با ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای امنیت "کار برجام تمام است"
۱۳۹۸ اردیبهشت ۲۴, سه‌شنبه
بهروز کمالوندی تهدید کرده چنانچه کشورهای اروپایی برای حفظ توافق هسته‌ای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) کاری نکنند، ایران به غنی‌سازی اورانیوم در سطح پیش از توافق سال ۲۰۱۵ بازمی‌گردد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران سه‌شنبه ۲۴ اردیبهشت (۱۴ مه) به شبکه "پرس تی‌وی" گفت: «ما طی یک بازه زمانی ۶۰ روزه، برخی از تعهدات خود در برجام را به حالت تعلیق درمی‌آوریم و این فرصت را به کشورهای اروپایی می‌دهیم تا به تعهدات خود برگردند. در واقع، از این طریق سعی داریم تا علاوه بر رفع تحریم‌ها، به ثمرات برجام که تاکنون محقق نشده است، دست یابیم.»
جمهوری اسلامی ۱۸ اردیبهشت و در سال‌روز خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اعلام کرد که طی یک دوره ۶۰ روزه سطح مجاز ذخیره اورانیوم غنی‌شده و آب سنگین را رعایت نمی‌کند و از اروپا می‌خواهد تا پایان این دوره تدابیر مشخصی را برای بهره بردن تهران از مزایای برجام، به خصوص در زمینه صادرات نفت و مبادلات مالی و بانکی در دستور کار قرار دهد.
سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) همراه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، فدریکا موگرینی ضرب‌الاجل ایران را قاطعانه رد کرده و از این کشور خواسته‌اند به تعهدات خود پایبند بماند. آنها معتقدند چنانچه تهران به تعهدات خود مطابق برجام پایبند نماند پرونده هسته‌ای می‌تواند به شورای امنیت ارجاع شود.
بهروز کمالوندی در مقابل هشدار داده است: «اگر اروپا موضوع هسته‌ای را به شورای امنیت ببرد، برجام از بین خواهد رفت.» او با بیان این که ایران چیزی جز برداشتن شدن تحریم‌ها نمی‌خواهد ابراز تاسف کرد که در طی این مدت، اقدامی جدی از سوی کشورهای غربی در این زمینه انجام نگرفت.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: «ایران حداقل یک سال صبر کرد تا ببیند کشورهای اروپایی چه واکنشی را در قبال خروج آمریکا از برجام در دستور کار قرار می‌دهند. آنها در این مدت، وعده‌های زیادی دادند اما در عمل و در خصوص مواردی همچون سازوکار مالی SPV و یا اینستکس عزم جدی از طرف اروپایی‌ها مشاهده نشد.»
عقب‌نشینی از "ضرب‌الاجل" به اروپا
او مهلت ۶۰ روزه جمهوری اسلامی به کشورهای اروپایی را "پنجره‌ای" توصیف کرد که در مقابل این کشورهای قرار داده شده و برخلاف اظهارات قبلی مقامات ایران تاکید کرد "نباید آن را یک ضرب‌الاجل تعبیر کرد".
کمالوندی در بخش دیگری از این مصاحبه تهدیدها از جمله سخنان قبلی خودش درباره بازگشت به میزان غنی‌سازی قبل از برجام را تعدیل کرده و می‌گوید: «در واقع، ما برای مدت زمان ۶۰ روز اقداماتی را که کشورهای اروپایی در این زمینه انجام خواهند داد، مورد ارزیابی قرار می‌دهیم و در آن زمان تصمیم خواهیم گرفت که آیا به پایبندی داوطلبانه خود به برخی از تعهدات ادامه دهیم یا خیر.»
او با استناد به سخنان چند روز پیش علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی گفت ایران قادر است ظرف چهار روز میزان غنی‌سازی اورانیوم را از کمتر از چهار درصد که در برجام تعیین شده به ۲۰ درصد برساند.
ایالات متحده آمریکا چندی پیش و به دنبال تشدید تحریم‌ها و فشارها بر جمهوری اسلامی از تمدید معافیت انتقال آب سنگین مازاد ایران به خارج و مبادله اورانیوم غنی‌شده با کیک‌زرد خودداری کرد. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه گفته است که با این تصمیم آمریکا در عمل پایبندی به سقف تعیین شده برای ذخیره این مواد ممکن نخواهد بود.
مطابق توافق‌نامه برجام ذخایر هسته‌ای ایران نباید از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با غلظت زیر چهار درصد و ۱۳۰ تن آب سنگین تجاوز کند.
بر این پایه تصمیم ایران برای ذخیره اورانیوم غنی‌شده و آب سنگین فراتر از سقف مجاز در توافق هسته‌ای را نمی‌توان الزاما اقدامی متقابل در واکنش به تحریم‌های رو به افزایش واشنگتن تلقی کرد.
عاقبت وخیم عدم پایبندی به برجام
افزون بر این چنانچه تهران غنی‌سازی اورانیوم را بیش از حد تعیین شده در برجام در دستور کار قرار دهد، این عمل به معنای نقض توافق هسته‌ای خواهد بود و حتی بدون دخالت اروپا نیز زمینه ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای امنیت و بازگشت تمام قطعنامه‌های تحریمی این شورا را فراهم خواهد کرد.
آمریکا پس از خودداری از تمدید معافیت هشت کشور خریدار اصلی نفت ایران که هدف از آن وارد کردن فشار حداکثری بر تهران به منظور کشاندن جمهوری اسلامی به پای میز مذاکره عنوان شده به تقویت نیروهای نظامی خود در منطقه و خلیج فارس اقدام کرده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
علت اصلی این تصمیم گمانه‌زنی در مورد احتمال اقدام جمهوری اسلامی و گروه‌های مورد حمایتش علیه امنیت نیروهای آمریکایی و متحدانش، از جمله آسیب رساندن به نفتکش‌ها و ایجاد اختلال در جریان صادرات نفت عنوان می‌شود.
در همین حال روزنامه "نیویورک تایمز" به نقل از منابع آگاه اعلام کرده که اعزام ۱۲۰ هزار نظامی آمریکایی به منطقه یکی از گزینه‌های کاخ سفید و وزارت دفاع ایالات متحده (پنتاگون) است.
تحرک نظامی آمریکا جنگ روانی است؟
مجید تخت‌روانچی نماینده جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره این برنامه احتمالی پنتاگون به شبکه "سی‌ان‌ان" گفته است: «از نظر ما اینها جنگ روانی است. ما به هیچ وجه به دنبال ایجاد درگیری نیستیم چراکه هیچکس از وقوع چنین درگیری در منطقه نفع نمی‌برد.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا که به گفته همتای ایرانی‌اش حسن روحانی با تحریم‌های بی‌سابقه "یک جنگ تمام عیار" علیه جمهوری اسلامی به راه انداخته بارها آمادگی خود برای مذاکره مستقیم با سران این کشور را اعلام کرده و به تازگی گفته که برای این منظور شماره تلفنی در اختیار سوئیس به عنوان حافظ منافع ایالات متحده قرار گرفته است.
تخت‌روانچی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران برای تماس گرفتن با این شماره تلفن و مذاکرات مستقیم پیش‌شرطی دارد گفته است: «آمریکا هم اکنون در حال فشار آوردن بر ایران است و چگونه انتظار دارد که پیشنهاد مذاکره را تحت این فشارها بپذیریم. ایران گفت‌وگو بر پایه فشار و زور را نمی‌پذیرد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
پیش از این گزارش شده بود که ایران در گفت‌وگو با کشورهای اروپایی شرط ادامه پایبندی به برجام را فراهم شدن شرایطی اعلام کرده که صادرات نفت ایران به سطح پیش از خروج آمریکا از برجام برسد. سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی این گزارش را تکذیب کرده است.
ایران در ماه‌های پیش از خروج آمریکا از برجام به طور میانگین روزی دو و نیم میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد. این میزان اکنون به کمتر از یک میلیون بشکه می‌رسد و پیش‌بینی می‌شود با ادامه وضعیت فعلی به زودی بسیار کمتر از این میزان هم بشود.