"با تار کردن شیشه کلاس‌های دخترانه نمی‌توان شادی تزریق کرد"
۱۳۹۸ اردیبهشت ۲۹, یکشنبه
معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در گفت‌وگویی مفصل با خبرگزاری ایلنا به چالش‌ها و آسیب‌های موجود در فضای مدارس و دلایل کمبود نشاط نزد دانش آموزان پرداخته است. احمد عابدینی می‌‌گوید شادی در جمع و در مشارکت و کارهای گروهی معنا می‌یابد وگرنه کلیپ و موسیقی شاد، اثراتی موقتی و زودگذر دارند: «وقتی مدیر مدرسه از ساعت ۶ صبح به مدرسه می‌رود و ۷ عصر به خانه می‌آید و طبیعتا در خانه نیز وظایفی دارد که باید به آن رسیدگی کند، او دیگر فرصتی برای تفریح و مسافرت ندارد، اگر او تفریح نکند چطور می‌تواند معلمان خوشحالی داشته باشد؟ چطور می‌تواند محیطی بانشاط ایجاد کند؟ مجموعه این عوامل به قوانین و مقررات، باورها و فرهنگ ما و بخشی دیگر از آن به اعمال، گفتار و رفتار ما برمی‌گردد. خیلی از آدم‌ها را داریم که تصور می‌کنند، عبوس بودن نشانه مذهبی بودن آنان است. ممکن است در مدارس ما این باورهای غلط رسوخ کرده باشد. از این رو باید به تمام عوامل توجه شود.»
عابدینی از تنوع رنگ‌ها در پوشش دانش آموزان و منسوخ شدن رنگ‌های مرده و تیره ابراز خوشحالی کرده و گفته است: « پوشش دانش‌آموزان، فضای مدرسه و کلاس می‌تواند شادی و نشاط ایجاد کند. ما یک چهار دیواری خشک، غیرمنعطف، بدون رنگ و کم نور را انتخاب کردیم و انتظار داریم بچه‌هایمان در آنجا شرایط خوبی داشته و خوشحال باشند. حتی در برخی از مدارس دخترانه شیشه‌های کلاس و نقاطی که به بیرون اشراف دارد را به گونه‌ای پوشانده و تار کرده‌ایم تا از بیرون داخل کلاس‌ها دیده نشود. در برخی مدارس دختران را در محیطی بسته محصور کرده‌اند که گویی زندان است. با این تفاسیر می‌خواهند نه نگاه دختران به بیرون مدرسه بیافتد و نه کسی از بیرون به دختران مدرسه نگاه کند. نمی‌توان در این محیط شادی تزریق کرد، زیرا با خودش افسردگی به همراه دارد.»
کلاس‌های دلگیر
معاون دبیرکل شورایعالی آموزش و پرورش، از معماری و ساختمان مدارس موجود نیز گلایه کرده و گفته است: «وقتی به مدارس قدیمی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که عمدتا این مدارس سقف‌های بلند و محیطی وسیع دارند. همین سقف‌های بلند به خودی خود نشاط ایجاد می‌کنند. وجود ارتفاع و سقف‌های بلند موجب شادی و اندیشه بلند می‌شود. حال به کلاس‌ها و مدارس ما نگاه کنید و ببینید این موارد لحاظ می‌شود یا نه؟ کلاس‌ها و مدارس می‌تواند ایجاد نشاط کند و یا حتی مانع نشاط شود. بدنی که در یک محیط، از نور و جریان هوا محروم باشد خود به خود در حالت فشار و استرس قرار می‌گیرد. حتی محله‌ای که در آنجا مدرسه ساخته می‌شود نیز مورد توجه است و نباید سرو صدای زیاد در آنجا باشد و یا خودروها تردد زیادی در آنجا داشته باشند. همه اینها در وجود آرامش و نشاط تاثیرگذار است. ما در آموزش و پرورش وظیفه داریم به همه عواملی که به نشاط درونی بچه‌ها به باور، اندیشه، امید به آینده‌شان ارتباط پیدا می‌کند توجه کنیم؛ زیرا این حالت نشاط واقعی را ایجاد می‌کند.»
او روحیه و ارتقای جایگاه معلمان را نیز به یک برنامه تربیتی جامع منوط کرده است: «منزلت معلمان صرفا با معیشت و رفاه حاصل نمی‌شود. من به این نتیجه رسیده‌ام که اگر به تمام مسائل آنان به صورت متعادل توجه نشود، افزایش حقوق، نه تنها موثر و انگیزاننده نیست، بلکه می‌تواند آثار عوامل دیگر را خنثی کند. اگر شما فکر می‌کنید، معلمان فقط با افزایش حقوق افراد توانمند و شادی می‌شوند کاملا در اشتباهید. اگر حقوق معلمان امروز چندین برابر حقوق فعلی شود، ولی به سایر مولفه‌ها، مثل احترام و کرامت انسانی، جایگاه اجتماعی و صلاحیت و توانمندی آنان بی‌توجهی شود، به ارتقا و جایگاه آنها و منزلت اجتماعی‌شان توجه نشود، صرفا پول نمی‌تواند رضایت حداکثری آنان را به دست آورد.»
حجم دروس و تکالیف
عابدینی حجم کتاب‌های درسی را نیز در افسردگی و خستگی دانش آموزان موثر دانسته و افزوده است: «نگرانی دانش‌آموزان از حجم زیاد کتب و اینکه با خود می‌گویند چه زمان این کتاب‌ها را می‌توانند تمام کنند در بحث شادی تأثیرگذار است. چرا باید دانش‌آموزان ابتدایی ما همان ساعت به مدرسه بروند که دبیرستانی‌ها و دانشجویان می‌روند. دانش‌آموزان ابتدایی تازه اولین سال است که از خانواده جدا می‌شوند، بنابراین برایشان این کار دشوار است. به خصوص در اغلب شهرهای بزرگ، تردد دانش‌آموزان با سرویس صورت می‌گیرد از این رو آنها یک ساعت حتی در بعضی مواقع دو ساعت زودتر و بعضا در تاریکی از خانه خارج می‌شوند تا به موقع به مدرسه برسند. آیا ما به اینها توجه کرده‌ایم که حالا بخواهیم با موسیقی و آهنگ دانش‌آموزانمان را شاد کنیم.»
عابدینی تاکید کرده که آموزش و پرورش می‌تواند با تلاش، گام‌های موثری در محتوای درسی، جذب معلمان خوب و انتصاب مدیران بردارد و گفته که برخی از معلم‌ها کمترین صلاحیت اخلاقی و حرفه‌ای را ندارند: «برخی از دیدگاه‌های سیاسی و نگرش‌های غلط باعث شده که ما نتوانیم آدم‌های توانمند را جذب کنیم. »
او ضمن اذعان به اشکالات مدیریتی و عملیاتی در آموزش و پرورش، صدا و سیما را متهم کرده که ذهن بچه‌ها را به تجمل‌گرایی، اشک، اندوه و نومیدی سوق داده است: «ما ممکن است در آموزش و پرورش صد ساعت تلاش کنیم تا یک رفتاری را تغییر دهیم اما تلویزیون با یک برنامه، سریال، سخنرانی یا فکری که به ظاهر مذهبی است، تمام تلاش‌های ما را ختثی می‌کند.»
سخنان احمد عابدینی واکنشی است به ویدئوی رقص و پایکوبی دانش‌آموزان مدارس ایران و بازخوانی ترانه ساسی مانکن، خواننده ساکن کالیفرنیا. با انتشار این کلیپ، هر یک از مسئولان فرهنگی و اجتماعی خواهان نظارت، تنبیه و کنترل هرچه بیشتر دانش آموزان در مدارس شدند. علی مطهری، نماینده تهران و نایب رئیس مجلس از جمله خواستار اخراج مدیران این مدارس شد و مدیرکل فرهنگی و هنری آموزش و پرورش، دستور العملی مبنی بر ممنوعیت اجرای تکخوانی دختران و ممنوعیت اکید همکاری مردان به عنوان مربی فنی یا رهبر گروه در مدارس دخترانه صادر کرد.
انجمن حمایت از کودکان در یک نامه، با تاکید بر "ضرورت گسترش برنامه‌های شادی‌آفرین و پرهیز از هر گونه اقدامات تجسسی و خشونت‌آمیز"، از وزیر آموزش و پرورش خواسته که به مسئولان مدارس "تا حد امکان جهت رفع فضای تلخ کنونی و همچنین ایجاد فضای شاد و سالم در چارچوب صحیح پرورشی" کمک کنند.