1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

بنيانگذار اقتصاد سياسی؛ ۵ ژوئن ۱۷۲۳

۱۳۹۸ خرداد ۱۵, چهارشنبه

۲۹۶ سال پيش در چنين روزی آدام اسميت در بندر كِرك كالدی در اسكاتلند زاده شد.

https://p.dw.com/p/3Jr5L
Adam Smith Ökonom Philosoph
عکس: picture-alliance/WhiteImages/Leemage

می‌گفت اگر حكومت‌ها دخالت نكنند، مردم به خاطر نيازهای شخصی باعث پيشرفت و پيشبرد بازار خواهند شد.

پدر آدام اسميت Adam Smith ناظر گمرك و مادرش از يك خانواده زمين‌دار توانگر بود.

پيش از تولد پدر را از دست داد، هرگز ازدواج نكرد و تا پايان عمر مادر يعنی شش سال پيش از مرگش هميشه با مادرش زيست.

۱۴ ساله بود كه به دانشگاه رفت و سه سال پس از آن رشته‌های فلسفه و اخلاق را به پايان رساند.

۲۷ ساله بود كه استاد رشته منطق و سپس فلسفه اخلاق در دانشگاه گلاسكو شد و ۳۷ ساله بود كه يكی از آثار ماندگارش "نظريه احساسات اخلاقي" را نوشت كه به بنيادهای اخلاقی اشاره دارد كه "جهان را هماهنگ نگه مي‌دارند".

۴۰ ساله بود كه از دانشگاه كناره گرفت تا به همراه يك دوك جوان به سفر دور اروپا برود و با بزرگان فلسفه و دانش‌های ديگر آشنا شود.

۵۳ ساله بود كه ماندگارترين اثرش "پژوهشی در ماهيت و علل ثروت ملل" را منتشر كرد كه به دو اصل تعيين‌كننده در اقتصاد "تقسيم كار و رقابت آزاد" اشاره دارد.

برخورد آدام اسميت با دخالت حكومت در كار اقتصاد به ويژه در كار رقابت، برخورد با حكومت‌های سوداگر خودكامه آن روزگار بود نه مخالفت اصولی با دخالت حكومت‌ها.

۵۵ ساله بود كه مانند پدرش ناظر گمرك شد هرچند در نوشته‌هايش قاچاق را واكنشی به نظارت خودكامه حكومت‌ها بر صادرات و وردات ارزيابی كرده بود.

مي‌گفت: «كشوری كه مردم آن در تنگدستی و رنج زندگی كنند هرگز رشد نخواهد كرد».

هرچند پيش از او همشهری‌اش جيمز استوارت به مسائل اقتصادی پرداخته بود، اما او و كتاب "ثروت ملل"اش را سرچشمه پديد آمدن دانش اقتصاد سياسی مي‌دانند.

او كه سود شخصی را سرچشمه پيشرفت اقتصادی ارزيابی مي‌كرد خود همه دارايی‌اش را پيش از مرگ، پنهانی ميان تنگدستان و نيازمندان تقسيم كرد.

آدام اسميت در ۶۷ سالگی در ادينبورگ مركز اسكاتلند درگذشت.