سازنده صندلی‌های لغزان و خانه‌های کارآمد
۱۳۹۷ اسفند ۴, شنبه
مارت استام (Mart Stam) در خانواده مسیحی باورمندی رشد کرد و همواره می‌گفت: «از همان هنگام که از مدرسه گریختم، می‌خواستم مهندس شوم.»
از آنجا که طراح بسیار خوبی بود، پس از گذراندن یک دوره کوتاه معماری به استخدام بزرگترین دفتر مهندسی سرشناس در روتِردام درآمد و در ساخت بناها و خیابان‌های جنوب این شهر شرکت فعال داشت.
۲۳ ساله بود که با چند مهندس سرشناس دیگر نخستین مجله طراحی ساختمان آلمانی‌زبان به نام "ABC" را منتشر کرد.
به محض اینکه او را بدون مدرک به عنوان مهندس به رسمیت شناختند نوشت: «همه می‌دانیم چرا برای دیوار لبه و گوشه می‌گذارند و چرا وان‌ها گِرد و مورب‌اند و درها چرا دو متر بلندی دارند. پس باید هرچه می‌سازیم ساده و کاربردی باشد.»
ساختمان‌هایی که او می‌ساخت همه مانند زندگی‌اش ساده و بی‌پیرایه و کاربردی بودند. بی‌تابانه کار می‌کرد و به هیچ تفریحی علاقه نداشت. نه می‌نوشید نه سیگار می‌کشید و نه گوشت می‌خورد.
۲۸ ساله بود که به آلمان فراخوانده شد تا یک مجتمع مسکونی کاربردی در اشتوتگارت بسازد. ۸۴ خانه از بتون مانند جعبه‌های کفش روی هم سوار بودند و توی آن خانه‌ها و آپارتمان‌ها هم هیچ زیبا و نقش و نگاری دیده نمی‌شد. اتاق‌های نشیمن نورگیر و جادار و اتاق‌های خواب بی‌پنجره بودند چون «خود به خود شب‌ها که می‌روی بخوابی، نوری در کار نیست.»
هرچند آپارتمان‌های ساخت استام زیبا و دلپذیر نبودند، ولی او را می‌توان پیش‌آهنگ ساخت مجتمع‌های ارزان در اروپا به شمار آورد.
ماندگارترین تولید مارت استام «صندلی دوپایه» است.
۲۸ ساله بود که ازدواج کرد. همسر باردارش از درد کمر رنج می‌برد و نمی‌توانست روی صندلی‌های معمولی راحت بنشیند.
استام ناگهان می‌پرسد: «وقتی دو پایه هم کافی است، چرا باید صندلی‌ها چهار پایه داشته باشند؟» و نخستین صندلی‌های راحتی جنبان را با لوله‌های فلزی ساخت که امروزه هم از آنها به عنوان اثاثیه تفریحی بهره می‌گیرند.