بزرگداشت دويستمين سالروز تولد کريستين آندرسن در ايران: در گفتگو با نوش‌آفرين انصارى دبير شوراى کتاب کودک
۱۳۸۴ فروردین ۱۶, سه‌شنبه
برنامه‌هاى بزرگداشت هانس کريستين آندرسن (شامل سخنراني، قصه‌خواني، نمايشگاه نقاشي، مجسمه، کاغذ ـ برش و ...) که روز پانزدهم آغاز شد تا هفدهم فروردين ماه در خانه‌ى هنرمندان ايران برگزار مي‌شود.
دبير شوراى کتاب کودک دکتر نوش‌آفرين انصارى (متولد ۱۳۱۸) که به توصيه‌ى محمدعلى جمالزاده، در ژنو و کانادا، کتابدارى تحصيل کرده و در کار کتاب کودکان و نوجوانان، و در کتابدارى نوين ايران از پيشگامان و سرآمدان محسوب مي‌شود درباره‌ى برنامه‌هاى بزرگداشت آندرسن مي‌گويد:
«برنامه‌هايى که ندارک ديده شده براى بزرگداشت اندرسن؛ در جلسه‌ى افتتاحيه ما چند سخنرانى کليدى خواهيم داشت که سخنرانيهاى مهمى هستند. گزارش هيئت داوران را داشتيم که بيش از هشت هزار اثر را داورى کرده بودند، و جوايزى که داده شد. از فردا شروع مي‌کنيم و هشت کارگاه تخصصى داريم که از هشت بعد اندرسن را بررسى مي‌کنيم؛ از جمله بحث ژلنرهاى اندرسن، زمان زندگى و حيات اندرسن، ترجمه‌هاى اندرسن و ورود اندرسن به ايران، مسئله‌ى دين و اندرسن، و مسائل ديگر. هشت بعد را کار مي‌کنيم و در کنار اين کارگاههاى تخصصى قسمتهايى تدارک ديده شده هم براى بچه‌ها و هم براى متخصصين، بحث نمايش خلاق را داريم، کتابخوانى داريم و نمايش فيلم داريم. در آن قسمتها بزرگترها هم قطعا حضور پيدا مي‌کنند تا نمونه‌اى بگيرند که چکونه بتوانند کتاب را بهتر و بيشتر در مدارس، در خانواده و در کتابخانه‌ها معرفى کنند.»
انصارى سپس به همزمانى سالروز تولد آندرسن با روز جهانى کودک و سابقه‌ى جشن گرفتن اين روز در ايران اشاره مي‌کند:
«اين دويستمين سال در جاى خود، ولى اين روز روز جهانى کتاب کودک است. و ما از سال ۱۳۴۶ در شورا هر سال برنامه خاصى را در اين روز براى بچه‌ها تدارک مي‌بينيم. البته امسال برنامه‌ى ما خيلى وسيعتر و خيلى بزرگتر بوده. نمايشگاههاى ما نمايشگاههاى خيلى مهمى هستند؛ مثلا يک نمايشگاه خيلى بزرگ کتاب داريم از تمام ترجمه‌هاى فارسى که تا به‌حال از اندرسن شده. بعد يک بانک اطلاعات داريم از تحقيقاتى که درباره‌ى اندرس به زبان انگليسى شده، و سي‌دي‌ها و اطلاعات ديگر. تعدادى از اين کتابها را براى نابينايان به خط بريل تبديل کرديم و همين الان در ايستگاه «بريل» يکى از دوستان مشغول خواندن اندرسن به بريل است. يکى از گالريهاى خانه‌ى هنرمندان، در طبقه‌ى بالا، به آثار حجمى آندرسن اختصاص پيدا کرده و کارهاى بزرگ در آن به نمايش گذاشته شده. دو تا گالرى نقاشى بزرگسالان هست که کار فرستاده بودند. از استادان بزرگ تصويرگرى استاد دکتر زرين‌کلک اينجا بودند که از بنيانگزاران شوراى کتاب کودک هستند. گالرى بزرگ ديگرى هم داريم که در آن تصويرهاى کودکان و نوجوانان است و تصاويرى که از کودکان پنج کشور براى ما رسيده. آنها را هم به نمايش گذاشته‌ايم که داورى هم شد و هديه‌هايشان را برايشان مي‌فرستيم. بنابراين برنامه‌هاى متنوعى است از شام تا بام که قرار است شورا در خدمت علامندان ادبيات جدى کودکان و نوجوانان باشد.»
روز افتتاح بزرگداشت آندرسن با استقبال بسيار گسترده‌اى روبرو بود. تمام سالنها، گالريها، اتاقها و حتا سرسرا و باغ خانه‌ى هنرمندان نيز از انبوه جمعيت لبرز بود. دبير شوراى کتاب کودک علت اين استقبال را اينگونه توضيح مي‌دهد:
«علتش اين است که شورا در ايران ۴۲ سال کار جدى کرده، يک سازمان غيردولتى است و تخصص شورا در زمينه‌ى ادبيات کودکان است. ما اعضاى زيادى داريم که هميشه علاقمند به اين جلسات هستند. مورد ديگر اين که در اين مراسم بخصوص ما يک مسابقه‌اى را برگزار کرده بوديم. بنابراين صدها نفر از والدين، اقوام و خود بچه‌هايى که در اين مسابقه شرکت کرده بودند، به هر حال، حاضر بودند، به بسيارى از آنها جايزه داده شد از آنها تجليل شد، بعد موسيقى گروه پارس را داشتيم که ۵۰، ۶۰ تا کودک بودند، و خلاصه به دلايل مختلف خانه‌ى هنرمندان ايران که ميزبان اين برنامه است اينقدر شلوغ و مالامال از جمعيتى است که همانطور که ديديد همه هم خيلى شاد هستند و مي‌خندند.»
شوراى کتاب کودک همچنين مجموعه‌اى از آثار اندرسن و آثار بسيارى درباره‌ى کار و زندگى او را به زبان انگليسى گردآورده تا در کنار مجموعه‌اى از طرح، نقاشي، فيلم و موسيقيهايى برمبناى داستانهاى او براى استفاده در اختيار محققان قرار گيرد. در حاشيه‌ى برنامه‌ى بزرگداشت آندرسن بيش از هفت هزار نقاشي، با الهام از داستانهاى اين نويسنده‌ى شهير دانمارکي، از ايران و پنج کشور ديگر (نرکيه، رماني، پاکستان، اندونزي، قرقيزستان ) به نمايش گذاشته شده است.
بهزاد کشميري‌پور، گزارشگر صداى آلمان در تهران