علت کناره‌گیری ظریف و واکنش‌ها به آن

خبرگزاری برنا روز سه‌شنبه ۷ اسفند (۲۶ فوریه) گزارش داد که محمد جواد ظریف در پاسخی به پرسش خبرگزاری آریا، دلیل استعفای خود را چنین توضیح داده است: «استعفای من صرفا به منظور دفاع از شأن و جایگاه وزارت امور خارجه در روابط خارجی بوده است که آن را در کنار سایر توانمندی‌ها برای امنیت ملی حیاتی می‌دانم».

ظریف افزوده که "ناراحتی و دلخوری شخصی" و "نیازی به دلجویی» ندارد و به عنوان وزیر خارجه وظیفه داشته "به خاطر منافع ملی و اقتدار کشور در برابر رعایت نشدن جایگاه وزارت خارجه" واکنش نشان دهد.

"اعتبار دیپلماسی ایران"

به موازات این توضیحات ظریف، واکنش‌های مقامات جمهوری اسلامی به خبر استعفای وزیر خارجه ادامه دارد. برخی از مقامات جمهوری اسلامی از هم‌اکنون نسبت به پیامدهای اقتصادی این تصمیم هشدار داده‌اند.

به گزارش "شفقنا"، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به حسن روحانی از او خواسته‌اند با استعفای ظریف مخالفت کند. آنان در این نامه ظریف را "اعتبار دیپلماسی ایران" خوانده و خبر کناره‌گیری او را "موجب تاسف و نگرانی" و "موجب خوشحالی و خرسندی دشمنان جمهوری اسلامی" دانسته‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به گزارش خبرگزاری مجلس شورای اسلامی (خانه ملت)، غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و نماینده گچساران در مجلس به دولت روحانی توصیه کرده که "دست و پای خود را جمع و جور کند"، زیرا با توجه به "شرایط سنگین اقتصادی بیشترین فشارها از حوزه بین‌الملل است".

نماینده گچساران در مجلس افزوده: «دولت باید این استعفا را مدیریت کند، مقامات عالی کشور حتی مقام معظم رهبری اگر تشخیص دهند باید ورود کنند زیرا این اتفاق آثار اقتصادی بدی برای ما خواهد داشت».

تاجگردون خاطر نشان کرده: «مدتی است که موضوعات مختلفی در عرصه دیپلماسی پیش آمده که حتما آقای ظریف نگران آنها بوده است». این نماینده مجلس "فشارهای داخلی"، "رفتارهای نامناسب" با ظریف، و "تندروی‌های برخی از افراد که وزارت امور خارجه را در عرصه بین‌الملل آزار داده‌اند" را علت کناره‌گیری ظریف دانسته است.

«چوب لای چرخ دولت»

همچنین به گزارش "خانه ملت"، محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس نیز استعفای ظریف را واکنش به سیاست کسانی دانسته که "می‌خواهند چوب لای چرخ دولت بگذارند در حالی که دود آن به چشم همه خواهد رفت".

عارف از استعفای ظریف ابراز تاسف بسیار کرده و گفته دلیل این استعفا هر چه باشد باید رفع شود. او در واکنش به کسانی که استعفای ظریف را "آغاز سقوط دولت روحانی" دانسته‌اند گفته: «برخی از رقیبان آرزوی سقوط دولت را دارند اما توصیه ما به این افراد اینکه تا مادامی که دولتی مستقر است همه باید کمک کنند به ویژه در شرایط کنونی که تنها با همدلی و انسجام می‌توان از آن عبور کرد و تحریم‌های ظالمانه را پشت سر گذاشت».

حسینیان: از استعفای ظریف خوشحالیم

اما واکنش‌ها به استعفای ظریف به چهره‌های اصلاح‌طلب محدود نماند. روح‌الله حسینیان، عضو سابق جبهه پایداری از استعفای ظریف ابراز خوشحالی کرده و گفته: «برخلاف آمریکایی‌ها ما از استعفای ظریف خوشحالیم».

حسینیان به "اقتصاد نیوز" گفته تصور نمی‌کند ظریف در اعتراض به سفر بشار اسد به تهران استعفا داده باشد، زیرا او از جایگاه خود خبر دارد: «او می‌داند در اموری که مقام معظم رهبری تصمیم‌گیرنده هستند، نباید دخالت کند و نباید پایش را فراتر از گلیمش بگذارد».

حسینیان خاطر نشان ساخته که سپاهیان درگیر در جنگ سوریه، از سیاست‌های وزارت امور خارجه ایران ناخشنودند: «وقتی با بچه‌هایی که درگیر سوریه هستند صحبت می‌کنیم بسیار از رویکرد وزارت امور خارجه در سوریه ناراضی‌اند».

"استعفاهای چند وزیر دیگر"

همچنین جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نماینده اصولگرای مشهد در مجلس شورای اسلامی، علت استعفای ظریف را "اختلاف نظر شدید ظریف و روحانی در موضوعات مختلف" دانسته است.

او گفته که یکی از دلایل استعفا این بوده که روحانی معتقد بوده ظریف در مورد معاهده برجام کم کاری کرده و ظریف نیز مدعی بوده که عجله بیش از حد رئیس‌جمهوری در انعقاد برجام باعث شده تا بندها و محتوای آن به صورت کارشناسانه و اساسی مورد بررسی قرار نگیرد.

جواد کریمی قدوسی به ظریف انتقاد کرده که استعفای او در "زمان مناسبی" انجام نشده و همزمانی آن با ورود بشار اسد به تهران، "پیام‌های خوبی در زمینه سیاست خارجی ایران و تلاش‌های آن طی چند سال گذشته در منطقه" به جهان اعلام نمی‌کند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی همچنین گفته که از "استعفاهای دیگری در چند وزارتخانه اطلاع دارد که به زودی مانند استعفای وزیر امور خارجه اعلام خواهد شد".

"فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس هم در بیانیه‌ای به مناسبت استعفای محمد جواد ظریف، ضمن اشاره به "اشتباهات راهبردی روحانی در سیاست خارجی"، خواستار اصلاح اشتباهات دستگاه دیپلماسی و ماندن ظریف در مسئولیت شده و خطاب به او نوشته: «در شرایط سخت فرار کردن از میدان پاسخگویی و تنها گذاشتن روحانی، مردانگی سیاسی تلقی نمی‌شود».

واکنش بورس به استعفای ظریف

به گزارش "ایران آنلاین"، شاخص کل بورس روز سه‌شنبه تا ساعت ۱۱ صبح در واکنش به خبر استعفای محمد جواد ظریف، حدود دو هزار واحد سقوط کرده است. این گزارش می‌افزاید که بازار بورس از نخستین دقایق آغاز معاملات تحت تاثیر خبر استعفای ظریف بود و کار خود را با افت ۱۳۰۰ پله‌ای آغاز کرد.

این افت در شرایطی است که معاملات بازار سرمایه در هفته جاری رشد قابل توجهی داشته است. با این همه، گروهی از کارشناسان تاثیر منفی انتشار خبر استعفای ظریف بر بازار سرمایه را موقت و زودگذر می‌دانند.

بر اساس آخرین خبرها، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به استعفای محمد جواد ظریف گفته است: «همان گونه که دفتر ریاست محترم جمهوری امروز اعلام داشتند، این استعفا مورد پذیرش قرار نگرفته است.»