مشارکت ایران برای حل بحران سوریه رد شد
۱۳۹۱ خرداد ۱۹, جمعه
زمامداران روسیه بار دیگر تأکید کردند که نه با تدابیر تحریمی بیشتر علیه رژیم بشار اسد موافق هستند و نه با دخالت نظامی. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفت هیچ قطعنامه‌ای در شورای امنیت علیه رژیم سوریه تصویب نخواهد شد.
لاوروف در حاشیه دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه از قزاقستان سخن گفت که مخالفان رژیم سوریه خواهان آشتی و مذاکره با دولت نیستند، به پیکار مسلحانه ادامه می‌دهند و به دخالت نیروهای خارجی امید بسته‌اند.
چین نیز موضعی مشابه روسیه اتخاذ کرده است. لی باودونگ، نماینده دایمی چین در سازمان ملل، در برابر مجمع عمومی سازمان در نیویورک تصریح کرد که کشور او "به طور قطع با هر نوع دخالت نظامی و هر نوع تغییر قهرآمیز رژیم در سوریه" مخالف است.
خطر بحران سوریه برای سراسر منطقه
کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای حل بحران سوریه در سخنرانی در برابر مجمع عمومی این سازمان، از ادامه خونریزی و کشتار بی‌گناهان در سوریه ابراز انزجار کرد. او گفت که اگر بحران به زودی حل نشود، «کشور را اختناق وحشیانه، قتل عام، خشونت قومی و حتی جنگ داخلی تهدید می‌کند.»
عنان که سه ماه است برای حل بحران سوریه از سوی سازمان ملل و "اتحادیه کشورهای عرب" مامور شده تاکید کرد که طرح شش ماده‌ای او به درستی اجرا نشده است. او گفت زمان آن رسیده که برای اجرایی شدن مفاد طرح صلحی که پیشنهاد کرده است، راه‌های دیگری تعقیب شوند و شاید "سطح تازه‌ای از اقدامات بین‌المللی" برای حل بحران سوریه ضروری باشد.
کوفی عنان به شورای امنیت هشدار داد که بحران سوریه می‌رود تا از کنترل خارج شود. او گفت که باید به رژیم سوریه "فشاری قاطع" وارد ساخت تا به اجرای طرح او تن دهد. آقای عنان تاکید کرد این بحران نمی‌تواند تا ابد ادامه داشته باشد. او در پایان گفت تنها راه حل بحران سوریه این است که کشورهای جهان راه حل واحدی را در پیش گیرند و مشترک عمل کنند.
به گفته منابع دیپلماتیک، آقای عنان که پشت درهای بسته درباره تلاش‌های خود برای حل بحران سوریه به شورای امنیت گزارش می‌داد، تأکید کرد که با ادامه کشتار و خونریزی در سوریه، امیدها برای دست یافتن به راه حلی مسالمت‌آمیز روز به روز کم‌رنگ‌تر می‌شود.
دولت سوریه ادامه خونریزی و خشونت در کشور را به گردن "شورشیان مسلح" می‌اندازد، همچنانکه کشتارهای اخیر در حما را نیز به "تروریست‌های مزدور" نسبت می‌دهد، که به گفته رژیم از جانب کشورهای خارجی حمایت می‌شوند.
بشار جعفری، نماینده سوریه در سازمان ملل متحد، اظهار داشت که دولت سوریه با نیروهای مخالف غیرمسلح که خواهان اصلاحات هستند، هیچ مشکلی ندارد و آماده است با آنها وارد گفت‌وگو شود. او بدون آن که از کشوری نام ببرد "نیروهای خارجی" را متهم کرد که با حمایت از "شورشیان مسلح" از برقراری ثبات و آرامش در سوریه جلوگیری می‌کنند.
"استراتژی تازه" کاخ سفید
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، استراتژی تازه‌ای برای انتقال کامل قدرت از رژیم بشار اسد ارائه داده است. به گفته مقامات دیپلماتیک، کلینتون در جریان ملاقات با مقامات ۱۶ کشور منطقه و قدرت‌های اروپائی در استانبول، طرحی به عنوان "راهنمای دوران پس از انتقال کامل قدرت از اسد" ارائه کرده است.
دولت فرانسه نشان می‌دهد که با چنین طرحی موافق است. اجلاس آینده "دوستان مردم سوریه" ۶ ژوئیه در فرانسه برگزار می‌شود. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، گفت که قدرت‌های جهانی سومین اجلاس "دوستان مردم سوریه" را به خاطر متوقف کردن کشتار و خونریزی در سوریه در پاریس برگزار می‌کنند. دو هدف اصلی این نشست عبارتند از: حمایت از نیروهای مخالف رژیم سوریه و جلوگیری از سرایت درگیری به کشورهای همسایه.
وزیر خارجه فرانسه به خبرنگاران گفت: «ما در فرانسه بشار اسد را یک قاتل می‌دانیم و هرچه او زودتر از قدرت کنار رود، بهتر است.»
حدود ۵۰ کشور از جمله ایالات متحده، بریتانیا، ترکیه، عربستان سعودی و قطر، در اجلاس آینده شرکت خواهند کرد. دو نشست پیشین این گروه دستاورد زیادی نداشته است. آنها بر فشارهای دیپلماتیک و پرهیز از دخالت نظامی تأکید کرده‌اند.
ایران به این اجلاس دعوت نمی‌شود، زیرا هدف غایی این نشست سرنگونی رژیم بشار اسد است، که از متحدان اصلی جمهوری اسلامی شناخته می‌شود. برنار والرو، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه تصریح کرد که ایران در مذاکرات آینده شرکت نخواهد داشت. او استدلال کرد: «جمهوری اسلامی تا کنون بی‌پرده از رژیم اسد و سرکوب خونین او حمایت کرده است و نمی‌تواند بخشی از حل بحران باشد.»
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه افزود که در اجلاس پاریس نیروهای مخالف رژیم اسد شرکت خواهند داشت. به گفته وی «این اجلاس چارچوبی برای تلاش‌های جامعه بین‌المللی در جهت تحقق طرح صلح ۶ ماده‌ای کوفی عنان است.»
فشار غرب بر روسیه
فرانسه در کنار برخی از قدرت‌های غربی و چند کشور عربی، تلاش دارد فشار را بر رژیم سوریه افزایش دهد، اما آنها برای تشدید فشار بر رژیم سوریه به همکاری روسیه نیاز دارند. آنها می‌کوشند روسیه را قانع سازند تا در شورای امنیت با تدابیری شدیدتری علیه سوریه موافقت کند و به تغییر رژیم در سوریه رضایت دهد.
از روسیه برای حضور در اجلاس پاریس دعوت خواهد شد، هرچند این کشور فعالیت جمع "دوستان مردم سوریه" را "زیان‌بخش" دانسته و گفته است که این جمع تلاش‌های کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در حل بحران سوریه، را خنثی می‌کند. از سوی دیگر بسیاری از زمامداران از تحقق طرح صلح کوفی عنان قطع امید کرده‌اند، زیرا این طرح به نخستین هدف خود، یعنی برقراری آتش‌بس دست نیافته است.
شیخ حامد بن جاسم الثانی، نخست وزیر قطر پس از ملاقات با فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه گفت که رژیم سوریه هر کاری برای شکست طرح صلح عنان انجام داده است. او تصریح کرد: «به نظر ما طرح ۶ ماده‌ای کوفی عنان باید بر حسب فصل ۷ منشور سازمان ملل طرح شود تا قابل اجرا باشد.»
نخست وزیر قطر افزود که این موضوع روز چهارشنبه (۶ ژوئن) در آخرین دیدار وزیران خارجه در استانبول مطرح شده است. او توضیح داد: «بیشتر کشورها با تصویب قطعنامه‌ای زیر فصل ۷ منشور سازمان ملل موافق هستند، اما ما به موافقت چین و روسیه نیاز داریم.» فصل ۷ به کشورها امکان می‌دهد که با توسل به زور قطعنامه‌های شورای امنیت را به اجرا در آورند.