1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

رئیس‌جمهور جدید قزاقستان می‌خواهد نام آستانه را تغییر دهد

۱۳۹۷ اسفند ۲۹, چهارشنبه

پس از استعفای نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهور قزاقستان، قاسم جومرت توکایف به طور موقت جانشین او شده است. توکایف در مراسم سوگند خود پیشنهاد کرد که نام آستانه، پایتخت قزاقستان به "نورسلطان نظربایف" تغییر کند.

https://p.dw.com/p/3FLuM
قاسم جومرت توکایف با ادای سوگند در پارلمان قزاقستان جانشین نورسلطان نظربایف شد
قاسم جومرت توکایف با ادای سوگند در پارلمان قزاقستان جانشین نورسلطان نظربایف شدعکس: Reuters/M. Kholdorbekov

قاسم جومرت توکایف، رئیس مجلس سنای قزاقستان، چهارشنبه ۲۹ اسفند (۲۰ مارس) به طور موقت رئیس‌جمهور قزاقستان شد. او با ادای سوگند در پارلمان کشور رسمأ جانشین نورسلطان نظربایف شد که بیش از ۳۰ سال رئیس‌جمهور قزاقستان بود.

بر اساس قانون اساسی قزاقستان، در صورت کناره‌گیری ناگهانی یا مرگ رئیس‌جمهور، رئیس‌پارلمان به طور موقت جانشین او می‌شود. نظربایف یک روز پیشتر در یک سخنرانی که از شبکه‌های دولتی این کشور پخش شد خطاب به مردم قزاقستان گفت که از مقام خود استعفا کرده است.

او در سخنرانی سه‌شنبه ۲۸ اسفند گفت که اتخاذ این تصمیم برایش آسان نبوده است اما  در مورد آن توضیح بیشتری نداد. او تنها تاکید کرد که در پست‌های ریاست شورای عالی امنیت ملی و ریاست حزب حاکم (نوراوتان) خواهد ماند.

دلیل استعفای نظربایف هنوز روشن نیست. او روز چهارشنبه در مراسم سوگند توکایف رئیس‌جمهور موقت قزاقستان حضور داشت و به او تبریک گفت. پس از آن نمایندگان پارلمان قزقستان مدتی طولانی برای نظربایف کف زدند.

پیشنهاد حفظ نام "اصلاح‌طلبی پیش‌رو"

خبرگزاری اینترفاکس به نقل از توکایف نوشته است که واگذاری قدرت قزاقستان "بدون درگیری در شرایطی آرام" صورت گرفته است. توکایف انتقال آرام قدرت را "یک عامل مهم برای ثبات درونی" قزاقستان خوانده و تأکید کرده که باید از نظربایف قدردانی شود چون او "با استعفا عظمت خود را ثابت کرد". 

قاسم جومرت توکایف ۶۵ ساله که از مردان مورد اعتماد نظربایف به شمار می‌رود، پیشنهاد کرده که نام پایتخت قزاقستان از آستانه به "نورسلطان" تغییر کند تا "نام بزرگ" رئیس‌جمهور پیشین این کشور حفظ شود. آستانه سال ۱۹۹۷ میلادی جایگزین پایتخت پیشین قزاقستان، شهر آلماتی شد.

آستانه سال ۱۹۹۷ میلادی جایگزین پایتخت پیشین قزاقستان، شهر آلماتی شد
آستانه سال ۱۹۹۷ میلادی جایگزین پایتخت پیشین قزاقستان، شهر آلماتی شدعکس: Getty Images/L. Neal

نورسلطان نظربایف که ۷۸ سال دارد با عنوان "پدر ملت" رئیس‌جمهور مادم‌العمر قزاقستان بود. او ۲۴ آوریل سال ۱۹۹۰ بر مسند ریاست‌جمهوری تکیه زد. او پیش از این تاریخ هم به عنوان رهبر حزب کمونیست قدرت را در اختیار داشت.

اکنون رئیس جمهور موقت قزاقستان نظربایف را "اصلاح‌طلبی پیش‌رو" خوانده و تأکید کرده است که نظر او در تصمیم‌گیری‌آینده در قزاقستان "اولویت ویژه" خواهد داشت. واقعیت این است که نظربایف به عنوان رئیس شورای امنیت ملی قزاقستان و "رهبر ملت" و رهبر حزب حاکم همچنان نفوذی چشمگیر در بازی قدرت خواهد داشت.

نبود اپوزیسیون و جامعه مدنی

قاسم جومرت توکایف، در مقام رئیس مجلس سنای قزاقستان تا کنون دومین مرد قدرتمند این کشور بود. فعالیت سیاسی او در دوران اتحاد شوروی (سابق) آغاز شد و او پیشتر دو دوره وزیر خارجه قزاقستان بوده است.

توکایف تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری که ماه آوریل سال ۲۰۲۰ میلادی برگزار خواهد شد، رئیس‌جمهور موقت قزاقستان خواهند بود.

نورسلطان نظربایف که ۷۸ سال دارد رئیس‌جمهور مادم‌العمر قزاقستان بود
نورسلطان نظربایف که ۷۸ سال دارد رئیس‌جمهور مادم‌العمر قزاقستان بودعکس: picture-alliance/dpa/Sputnik/V. Vodnev

فعالان حقوق بشر می‌گویند به دلیل سرکوب شدید حزب حاکم در قزاقستان اپوزیسیون قابلتوجهی، جامعه مدنی یا رسانه مستقلی وجود ندارد.

استعفای ناگهانی نظربایف تلاطم زیادی در بازار ارز این کشور نفت‌خیز پدید آورد. در دو شهر آستانه و آلماتی تقاضا برای خرید دلار روز سه‌شنبه یکباره به گونه‌ای افزایش یافت که در برخی از ساعات صرافی‌ها دلاری برای فروش نداشتند. خبرگزاری آلمان نوشته است که روز چهارشنبه وضعیت دوباره آرام شده است.