکار بهره برد. ترکمن‌راد، فارغ التحصیل دانشگاه هنر در رشته نوازندگی موسیقی ایرانی در سال ۱۳۸۳ است که در سال ۱۳۸۵ برای ادامه تحصیل در رشته اتنوموزیکولوژی به آلمان مهاجرت کرده است. این نوزانده سنتور تاکنون اجراهایی در قالب تک‌نوازی و گروه‌ نوازی ایرانی و تلفیقی در ایران، آلمان و فرانسه داشته است.

سنتور، ویولنسل و کاخُن

در اجرای شنبه، ۱۶ ژوئن ارشاد تهرانی با سازهای كوبه‌ای از پاریس نیز به عنوان نوازنده مهمان گروه سلسان را همراهی می‌کرد. این نوازنده در برخی از قطعات کنسرت علاوه بر سازهای کوبه‌ای ایرانی، از سازهای کوبه‌ای دیگری هم چون کاخُن (ساز کوبه‌ای آمریکای جنوبی) نیز استفاده کرد. او دلیل استفاده از سازهای کوبه‌ای غیرایرانی همراه با دو ساز سنتور و ويلونسل در این کنسرت را چنین بیان می‌کند: «موسيقی، زبان بين‌المللی دل‌هاست. اينكه گفت‌وگوی ملوديک ميان ساز ايرانی و آلمانی باشد، هيچ منافاتی با شركت دادن يک ساز آمريكای جنوبی در اين هم‌نوازی ندارد. همانطور كه ديديد و شنيديد من تنبک و دف را هم وارد اين گفت‌وگوی آهنگين كردم. در قسمتی كه سازها به مقام‌های آذری اشاره می‌کنند، از ساز دايره استفاده کردم.»

ارشاد تهرانی متولد ۱۳۶۲ در تهران است. او از ۹ سالگی موسیقی را با فراگیری ساز پیانو آغاز کرد و پس از آن نواختن تنبک، دف و دایره را نزد اساتیدی هم‌چون بهمن رجبی، بیژن کامکار، عرفان به امید حق، مسعود حبیبی و فربد یداللهی فرا گرفته است.

تهرانی سابقه همکاری با ارکسترهای مختلف در ایران و فرانسه از جمله ارکستر سموفنیک تهران، ارکستر سازهای ملی و همچنین گروه خورشید را دارد. او در حال حاضر دانشجوی رشته نوازندگی کنترباس باروک در کنسرواتوار پاریس و موزیکولوژی در دانشگاه سوربن است.

اسکندر آبادی روزنامه‌نگار، مترجم و نوازنده ساکن آلمان