1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

روحانی: پیامبر اسلام هم بالاتر از قانون نیست

۱۳۹۶ آذر ۲۸, سه‌شنبه

رئیس دولت دوازدهم می‌گوید حقوق شهروندی یعنی همه به قانون عمل کنند، هیچ کس فراتر از قانون نباشد و همه امور شفاف باشد. روحانی از دستگاه‌‌ها و نهادهای گوناگون خواست از دخالت در امور خصوصی مردم خودداری کنند.

https://p.dw.com/p/2pf5X
Iran Rohani 100-Tage-Bilanz der Regierung
عکس: irna.ir

نخستین اجلاس ملی گزارش پیشرفت‌ها و راهکارهای رفع موانع تحقق حقوق شهروندی روز سه‌شنبه (۲۸ آذر/ ۱۹ دسامبر) با حضور رئیس جمهور و شماری از وزیران و مدیران ارشد دولت در تهران برگزار شد.

حسن روحانی در آغاز سخنانش در این اجلاس تاکید کرد که در تاریخ ۱۱۰ ساله اخیر ایران هدف مردم از همه انقلاب‌ها و مبارزه‌ها این بوده که به حقوق ‌مادی، معنوی، اجتماعی و فردی‌خود دست یابند.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، روحانی گفت: «همه انقلاب و تلاش برای این بود که مردم بگویند ما رعیت نیستیم، ما شهروندیم، شاه نمی‌خواهیم بلکه قانون می‌خواهیم. هر کس در این کشور، هر مسئولیتی دارد، بالاتر از قانون نیست و وظیفه‌ای مهم‌تر از اجرای قانون ندارد.»

بیشتر بخوانید: واکنش رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به "منشور حقوق شهروندی"

رئیس دولت دوازدهم با بیان این که "هیچ‌کس حتی پیغمبر اسلام هم بالاتر از قانون نیست" افزود: «ما انقلاب کردیم که رعیت نباشیم، شهروند باشیم و هیچ کس بالاتر از قانون نباشد.»

خامنه‌ای فراتر از قانون

این ادعا در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از مقام‌های ارشد حکومتی بارها بر ضرورت تبعیت بی‌چون و چرای همه کارگزاران حکومت از رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، به عنوان "ولی فقیه" تاکید کرده‌اند.

خامنه‌ای نیز در نزدیک به سه دهه‌ای که رهبری جمهوری اسلامی را در دست دارد بارها تصمیم‌هایی گرفته و فرمان‌هایی صادر کرده، فراتر از اختیاراتی که در قانون اساسی برای او در نظر گرفته شده است.

اجبار محمود احمدی‌نژاد به ابقای حیدر مصلحی در سمت وزیر اطلاعات دولت دهم و تمدید دوره سرپرستی وزارت علوم در دولت یازدهم نمونه‌های کوچکی از اقدام‌های فراقانونی رهبر جمهوری اسلامی است که نمونه‌های آشکار و پنهان بیشتری دارد.

حسن روحانی یکی دیگر از حقوق شهروندان را آزادی دسترسی به اطلاعات خواند و گفت: «نمی‌توانیم فساد را ریشه‌کن کنیم، مگر آنکه مردم به صورت شفاف ببینند ما چه می‌کنیم، باید در اتاق شیشه‌ای برویم، باید نورافکن روی ما باشد و ‌باید همه، ما را مشاهده کنند.»

بیشتر بخوانید: روحانی: نمی‌توان با زور و شلاق مردم را به بهشت برد

روحانی با انتقاد از دستگاه‌هایی که به بهانه‌های مختلف در صدد محدود کردن امکان استفاده از فضای مجازی هستند، بر ضرورت وجود "فضای اینترنت امن و سالم و راحت و ارزان" تاکید کرد.

به گزارش خبرگزاری ایرنا رئیس جمهور گفته است: «ما یک فضای امنیتی نمی‌خواهیم. نمی‌خواهیم برویم ببینیم در زندگی و امور خانوادگی مردم چه خبر است؟ دو تا دوست چه می‌کنند؟ کی به چه کسی و فلان فرد سیاسی یا حزب سیاسی چه پیامک زد و چی گفت؟ رها کنیم، دست برداریم و مردم را آزاد بگذاریم. نمی‌شود! آن دوره گذشت، والله گذشت، ول کنید.»

«پیغمبر شنود نمی‌گذاشت»

روحانی در بخش دیگری از سخنانش از نهادها و دستگاه‌های گوناگون که به بهانه‌های مختلف، از وصل انشعاب آب و برق تا تحصیل در دانشگاه در امور شخصی شهروندان تفحص می‌کنند و یا برای آنها شنود می‌گذارند به شدت انتقاد کرد و گفت: «ولله پیغمبر شنود نمی‌گذاشت.»

رئیس دولت دوازدهم افزود: «به دستگاه‌های امنیتی از وزارت اطلاعات، سپاه، نیروی انتظامی و چند تا دستگاه دیگری هم که گاهی از این کارها می‌کنند، اعلام می‌کنم که باید به قانون عمل شود.»

Bürgerrechte
عکس: Tasnim

نخستین اجلاس بررسی رفع موانع تحقق حقوق شهروندی حدود ده روز پس از ارائه لایحه پیشنهادی بودجه ۹۷ به مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

در روزهای گذشته بحث‌های زیادی درباره جزئیات لایحه بودجه، از جمله بودجه‌های هنگفت نهادهای مذهبی در فضای مجازی راه افتاده که ظاهرا رئیس دولت دست‌کم از بخشی از آنها استقبال می‌کند.

بودجه میلیاردی نهادهای غیرپاسخگو

حسن روحانی درباره این انتقادها گفت: «راجع به بودجه‌ها مردم صحبت می‌کنند و می‌گویند فلان دستگاه چرا باید اینقدر پول بگیرد. این حق مردم است. مردم دارند مقایسه می‌کنند، می‌گویند فلان دستگاه فرهنگی اینقدر میلیارد تومان بودجه برایش گذاشتید. اعتراض می‌کنند و می‌گویند چرا اینقدر زیاد؟»

یکی از نکات مشترک میان این دستگاه‌ها و نهادها غیرپاسخگو بودن و نظارت‌گریزی آنهاست که هم روحانی به آن اشاره کرده هم محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه.

بیشتر بخوانید: سهم نهادهای مذهبی غیرپاسخگو از بودجه پیشنهادی سال ۹۷

روزنامه شرق در شماره ۲۲ آذر، به نقل از آقای نوبخت و درباره موسسه‌هایی که به اسم فعالیت فرهنگی بودجه می‌گیرند، نوشت: «برخی از این نهادها و مؤسسات هستند که اصلا ما نمی‌دانیم چه می‌کنند و نمی‌شود به آنها نزدیک شد. نه‌تنها نمی‌توانستیم از آنها سؤالی بپرسیم، بلکه آنها از ما می‌پرسیدند که چطور به خودتان جرئت داده‌اید از ما بپرسید با بودجه چه می‌کنیم؟»

از میان ده‌ها تشکلی که برای "تبلیغات اسلامی" بودجه دریافت می‌کنند، برای تنها دو مرکز (دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و سازمان تبلیغات اسلامی) روی هم ۳۰۳ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است.

مطابق لایحه پیشنهادی سال ۹۷ قرار است شورای سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه خواهران در سال آینده ۲۷۱ میلیارد تومان بودجه بگیرد. این رقم نزدیک به ۱۳ برابر کل بودجه‌ معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و بیش از دو برابر بودجه‌ای است که برای برنامه حمایت از خانواده و زنان سرپرست خانوار پیش‌بینی شده است.

با توجه به ناخشنودی و انتقادهای صریح و تلویحی مقام‌های دولتی از اختصاص این بودجه‌ها، ظاهرا تصمیم‌گیری درباره این اقلام، در جایی فراتر از دولت و دستگاه اجرایی انجام شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به نظر می‌رسد بر همین اساس حسن روحانی خواستار شفاف شدن تخصیص بودجه به این گونه نهادها شده است: «به وزیر اقتصاد و به خزانه دستور می‌دهم، از سال ۹۷، هر بودجه‌ای که به هر دستگاهی تخصیص می‌دهد یا پرداخت می‌کند، باید بلافاصله در سایت اعلام کند تا همه مردم بدانند.»

به رغم تاکیدهای رئیس جمهور درباره شفافیت و اطلاع‌رسانی به مردم، بخش بزرگی از اقتصاد ایران در اختیار نهادهای حکومتی تحت فرمان رهبر جمهوری اسلامی قرار دارد که هیچ نظارت موثری بر فعالیت آنها اعمال نمی‌شود.