تبادل زندانی بین ایران و آمریکا؛ بایدن از چهار کشور تشکر کرد
انتشار ۱۴۰۲ شهریور ۲۷, دوشنبهآخرین به روز رسانی ۱۴۰۲ شهریور ۲۷, دوشنبه
آنچه باید بدانیم
بر اساس توافق میان ایران و آمریکا بر سر آزادسازی حدود ۶ میلیارد دلار از دارایی‌هایی مسدود شده ایران در کره جنوبی، شهروندان آمریکایی زندانی در ایران با تعدادی از زندانیان ایرانی در آمریکا مبادله خواهند شد. شماری از جمهوری‌خواهان این اقدام دولت بایدن را "پرداخت باج" به حکومتی توصیف کرده‌اند که از سوی واشنگتن به عنوان حامی تروریسم شناخته می‌شود.
بلینکن خطاب به شهروندان آمریکایی: به ایران سفر نکنید
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا می‌گوید: «در حالی که ایران پنج شهروند آمریکایی را که به ناحق زندانی شده بودند آزاد کرد، هرگز به سرنوشت باب لوینسون پاسخ نداد. امروز، احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور سابق ایران و وزارت اطلاعات و امنیت ایران را در اقدامی برای پاسخگو کردن در مورد بازداشت‌های غیرقانونی تحریم کردیم.«
وزیر خارجه آمریکا همچنین گفت که پس از ورود این پنج آمریکایی آزاد شده از ایران به دوحه، از طریق تماس تلفنی با آنها صحبت کرده است.
او این گفت‌وگو را "احساسی" توصیف کرد.
او در پایان گفت که می‌خواهد هشدار صریح وزارت خارجه کشورش به شهروندان آمریکایی را تکرار کند: «به ایران سفر نکنید. در حالی که این گروه از شهروندان آمریکایی آزاد شده‌اند، هیچ راهی برای تضمین نتیجه مشابه برای سایر آمریکایی‌هایی که تصمیم به سفر به ایران دارند... وجود ندارد.»
تنها ساعتی پیش از این سخنان بلینکن نیز جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده صراحتا از شهروندان کشورش خواست تا از سفر به ایران خودداری کنند.
ابراز خرسندی دفتر فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران از آزادی زندانیان
حساب کاربری دفتر فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران با انتشار عکسی از شهروندان ایرانی آمریکایی آزاد شده، نوشت: «از اینکه مردم ما را بعد از مصیبت وحشتناک‌شان، برخی از آنها سال‌ها، بیرون از ایران می بینم، خیلی آسوده می‌شوم. من از قدرت آنها الهام گرفته‌ام.»
آبرام پیلی، معاون فرستاده آمریکا در امور ایران نوشته برای خوشامدگویی به این پنج ایرانی-آمریکایی که از زندان جمهوری اسلامی آزاد شدند، به دوحه رفته است.
قدردانی سیامک نمازی از بایدن برای "تصمیم سختی" که گرفت
سیامک نمازی، یکی از پنج شهروند ایرانی-آمریکایی که روز دوشنبه از ایران خارج شد، از جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به خاطر آزادی خود و چهار شهروند دیگر، تمجید کرد.
او در بیانیه‌ای گفت: «از رئیس جمهور بایدن و دولت او که مجبور به اتخاذ تصمیمات فوق‌العاده سختی شدند، صمیمانه تشکر می‌کنم.» نمازی از این قدردانی کرد که دولت آمریکا "جان شهروندان آمریکایی را بالاتر از سیاست" قرار داد.
او که هشت سال را در زندان جمهوری اسلامی گذراند، در عین حال تاکید کرد که اساسا "هیچ گزینه خوبی" در برخورد با حکومت روحانیون وجود ندارد.
نمازی خطاب به بایدن که آماده دیدار با رهبران جهان در سازمان ملل می‌شد، گفت: «از شما می‌خواهم تا یک ابتکار جهانی راه‌اندازی کنید که در وهله اول از گروگان‌گیری جلوگیری کند.»
او افزود: «تنها در صورتی که جهان آزاد موافقت کند که به طور جمعی عواقب شدیدی را بر کسانی تحمیل کند که از جان انسان‌ها صرفا به عنوان ابزار معامله استفاده می‌کنند، رژیم ایران و امثال آن مجبور به انتخاب‌های متفاوت خواهند شد.»
سیامک نمازی گفته است که "متاسفانه تا آن زمان، تعداد بیشتری از آمریکایی‌ها و اتباع دیگر کشورها قربانی" دولت‌هایی مانند جمهوری اسلامی خواهند شد.
ابراز خوشحالی جیسون رضائیان از آزادی زندانیان دوتابعیتی
جیسون رضائیان، روزنامه‌نگار واشنگتن پست در ایکس (توییتر سابق) با ابراز خوشحالی از آزادی زندانیان دوتابعیتی نوشت: «این تصویر از اولین لحظات آزادی سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی مرا فوق‌العاده خوشحال می‌کند اما این عکس یادآور این موضوع هم است که سال‌ها از زندگی این مردان و خانواده‌هایشان ربوده شده است.»
ایران و آمریکا پیش از این نیز سابقه مبادله زندانیان را دارند که به تسخیر سفارت آمریکا در سال ۱۳۵۸ و بحران گروگان‌گیری پس از انقلاب اسلامی بازمی‌گردد.
تبادل بزرگ قبلی بین دو کشور در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاده بود، زمانی که ایران با قدرت‌های جهانی به توافق رسید تا برنامه هسته‌ای خود را در ازای کاهش تحریم‌ها محدود کند.
در پی آن چهار گروگان آمریکایی، از جمله جیسون رضائیان، روزنامه‌نگار واشنگتن پست، از ایران به خانه بازگشتند و چند ایرانی در ایالات متحده آزاد شدند.
"برخی زندانیان ایرانی آزاد شده در آمریکا می‌مانند"
معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با اشاره به تبادل زندانیان، در خصوص وضعیت زندانیان ایرانی آزاد شده در آمریکا اعلام کرد: «برخی از این زندانیان پس از آزادی در آمریکا می‌مانند و به کار و زندگی شخصی خود ادامه خواهند داد.»
علی باقری، معاون سیاسی وزارت امور خارجه که همراه تیم ابراهیم رئیسی در حال حاضر در نیویورک است، خطاب به مقامات ایالات متحده گفته است: «آزادی این زندانیان موجب ایجاد این درک برای آمریکایی‌ها شود که ایرانیانی را که در آن کشور فعالیت قانونی دارند، تحت تعقیب قرار ندهد.»
گفتنی است، زندانیان آزاد شده ایرانی پیش از این از سوی دولت ایالات متحده به اتهاماتی هم‌چون ارسال تجهیزات الکترونیکی و نرم‌افزار، ارسال غیرقانونی تجهیزات آزمایشگاهی یا فروش تجهیزات با کاربرد موشکی، جنگ الکترونیک، برنامه هسته‌ای و سایر بخش‌های نظامی به جمهوری اسلامی محکوم شده بودند.
بایدن از قطر، عمان، سوئیس و کره جنوبی تشکر کرد
جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا تنها دقایقی پس از آزادی سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی و دو آمریکایی دیگر که نمی‌خواهند نامشان فاش شود، از سران چهار کشور تشکر کرد.
در بیانیه‌ای که از سوی کاخ سفید منتشر شده، آمده است: «از سوئیس، کره جنوبی، قطر و عمان که به تسهیل این توافق در طول چندین ماه دیپلماسی دشوار کمک کردند، تشکر ویژه می‌کنم.»
بلینکن: اولویتی بالاتر از بازگرداندن آمریکایی‌هایی که به ناحق بازداشت شده‌اند، نداریم
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در ایکس (توییتر سابق) با ابراز خرسندی از آزادی زندانیان دوتابعیتی نوشت: «عماد شرقی، سیامک نمازی، مراد طاهباز و دو شهروند آمریکایی دیگر پس از تحمل ظلم غیرقابل وصف ایران را ترک کرده و به خانه بازگشته‌اند. ما اولویتی بالاتر از بازگرداندن آمریکایی‌هایی که به ناحق بازداشت شده‌اند، نداریم.»
هواپیمای حامل پنج ایرانی - آمریکایی آزاد شده به زمین نشست
هواپیمای حامل زندانیان دو تابعیتی ایرانی- آمریکایی که در ایران محبوس بودند، در دوحه به زمین نشست.
سه تن از این پنج زندانی دو تابعیتی سیامک نمازی ۵۱ ساله، عماد شرقی ۵۹ ساله و مراد طاهباز ۶۷ ساله هستند.
هویت دو زندانی دیگر اعلام نشده است اما روزنامه خراسان، مدتی پیش هویت یک زندانی دیگر را یک زن آمریکایی ایرانی‌تبار ذکر کرده بود که پیش از این در سازمان‌های غیردولتی در افغانستان مشغول به کار بوده است.
یک مقام ارشد دولت آمریکا: رابطه واشنگتن و تهران تغییر نکرده است
یک مقام ارشد دولت آمریکا درباره تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا گفت، این توافق "رابطه خصمانه تهران با واشنگتن را تغییر نداده است اما در دیپلماسی بر سر مسئله هسته‌ای ایران همچنان بسته نشده است."
این مقام که نامش فاش نشده است، با اشاره به دارایی‌های آزاد شده ایران گفته است: «ایران مجاز است از این دارایی‌ها که به قطر منتقل شده تنها برای مصارف بشردوستانه شامل مواد غذایی، دارویی، تجهیزات پزشکی و محصولات کشاورزی استفاده کند.»
او تاکید کرده است، اگر ایران بخواهد پول را جابه‌جا کند یا از آن برای کارهایی غیر از موارد بشردوستانه استفاده کنند، اقداماتی در جهت بلوکه کردن اموال انجام خواهد شد.
دو زندانی آزاد شده که به دوحه رفتند، چه کسانی هستند؟
با آزادی دو نفر از پنج زندانی آزاد شده ایرانی از آمریکا و ورود آنها به دوحه، هویت این افراد مشخص شده است.
معین انصاری و رضا سرهنگ پور، دو زندانی آزاد شده هستند که بر اساس برنامه از پیش تعیین‌شده وارد پایتخت قطر شدند.
معین (مهرداد) انصاری، در سال ۲۰۲۱ به اتهام فروش تجهیزات با کاربرد موشکی، جنگ الکترونیک، برنامه هسته‌ای و سایر بخش‌های نظامی به جمهوری اسلامی به ۶۳ ماه حبس محکوم شده است.
رضا سرهنگ‌پور در سال ۲۰۲۱ به ارسال غیرقانونی تجهیزات آزمایشگاهی به ایران متهم و زندانی شد.
کاوه افراسیابی، امین حسن‌زاده و کامبیز عطارکاشانی دیگر افرادی هستند که کاخ سفید در برابر آزادی ۵ شهروند خود به ایران آنها را تحویل خواهد داد. از میان آنها کاوه افراسیابی به تازگی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که زندانی نیست و تمایلی برای بازگشت به ایران ندارد و ترجیح می‌دهد به حضور در آمریکا و تدریس در دانشگاه‌های این کشور ادامه دهد.
هواپیمای حامل زندانیان آمریکایی تهران را ترک کرد
هم‌زمان با تایید انتشار خبر ورود دست کم دو تن از زندانیانی که در جریان مبادله با آمریکا وارد دوحه شدند، خبرگزاری رویترز نوشت، هواپیمای قطری حامل پنج زندانی آمریکایی هم تهران را به مقصد دوحه ترک کرد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران ساعاتی پیش در نشست خبری هفتگی خود اعلام کرده بود، دارایی‌های بلوکه‌شده ایران امروز در اختیار دولت قرار خواهد گرفت و تبادل زندانیان نیز انجام خواهد شد.
این تبادل در مقابل آزادسازی ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی صورت می‌گیرد که از طریق بانک مرکزی سوییس به قطر منتقل شده و قرار است در این کشور تنها برای مصارف بشردوستانه مثل خرید غذا و دارو در اختیار جمهوری اسلامی قرار بگیرد.
دو زندانی ایرانی آزاد شده وارد دوحه شدند
پایگاه خبری "نور نیوز" نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران با انتشار عکس دو نفر از پنج زندانی آزادشده ایرانی، از ورود آنها به دوحه خبر داد.
نورنیوز با انتشار عکسی از مهرداد معین انصاری و رضا سرهنگ‌پور، دو زندانی که در جریان مبادله زندانیان ایرانی و آمریکایی آزاد شده‌اند، نوشت: «هم‌زمان سه زندانی ایرانی دیگر که ساکن آمریکا بودند هم آزاد شدند.»
دارایی‌های بلوکه‌شده ایران به حساب ۶ بانک ایرانی در دوحه واریز شد
هم‌زمان با انجام مبادله برخی از زندانیان ایرانی و آمریکایی، دارایی‌های بلوکه‌شده ایران به حساب ۶ بانک ایرانی در دوحه واریز شد.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران با اعلام این خبر تایید کرد، امروز دوشنبه ۲۷ شهریور (۱۸ سپتامبر) ۵ میلیارد و ۵۷۳ میلیون و ۴۹۲ هزار یورو به حساب ۶ بانک ایرانی در دوحه واریز شد.
فرزین در توضیح آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده ایران گفت: «۱۹ مرداد ماه سال جاری، تمام منابع غیرقابل دسترس ایران که در بانک‌های کره جنوبی و شعبه سئول بانک ملت نگهداری می‌شد به حساب بانک مرکزی سوئیس برای تبدیل به یورو منتقل شد. در این مدت ۶ بانک ایرانی در ۲ بانک قطری حساب باز کردند و طبق توافقات انجام تمام پرداخت‌ها توسط کارگزاران بین‌المللی بانک‌های قطری و همچنین سوئیفت صورت گرفت.»