تنش تهران و واشنگتن و ادامه تلاش‌های دیپلماتیک
۱۳۹۸ خرداد ۲, پنجشنبه
تشدید تنش بین ایران و آمریکا با رفت و آمد و پادرمیانی مقامات کشورها برای ترغیب طرفین به مذاکره همراه شده است. کیوان خسروی، سخنگوی شورایعالی امنیت ملی ایران طی یادداشتی به افزایش سفر مقامات کشورهای مختلف به تهران اشاره کرد و نوشت: «عمدتا از آمریکا نمایندگی دارند. برخی رسانه‌ای می‌شود و پاره‌ای سفرها محرمانه می‌مانند.»
خسروی عنوان کرد که "پیام اقتدار، منطق، مقاومت و ایستادگی ملت ایران" بدون استثنا به این افراد ابلاغ شده است: «به آنها به صراحت گفته‌ایم تا رفتارها عوض نشود، تا حقوق کشور تامین نشود، تا از لفاظی به اقدام عملی تغییر مسیر ندهند، راه همین است و به هیچ وجه مذاکره‌ای در کار نخواهد بود.»
در تازه ترین گام، ینس پلوتنر، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه آلمان برای میانجی‌گری و تلاش برای حفظ توافق هسته‌ای به تهران رفت. روزنامه "زود دویچه" به نقل از یک منبع در وزارت خارجه آلمان، اوضاع منطقه خلیج فارس را بسیار جدی خواند و نوشت: «خطر تشدید تنش در پی یک حادثه یا اشتباه محاسباتی وجود دارد.»
آقای پلوتنر در تهران با عباس عراقچی، معاون ظریف دیدار کرد و از ضرورت حفظ برجام سخن گفت. میشائیل کلور برشتولد، سفیر آلمان در تهران در توئیتر نوشت: «زمان دیپلماسی، دیدار امروز ینس پلوتنر جهت گفت‌وگو با معاون اول وزیر امور خارجه، سیدعباس عراقچی در تهران.»
هم‌زمان جواد ظریف نیز روز پنجشنبه دوم خرداد به پاکستان رفت تا در باره اوضاع منطقه با مقامات این کشور به گفت‌وگو بپردازد. خبرگزاری ایلنا به نقل از یک مقام ارشد دولت پاکستان نوشت: «هر نوع درگیری در منطقه مساوی با از دست دادن همه چیز برای بازیگران مهم منطقه‌ای و جهانی است، بنابراین جامعه بین‌الملل از جمله پاکستان باید برای جلوگیری از درگیری و جنگ تلاش کند.»
یکی از تلاش‌های میانجیگرانه ین ایران و آمریکا به عراق مربوط می‌شود. پس از آن که عادل عبدالمهدی، نخست وزیر این کشور از قصد خود برای اعزام فرستادگانی به تهران و واشنگتن برای گشایش باب مذاکره بین طرفین خبر داد، خبرگزاری "بغداد الیوم" از سفر عنقریب رئیس مجلس عراق به تهران به منظور گفت‌وگو پیرامون "یک مسـئله بسیار مهم" گزارش داد.
عمان نیز برای مهار تنش فعلی در منطقه تلاش کرده است. یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان در سفری غیرمنتظره به تهران رفت و با جواد ظریف دیدار کرد. او البته در بازگشت در مصاحبه‌ای یادآور شد که کشورش نقش میانجی بین ایران و آمریکا را ندارد بلکه در صدد است با کمک دیگران وضعیت متشنج کنونی را کاهش دهد. بن علوی تاکید کرد که یک جرقه برای شعله‌ور شدن کافی است و ابعاد فاجعه احتمالی قابل اندازه‌گیری نیست. پیش‌تر وزیر خارجه قطر سفری محرمانه به تهران داشت.
محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی گفته است: «پس از خروج آمریکا از برجام کشورها و شخصیت‌های مختلف به دنبال حفظ برجام هستند و اینکه در منطقه درگیری به وجود نیاید، اما با توجه به اهمیت برجام آنها به دنبال جلب نظر و رضایت ایران می‌باشند، اما این به معنای مذاکره میان ایران و آمریکا نیست.»
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران گفته که طرفدار دیپلماسی و مذاکره است اما انجام آن در شرایط کنونی را به هیچ وجه قبول ندارد. وزیر خارجه ایران نیز به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفته است: «ایران با آمریکا مذاکره نخواهد کرد مگرن واشنگتن با رعایت تعهداتش در برجام نشان دهد که به ما احترام می‌گذارد.»
وبسایت "فرارو" به نقل از برخی تحلیلگران می‌‌نویسد: «ایران به دو دلیل به مذاکره با دولت دونالد ترامپ تمایل ندارد. نخست آنکه ترامپ را با خروج از توافق هسته‌ای، غیرقابل اعتماد می‌داند و دوم این که می‌خواهد ثابت کند تهدیدهای نظامی آمریکا یک جنگ روانی است.»