آمریکا و اسرائیل از یونسکو خارج شدند
۱۳۹۷ دی ۱۱, سه‌شنبه
آمریکا و اسرائیل دیگر عضو یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، نیستند. این دو با پایان سال ۲۰۱۸ از یونسکو خارج شدند. این دو کشور همواره یونسکو را متهم می‌کردند که "سیاستی تبعیض‌آمیز نسبت به اسرائیل" اعمال می‌کند.
یکی از اعضای وزارت امور خارجه اسرائیل روز یکشنبه ۹ دی (۳۰ دسامبر) در این باره گفت: «متاسفانه یونسکو سیاستی مبنی بر تبعیض سیستماتیک علیه اسرائیل اعمال می‌کند. از این سازمان جهانی سوءاستفاده می‌شود تا تاریخ را کسانی بنویسند که از قوم یهود و دولت اسرائیل نفرت دارند.»
تصمیم آمریکا و اسرائیل برای خروج از یونسکو در سال ۲۰۱۷ اعلام شده بود، اما برمبنای اساسنامه یونسکو خروج هر کشور عضو از این سازمان جهانی پس از تقاضای خروج، در پایان سال بعد (پایان دسامبر سال ۲۰۱۸) اجرایی می‌شود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
یونسکو یکی از نهادهای سازمان ملل متحد است که در سال ۱۹۴۵ تشکیل شد. یکی از هدف‌های این سازمان حمایت از میراث فرهنگ جهانی است. این سازمان همچنین حمایت از آزادی رسانه‌ها، آموزش زنان و مبارزه با افراط‌گرایی و یهودی‌ستیزی را هدف خود قرار داده است.
اسرائیل که در سال ۱۹۴۹ به عضویت این سازمان جهانی درآمد، در مجموع دارای ۹ میراث فرهنگ جهانی است. یکی از این مراکز میراث فرهنگ جهانی باغ‌های بهایی در حیفا است. از دیگر مراکز میراث فرهنگی در این کشور "شهر سفید" در تل آویو است.
البته خروج اسرائیل از یونسکو در شرایط کنونی تاثیر چندانی بر شرایط مراکز میراث فرهنگی در این کشور نخواهد داشت. مسئولیت این مراکز در دست مسئولان محلی است. بعضی از مسئولان مراکز میراث فرهنگی نمی‌پذیرند که خروج اسرائیل از یونسکو اقدام مثبتی بوده باشد.
گیورا سولار، معمار، با خروج اسرائیل از یونسکو مخالف است و در این باره می‌گوید: «من البته با بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها در درون یونسکو موافق نیستم، اما ما با خروج ما از این سازمان فقط خودمان را تنبیه می‌کنیم.»
این آرشیتکت در ادامه می‌گوید یونسکو مخالفتی با اسرائیل ندارد. این کشورهای عضو هستند که به سیاست‌های ضداسرائیلی رای می‌دهند.
وقایعی که به خروج اسرائیل و آمریکا انجامید
پیش‌زمینه خروج اسرائیل و آمریکا به سال ۲۰۱۱ برمی‌گردد. در این سال یونسکو به عنوان تنها سازمان وابسته به سازمان ملل متحد فلسطین را به عنوان عضو کامل خود به عضویت پذیرفت.
دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، به همین دلیل پرداخت مبلغ سالانه خود را به این سازمان جهانی که مبلغی حدود ۲۲ درصد کل بودجه این سازمان بود، متوقف کرد.
براساس قانونی در آمریکا، این کشور می‌تواند اعتبارهای آژانس‌های وابسته به سازمان ملل متحد را که فلسطین را به عنوان عضو کامل به رسمیت بشناسند کاهش دهد. در همین رابطه اسرائیل هم پرداخت‌های خود به سازمان ملل متحد را متوقف کرد.
روابط دیپلماتیک اسرائیل با یونسکو در سال ۲۰۱۶ تیره‌تر شد. در این سال یونسکو قطعنامه‌هایی را تصویب کرد که مقام‌های اسرائیلی آنها را نادیده گرفتن روابط یهودیت با اماکن مقدس در اورشلیم می‌دانستند.
در یکی از قطعنامه‌ها اشاره به حرم شریف تنها با نام‌های عربی و انگلیسی شده و نام عبری آن حذف شده بود. همان زمان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در این باره گفت: «این ادعا که اسرائیل رابطه‌ای با حرم شریف ندارد، حدودا مثل این است که بگوییم چین رابطه‌ای با دیوار چین یا مصر رابطه‌ای با احرام ندارد. نتانیاهو در ادامه گفت به این ترتیب یونسکو "اندک مشروعیت باقیمانده خود را هم از دست داده است".
اما یونسکو در اقدامات بعدی خود به اسرائیل به عنوان قدرت اشغالگر اشاره کرده و اقدامات این کشور در اراضی فلسطینی را زیر سوال برده است.
یونسکو در سال ۲۰۱۷ قطعنامه دیگری را تصویب کرد که باز هم نگرانی اسرائیل را برانگیخت. این سازمان جهانی بخش قدیمی شهر الخلیل در کرانه غربی رود اردن را به همراه قبر حضرت ابراهیم که نیای اصلی دین‌های یهودیت، مسیحیت و اسلام به حساب می‌آید، به عنوان یک میراث جهانی ارزشمند و فقط فلسطینی اعلام کرد.
خروج آمریکا از یونسکو
پس از این قطعنامه آمریکا اعلام کرد که این کشور نیز از یونسکو خارج می‌شود و دلیل این امر را "برخورد جانبدارانه علیه اسرائیل" خواند.
آمریکا البته یک‌بار دیگر نیز در سال ۱۹۸۴ هنگامی که رونالد ریگان رئیس جمهوری این کشور بود، یونسکو را ترک کرده بود. این کشور اما در سال ۲۰۰۳ در زمان ریاست جمهوری جرج بوش با تاکید بر "همکاری‌های بین‌المللی" به عضویت مجدد این سازمان جهانی درآمد.
برخوردهای دیپلماتیک میان اسرائیل و یونسکو در دوران دبیرکلی خانم ادره آزوله بر این سازمان در تاریخ نوامبر ۲۰۱۷ کاهش یافت. در این دوران تلاش‌های میانجیگرانه‌ای هم صورت گرفت تا اسرائیل به ماندن در این سازمان متقاعد شود.
در پی این اقدامات بود که سفیر وقت اسرائیل در یونسکو درباره "روح جدید" حاکم بر یونسکوسخن گفت و بعید ندانست که کشورش خروج احتمالی از این سازمان جهانی را به تعویق اندازد.
گرچه پیشرفت‌های دیگری نیز حاصل شدند، اما مشخص بود که این پیشرفت‌ها برای نتانیاهو کافی نیستند. نخست‌وزیر اسرائیل در ماه سپتامبر سال گذشته میلادی (۲۰۱۸) دعوت یونسکو برای شرکت در یک کنفرانس با موضوع یهودی‌ستیزی را رد کرد. این کنفرانس قرار بود در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار شود.
نتانیاهو در این رابطه گفت: «اگر یونسکو در آینده به جانبداری علیه اسرائیل پایان دهد، دیگر تاریخ را انکار نکند و در جهت حقیقت فعال شود، افتخاری برای اسرائیل خواهد بود بار دیگر به عضویت این سازمان درآید.»