مخاطب ارزیابی رئیس سیا از برنامه هسته‌ای ایران کیست؟
۱۳۸۹ تیر ۷, دوشنبه
رییس سازمان سیا در مصاحبه با شبکه "ای‌بی‌سی" عنوان کرد که تحریم‌ها احتمالا ایران را از پیگیری اهداف هسته‌ای خود باز نمی‌دارد. وی از نگرانی اسراییل نسبت به طرح‌های اتمی ایران گفت و اعلام کرد که آمریکا همچنان اطلاعات خود در باره میزان دقیق توانمندی ایران را در اختیار این کشور قرار مید‌هد.
دکتر منصور فرهنگ، نماینده پیشین ایران در سازمان ملل در گفتگو با دویچه‌وله از نتایج مواضع آقای پانتا و تاثیر سخنان وی در واکنش‌های اسراییل نسبت به ایران می‌گوید.
رییس سی آی ا اعلام کرده که ایران همچنان بر دانش فنی خود اضافه می‌کند و هم اینک مقدار اورانیوم لازم برای ساخت دو بمب اتم را در اختیار دارد. این سخن چه اندازه دقیق است و چه بردی در معادلات سیاسی موجود خواهد داشت؟
منصور فرهنگ:
اول این‌که رییس سازمان اطلاعات آمریکا بسیار به ندرت در مصاحبه‌های مطبوعاتی حاضر می‌شود یا در مجامع عام، اظهارنظر می‌کند. هرگاه او چنین تصمیمی می‌گیرد حتما هدفی وجود دارد. وقتی ایشان می‌گوید که ایران توان ساحت بمب اتم را دارد اما ما یقین نداریم که این تصمیم را گرفته باشد، این می‌تواند گفته‌های کارشناسان دیگر رامعتبرتر کند و به زمینه سازی برای احساسات ضد ایرانی و خطر ایران کمک برساند.آیا این موضع‌گیری می‌تواند اجرای سختگیرانه‌تر تحریم‌ها علیه ایران را به دنبال داشته باشد؟
تردیدی نیست که چهار قطعنامه‌ی شورای امنیت علیه ایران، روی اقتصاد ایران و بخصوص صنایع نفت و گاز تاثیر دارد. تولید نفت ایران بیش از ۳۰ درصد کاهش یافته و خود روزنامه‌نگاران و کارشناسان ایرانی نیز می‌گویند که اگر تکنولوژی نفت و گاز مدرن نشود، سالانه حداقل چهارصد هزار بشکه افت تولید خواهیم داشت. شکی نیست که وقتی ۸۰ درصد درآمد دولت ایران متکی بر نفت است، اقتصادش از تحریم ضربه‌های جدی خواهد خورد.
مشکل اینجاست که بهای این تحریم‌ها را توده‌های مردم می‌دهند و نه دولت. سازمان سیا و کارشناسان آمریکایی نیز می‌دانند که وضع معاش توده‌های مردم را سخت می‌کنند، اما نمی‌توانند دولت ایران را به جایی برسانند که حاضر به تمکین در برابر خواست‌های آنها شود.
فکر می‌کنید گفته‌های اخیر آقای پانتا چقدر می‌تواند تهدید‌های نظامی علیه ایران را دامن بزند و از جمله اسراییل را جری کند؟
آقای پانتا اشاره کرد که ما هنوز علاقمند به حل مسالمت آمیز مناقشه اتمی ایران هستیم. ایشان خطاب به اسراییل که روزی گزینه نظامی تاکید می‌کند، گفت که آمریکا نیاز به وقت و فعالیت بیشتر دارد. به نظر من، سخنان آقای پانتا دوجهت داشت: یکی در رابطه با افکار عمومی برضد ایران و دیگر در رابطه با اسراییل به ضد گزینه نظامی.
رییس سازمان سیا در عین حال اما در مورد کارائی تحریم‌ها نیز ابراز تردید کرده است. این تناقضی در حرف‌های ایشان نیست؟
بحث روی تحریم‌ها هر گاه قطعنامه‌ای تصویب می‌شود، بالا می‌گیرد و تبلیغاتی هم روی آن می‌شود. اما واقعیت را نمی‌توان انکار کرد که هیچ‌یک از سیاستمداران و کارشناسان امریکا به این معتقد نیستند که تحریم‌ها ایران را وادار به تمکین خواهند کرد. سخنان آقای پانتا که به ندرت موضع‌گیری می‌کند، بسیار از تبلیغات و گفته‌های روز معتبرتر است.
رییس سیا این را نیز گفته که اسراییل بسیار بیشتر از واشنگتن اصرار دارد که ایران از مرحله تصمیم گیری سیاسی برای ساخت بمب عبور کرده، اما منتظر نتیجه تحریم‌هاست. این تاکید چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟
طرفداران و لابی اسراییل در کنگره آمریکا خیلی تاکید داشتند که قطعنامه اخیر خیلی خوب است، اما باید چارچوب زمانی داشته باشد. منظور آنها این بود که اگر ایران در زمان معینی به زانو در نیامد، از گزینه نظامی استفاده شود. در پاسخ به این صحبت‌هاست که آقای پانتا می‌گوید ما هنوز دنبال مذاکره و راه‌حل سیاسی هستیم.
و زمانی که رییس سیا می‌گوید ما همچنان اطلاعات خود را در باره میزان توانایی ایران دراختیار اسراییل می‌گذاریم، چه پیامی می رساند؟
سیستم اطلاعاتی اسراییل از پانزده سال قبل اعلام می‌کرد که ایران بمب هسته‌ای دارد. همیشه بین اسراییل و امریکا اختلاف بوده و اسراییل مدعی شده که اطلاعات‌اش در باره ایران بیشتر است. آنها که با گزینه نظامی مخالف‌اند، در این گونه‌موارد، به منابع دیگر رجوع می‌کنند و آقای پناتا هم روی همین نکته انگشت گذاشته ا
مصاحبه‌گر: مهیندخت مصباح
تحریریه: فرید وحیدی