1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

یک سند محرمانه: روش مشابه سوریه و ایران در برخورد با معترضان

۱۳۹۰ فروردین ۲۵, پنجشنبه

انتشار یک سند محرمانه سازمان اطلاعات سوریه پرده از روش مقابله حکومت این کشور با مردم معترض برداشته است. در حالی‌که معترضان سوری خواستار عدم دخالت ایران هستند، تحلیل‌گران روش دو کشور در سرکوب را مشابه یکدیگر می‌دانند.

https://p.dw.com/p/10tDQ
موج اعتراض‌ها در سوریه به سوی بشار اسد نشانه‌ رفته است
موج اعتراض‌ها در سوریه به سوی بشار اسد نشانه‌ رفته استعکس: picture alliance/abaca

یک سازمان غیردولتی سوری و مخالف دولت که برای آزادی بیان در این کشور فعالیت می‌کند، روز چهارشنبه (۱۳ آوریل / ۲۴ فروردین) سندی فوق‌العاده محرمانه متعلق به سازمان اطلاعات سوریه را فاش کرد.

به گزارش روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط، در این سند محرمانه، روش مقابله نیروهای دولتی سوریه با تظاهرات اعتراض‌آمیز مردمی تشریح شده که شباهت زیادی به روش‌های حکومت ایران برای مقابله با اعتراضات دارد.

صدور این سند سه صفحه‌ای به تاریخ ۲۳ مارس باز می‌گردد و زیر آن مهر سازمان اطلاعات عمومی سوریه دیده می‌شود.

در این سند آمده است: «گروه کوچکی قصد دارند حوادث تونس و مصر را در سوریه بازسازی کنند و برای این امر به حمایت مالی قطر و شرایط مساعد بین‌المللی در حمایت از تظاهرات مردمی تکیه کرده‌اند. برای مقابله با آنها باید از تجربه تعامل با اخوان‌المسلمین و همچنین درس گرفتن از اشتباهات زین‌العابدین بن‌علی و حسنی مبارک رهبران سابق تونس و مصر استفاده شود».

به نوشته این سند، رهبران تونس و مصر، از همان ابتدا ارتش و گارد ریاست جمهوری را بی‌طرف کرده و به رسانه‌ها اجازه دادند تا تمامی تحولات را پوشش دهند که در نتیجه کنترل روند امور از دست آنها خارج شد.

در مقدمه سند مزبور تاکید شده که «اگر روش خاصی برای مقابله با تظاهرکنندگان اتخاذ شود، روند امور هرگز باعث نمی‌شود تا خطری نظام را تهدید کرده و استقرار و ادامه فعالیت آن را خدشه‌دار کند و در نتیجه نهایی، مرور چند ماه خسته‌کننده خواهد بود، اما سرانجام نظام قوی‌تر از قبل خواهد شد».

این سند، روش مقابله با معترضان را بر سه عنصر رسانه، فعالیت امنیتی و رویارویی میدانی با مردم معترض متکی می‌داند.

در این سند محرمانه، در زمینه امنیتی آمده است: «به هیچ قیمتی نباید اجازه داد، مسیر اعتراض مردمی متوجه شخصیت اول نظام (بشار اسد) شود؛ چرا که در صورت سکوت در برابر این امر، دیگر کنترل روند اعتراض امکان‌پذیر نبوده و خطوط قرمز زیر پا گذاشته می‌شود و در نتیجه بر قدرت معترضان افزوده می‌شود».

در ادامه تاکید شده که «انتظار می‌رود تجمع معترضان در نقاط شلوغ شهر باشد تا بدین ترتیب بتوانند توجه جلب کرده و دیگر مردم را تشویق کنند تا به آنها بپیوندند. در اینجا باید مکان تجمع بلافاصله تا حد امکان محاصره شده و ارتباط معترضان با خارج قطع شود و همزمان نیروهای امنیتی با لباس شخصی وارد جمع معترضان شده و میان آنها اختلاف ایجاد کنند و در صورت نیاز چهره‌های فعال را دستگیر کنند».

بشار اسد جنبش دمکراسی‌خواهی در جهان عرب را یک "بیماری" خوانده بود که به سوریه نخواهد رسید، زیرا «هیچ نارضایتی در سوریه وجود ندارد».
بشار اسد جنبش دمکراسی‌خواهی در جهان عرب را یک "بیماری" خوانده بود که به سوریه نخواهد رسید، زیرا «هیچ نارضایتی در سوریه وجود ندارد».عکس: picture alliance/dpa

اجازه تیراندازی به سوی مردم و نیروهای ارتش

سند مزبور در مورد مواجهه نیروهای نظامی ـ امنیتی با مردم آورده است: «در صورت بروز مواجهه میان نیروهای امنیتی با تظاهرکنندگان باید دستوری صریح مبنی بر عدم شلیک از طرف ارتش صادر شده و اجازه تیر تنها منحصر به نیروهای آموزش‌دیده و مخفی باشد. باید از تک‌تیراندازان برای هدف قرار دادن افراد استفاده شود تا منبع تیراندازی مشخص نشود».

در ادامه تاکید شده که «برای در دست گرفتن زمام امور در زمینه تبلیغات؛ تک‌تیراندازها می‌توانند افراد ارتش را نیز هدف قرار داده و به قتل برسانند. این امر باعث می‌شود تا روحیه ارتش برای مقابله‌ی تند با تظاهرکنندگان حفظ شود».

این سند محرمانه در مورد احتمال از کنترل خارج شدن برخی تجمع‌ها آورده است: «اگر در مکانی، تظاهرات از کنترل خارج شد باید آن منطقه از طرف ارتش و نیروهای امنیتی محاصره شده و تمامی راه‌های ارتباطی مانند اینترنت و تلفن در آن محل قطع شود. سپس اعضای دو گردان "سیاه" و "مخفی" با حمایت تک‌تیراندازها وارد عمل شده و معترضان را هدف قرار دهند؛ اما تعداد کشته‌شدگان نباید هرگز از بیست نفر بیشتر شود، چرا که این امر توجه مردم دنیا را به سمت خود جلب کرده و در نهایت باعث دخالت خارجی می‌شود».

در زمینه روش مقابله رسانه‌ای با فضای اعتراض عمومی، این سند گفته که «باید رهبری تظاهرات و اعتراض علیه نظام را به شخصیت‌هایی ربط داد که نزد سوری‌ها منفور هستند، مثل برخی از شخصیت‌های عربستان یا لبنان و سپس همه را به اسراییل و آمریکا ارتباط داد. در صورتی که معترضان به قتل رسیدند، رسانه‌ها باید تیراندازی را به گروه‌های مسلح و تروریست نسبت دهند چرا که ارتش و نیروهای امنیتی مشغول حفظ امنیت هستند».

این سند محرمانه بخش دیگری را به روش فعالیت سیاسی در عرصه بین‌المللی اختصاص داده و آورده: «سفارتخانه‌های سوریه در خارج از کشور و وزارت امور خارجه باید به شکل مداوم به آمریکا و هم‌پیمانان غربی آن اطمینان‌خاطر دهند که در صورت ادامه اعتراض‌ها و کنار رفتن دولت بشار اسد، ممکن است تندروها بر سر کار آمده و سپس امنیت مرز مشترک سوریه و اسراییل در منطقه جولان از بین برود».

پس از شروع اعتراض مردمی در تونس و مصر و پس از آن برخی دیگر کشورهای عربی مانند بحرین و یمن؛ مردم سوریه نیز اعتراض علیه دولت بشار اسد را شروع کرد.

این در حالی است که بشار اسد رییس‌جمهور سوریه روز (۳۱ ژانویه/ ۱۱ بهمن) گفته بود که موج اعتراض مردمی علیه حکام عرب که از آن به عنوان «بیماری» یاد کرده بود؛ به سوریه نخواهد رسید چرا که «هیچ نارضایتی عمومی در سوریه وجود ندارد».

عکس: مراسم تشییع جنازه در لاذقیه. بر اساس سند اعتراضی، تک‌تیراندازها می‌توانند نه تنها به سوی مردم، بلکه حتا به سوی ارتش نیز شلیک کنند. شمار کشته‌شدگان مردم فقط نباید در هر مرتبه بالای ۲۰ نفر باشد.
عکس: مراسم تشییع جنازه در لاذقیه. بر اساس سند اعتراضی، تک‌تیراندازها می‌توانند نه تنها به سوی مردم، بلکه حتا به سوی ارتش نیز شلیک کنند. شمار کشته‌شدگان مردم فقط نباید در هر مرتبه بالای ۲۰ نفر باشد.عکس: picture-alliance/dpa

شایعه حضور نیروهای ایران و حزب‌الله لبنان در سرکوب مردم سوریه

تنها چند هفته بعد از اظهارات اسد بود که اعتراضات مردمی در سوریه شروع شده و اسد برای مقابله با آن مجبور شد از وعده‌هایی مثل لغو قانون وضعیت فوق‌العاده و اصلاحات و همچنین در قدم بعدی انحلال دولت استفاده کند. همزمان با این وعده‌ها، تعداد قربانیان نیز رو به افزایش گذاشت بطوریکه دو هفته پس از شروع اعتراض مردمی، تعداد قربانیان به صد و هفتاد نفر رسیده است.

تظاهرکنندگان سوری در شعارهای خود خواستار عدم دخالت ایران و حزب‌الله لبنان در مسائل سوریه شدند. در میان مردم سوریه این شایعه به شکل جدی وجود دارد که نیروهای امنیتی سپاه پاسداران ایران و چهره‌های امنیتی حزب‌الله لبنان وارد سوریه شده و به حکومت این کشور برای سرکوب اعتراض مردمی کمک می‌کنند.

برخی تحلیلگران عرب پس از انتشار سند محرمانه متعلق به سازمان اطلاعات سوریه که همزمان بود با اعترافات تلویزیونی برخی از بازداشت‌شدگان در جریان تظاهرات مردمی گفته‌اند که روش دولت سوریه برای مقابله با معترضان شباهت زیادی به رفتار حکومت ایران در سرکوب اعتراض مردمی پس از انتخابات ریاست جمهوری دارد.

صالح القلاب تحلیلگر روزنامه الشرق‌الاوسط در این زمینه می‌گوید: «نظام بشار اسد که هنوز میان برخی مردم سوریه و همچنین منطقه خاورمیانه، نظامی قابل قبول و نسبتا محترم است؛ روشی را برای مقابله با اعتراض مسالمت‌آمیز مردم در پی گرفته است که با عقل همخوانی ندارد».

القلاب می‌افزاید: «در سناریوهای تبلیغاتی مضحک حکومت سوریه، شباهت زیادی به سناریوهای ایران در مقابله با معترضان آن کشور برمی‌خوریم. چه کسی باور می‌کند که اعتراض مردمی ناشی از تحریک خارجی و توسط چند تروریست سازماندهی شده است؟ طراح پدیده هدف گلوله قرار دادن مردم و نیروهای ارتش به شکل همزمان چه کسی بوده است؟»

این تحلیلگر نتیجه می‌گیرد که «دولت سوریه قصد دارد به ایران نشان دهد که اعتراض مردمی ناشی از تحریک خارجی بوده و در راستای شیعه‌ستیزی اهل سنت در منطقه است و این روش به نتایج بسیار خطرناکی می‌انجامد».

AM/DK

پرش از قسمت در همین زمینه