پیچ و خم‌های کنفرانس ورشو، از طرح تا اجرا

ایالات متحده آمریکا بر آن است تا دیدگاه‌های خود را درباره خاورمیانه در کنفرانس ورشو روشن کند. دیدگاه‌هایی که به باور تحلیلگران ایران را گره کور بحران‌ها و تنش‌های خاورمیانه می‌داند و از این‌رو سیاست همراهی گسترده کشورهای جهان در کارزار مقابله با جمهوری اسلامی ایران را دنبال می‌کند.

حمایت و پشتیبانی گسترده از اسرائیل نیز از دیگر محورهای سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه به  شمار می‌آید. در آستانه برگزاری  این کنفرانس، بحث‌های داغی در رسانه‌های ایران و همچنین سایر کشورها درباره انگیزه‌ها و اهداف چنین کنفرانسی در گرفته است.

کنفرانس ورشو، کنفرانسی دو روزه است که طبق قرار روز چهارشنبه ۲۴ بهمن (۱۳  فوریه) شروع به  کار می‌کند. این کنفرانس به دعوت مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا برگزار می‌شود. هدف اعلام شده این کنفرانس از سوی پمپئو، تلاش برای مقابله با نفوذ بی‌ثبات کننده جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه اعلام شده بود.

اعتراض ایران به آنجا منتهی شد که لهستان، میزبان این کنفرانس اعلام کرد که موضوع این کنفرانس، اوضاع عمومی خاورمیانه است و پیکان توجه آن تنها بر روی ایران متمرکز نیست.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

لازم به یادآوری است که جمهوری اسلامی ایران به این کنفرانس دعوت نشده است. روحانی نیز در واکنش  به این موضوع راهی سوچی شده تا با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان، همتای خود از ترکیه درباره سوریه و اوضاع منطقه دیدار و گفت‌وگو کند.

اتحادیه اروپا و کنفرانس ورشو

شبکه خبری "فرانس‌۲۴" در گزارش مبسوطی که در این باره نوشته است، از استقبال نه چندان گسترده کشورهای غربی از کنفرانس ورشو خبر داده است.

 شبکه دو تلویزیون آلمان „ZDF" نیز با انتشار گزارشی نوشته است که هایکو ماس، وزیر امور خارجه  آلمان در این نشست شرکت نخواهد کرد.

در گزارش این شبکه تلویزیونی آمده است که بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا از اعزام وزیر امور خارجه خود به کنفرانس  ورشو خودداری خواهند کرد. گفته می‌شود که نیلز آنن، معاون وزارت امور خارجه آلمان در این نشست حضور خواهد یافت.

در عین حال اعلام شده است که همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا نماینده‌ای به این کنفرانس اعزام می‌کنند. از بین کشورهای بزرگ اروپا، بریتانیا با اعزام جرمی هانت، وزیر امور خارجه خود در این  کنفرانس حضور خواهد داشت.

گفته می‌شود  که هانت نیز بیشتر مایل است به فاجعه انسانی ناشی از جنگ یمن اشاره کند. همچنین گفته شده است که فدریکا موگرینی نیز در کنفرانس ورشو شرکت نمی‌کند. علت عدم شرکت او در کنفرانس یاد شده را برنامه از پیش تعیین شده او اعلام کرده‌اند. قرار است که موگرینی پس از پایان کنفرانس دیداری با مایک پمپئو در بروکسل داشته باشد.

نتانیاهو و متحدان عربی آمریکا

بنیامین نتانیاهو اعلام کرده است که شخصا در کنفرانس ورشو شرکت می‌کند. او پیش از این اعلام کرده بود که موضوع اصلی کنفرانس ورشو، مقابله با نفوذ ایران در سوریه و دیگر نقاط منطقه است.

افزون بر آن پیش بینی می‌شود که کشورهای عربی متحد آمریکا در منطقه، از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی در سطوح بالا در کنفرانس ورشو شرکت کنند. از همین روست که برخی از تحلیلگران و از جمله علی واعظ، مدیر پروژه ایران در اندیشکده "گروه بین‌المللی بحران" نسبت به  موفقیت کنفرانس ورشو و  هدف همراه ساختن کشورهای دیگر در ائتلاف ضد ایرانی دولت  ترامپ ابراز تردید کرده است.

واعظ به شبکه خبری فرانس ۲۴ گفته است: «من تردید دارم آمریکا بتواند به هدف خود دست یابد، چون گرچه بسیاری از کشورهای اروپایی در ارتباط با برنامه موشکی ایران و همچنین نقش ایران در منطقه با آمریکا هم نظر هستند، اما آن‌ها با رویکرد یک جانبه آمریکا در قبال ایران و ارزیابی حداکثری آمریکا درباره اینکه همه شرارت‌های  منطقه زیر سر ایران است، موافق و همراه  نیستند.»

ایران و کنفرانس ورشو

جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای طرح کنفرانس ورشو از سوی پمپئو، ناخشنودی خود را از برگزاری چنین کنفرانسی اعلام کرده بود.

در همین رابطه و در آستانه برگزاری این کنفرانس در ورشو، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئيس کمیسیون امنیت ملی و سیاست  خارجی  مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار "باشگاه خبرنگاران جوان" از روح "ضد ایرانی" حاکم بر کنفرانس ورشو سخن گفته است.

محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز روز سه‌شنبه ۲۳ بهمن در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسمی ایران "ایرنا"، کنفرانس ورشو را کنفرانسی بی ارزش و بی اهمیت خوانده است.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح گفته است: «چه در نشست ورشو علیه ایران حرفی زده شود و چه حرفی زده نشود، تاثیری در اقدامات و قدرت جمهوری اسلامی ایران نخواهد داشت.»

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که پیش از این کنفرانس ورشو را یک "سیرک" ضد ایرانی خوانده بود، در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات به مناسبت چهلمین سالروز انقلاب اسلامی، این کنفرانس را جلوه‌ای دیگر از تلاش آمریکا برای ایجاد یک اجماع وسیع علیه ایران دانسته است.

ظریف مدعی شده از آنجا که مسئولان آمریکا می‌دانند که "نمی‌توانند از این جلسه نتیجه‌ای بگیرند، به کشورها اعلام کردند که در این جلسه نمی‌خواهند روی متنی توافق کنند. گفتند شما حرف بزنید و ما خود جمع‌بندیمان را اعلام می‌کنیم.»

همین موضوع را که قرار نیست در جلسه بر روی سیاستی توافقی حاصل شود، ظریف نشانه شکست آمریکا در ایجاد اجماعی علیه ایران می‌داند.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در عین حال  تاکید کرده است که این جمهوری اسلامی ایران نبود که میز مذاکره را ترک کرد، بلکه آمریکا دست به این کار زد.

ظریف گفت: «همان طور که عرض کردم جمهوری اسلامی میز مذاکره را ترک نکرده است، حتی با آمریکا، حتی با دولت ترامپ. قبل از ماه مه، پیش از آن که آمریکا خروج از برجام را اعلام کند، آقای برایان هوک که امروز علیه ایران شعار می‌دهد با آقای عراقچی در وین ملاقات می‌کرد، دو ماه قبل از آن در اسفند و معتقد بود این ملاقات‌ها ادامه پیدا خواهد کرد. چه کسی از مذاکره بیرون رفت؟»

ظریف در عین  حال تاکید کرده است که مخالفت ایران با مذاکره با آمریکا به علت بی‌ثمر بودن چنین کاری است. اشاره او به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای است.