رایزنی شورای نظامی ترکیه درباره‌ی تغییر رئیس ستاد مشترک

پس از این‌که فرماندهان بلندپایه‌ی نیروهای نظامی ترکیه در اعتراض به ادامه‌ی بازداشت شماری از نظامیان این کشور کناره‌گیری خود را اعلام کردند، روز دوشنبه (۱ اوت/۱۰ مرداد) شورای نظامی ترکیه، به ریاست رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر این کشور، نشستی برگزار کرد.

در این نشست که چهار روز به درازا خواهد کشید، دولت و نظامیان ترکیه، ستاد مشترک تازه‌ای منصوب خواهند کرد. طبق گزارش خبرگزاری آنادولو، در این نشست، ژنرال ایشیق کوشانر، فرمانده مستعفی ستاد مشترک ارتش ترکیه و نیز دیگر فرماندهان مستعفی نیروی زمینی، نیروی هوایی و نیروی دریایی ترکیه شرکت نکرده‌اند.

نشست شورای نظامی هر سال یک بار برگزار می‌شود و یکی از وظایف آن، ارتقای درجه‌ی نظامیان در ترکیه است.

کناره‌گیری بی‌سابقه و غافلگیرکننده

کوشانر، فرمانده پیشین ستاد مشترک ارتش ترکیه و سه ژنرالی که فرماندهی قوای سه‌گانه‌ی ارتش ترکیه را در اختیار داشتند، روز جمعه‌ی گذشته به‌گونه‌ای بی‌سابقه و غافلگیرکننده استعفا کردند. علت این استعفا، مناقشه بر سر موج بازداشت شماری از افسران عنوان شده است که رجب طیب اردوغان آنان را به دست داشتن در توطئه‌ای بر ضد دولت خود متهم می‌کند.

به گزارش رسانه‌ها، ژنرال کوشانر از اردوغان درخواست کرده بود، زمان خدمت ژنرال‌هایی را تمدید کند که به اتهام تلاش برای کودتا در بازداشت موقت به‌سر می‌برند. ولی نخست‌وزیر ترکیه با این درخواست موافقت نکرده است.

هم‌اکنون بیش از ۴۰ افسر بلندپایه‌ی ارتش ترکیه در بازداشت موقت به سر می‌برند. این نظامیان از طرف دولت اردوغان متهم شده‌اند که در سال ۲۰۰۳ میلادی در سمیناری تحت عنوان "عملیات پتک" طرح‌هایی را برای سرنگونی دولت وی به بحث گذاشته‌اند. ولی نظامیان گفته‌اند که این طرح‌های نظامی صرفاَ فرضی بوده‌اند.

در میان بازداشت‌شدگان، ژنرال چهار ستاره‌ای نیز به چشم می‌خورد که پیش‌تر قرار بود فرماندهی نیروی هوایی ترکیه را بر عهده گیرد. در حالی‌که فرماندهان مستعفی ارتش ترکیه خواستار آن بودند که این ژنرال تا پایان محاکمه‌ی خود، همچنان از مزایای نظامی و ارتقاء درجه برخوردار باشد، دولت ترکیه خواستار بازنشستگی فوری وی شده است.

نظامیان ترکیه از سال ۱۹۶۰ تا کنون، چهار بار در این کشور به کودتای نظامی علیه دولت‌های وقت دست زده‌اند. ولی از زمان به قدرت رسیدن اردوغان در سال ۲۰۰۲، موقعیت نیروهای مسلح ترکیه به‌گونه‌ای چشمگیر تضعیف شده است.

احتمال انتصاب قطعی اوزل

شامگاه جمعه پس از اعلام کناره‌گیری فرماندهان ارتش ترکیه، رجب طیب اردوغان و عبدالله گل، رئیس‌جمهوری ترکیه، دیداری داشتند. پس از این دیدار، ژنرال نجدت اوزل، رئیس ژاندارمری ترکیه، به عنوان کفیل رئيس ستاد مشترک و فرمانده‌نیروی زمینی منصوب شد.

طبق گمانه‌زنی‌های رسانه‌های ترکیه، شورای نظامی این کشور، نهایتا ژنرال اوزل را به عنوان جانشین ژنرال کوشانر منصوب خواهد کرد. ولی هنوز معلوم نیست چه کسی پست‌های خالی فرماندهان نیروی هوایی و دریایی و نیز پلیس نظامی را برعهده خواهد گرفت.

تغییرات در فرماندهی ارتش ترکیه، احتمالا چند روز به درازا خواهد کشید. قرار است عبدالله گل، رئيس‌جمهوری ترکیه، تصمیمات شورای نظامی را روز پنجشنبه اعلام کند.

BM/MM