ناآرامی در لندن، ناخرسندی در تهران؛ واکنش بلاگرها

بخش‌هایی از شهر لندن و چند شهر دیگر بریتانیا در چند روز اخیر شاهد نا آرامی‌های کم‌سابقه‌ای است. کشته شدن یک مرد جوان توسط پلیس در شمال لندن جرقه‌ی شروع این ناآرامی‌ها بود.

اعتراض‌هایی که به مرور شکل شورش به خود گرفت و با غارت فروشگاه‌ها و به آتش کشیدن ساختمان‌ها و ماشین‌های پلیس همراه شد.

این اتفاقات در رسانه‌های ایران بازتاب گسترده‌ای دارد. مقام‌های مختلف این کشور نیز به این رخدادها واکنش نشان داده‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه، چند نماینده مجلس و حتی محمود احمدی‌نژاد از «برخورد خشن و غیر انسانی» دولت بریتانیا با معترضان انتقاد می‌کنند.

از سوی دیگر وبلاگ‌نویس‌ها و کاربران ایرانی فضای مجازی، سخنان مقام‌های ایران و اخبار منتشر شده توسط رسانه‌های رسمی حکومت را مورد نکوهش قرار داده‌اند.

وبلاگ «وب نوشته‌های یک ایرانی» به مقایسه اتفاقات سال ۱۳۸۸ (۲۰۰۹ میلادی) ایران و رخدادهای این روزهای بریتانیا پرداخته است. وی با مرور اعتراضات پس از دهمین انتخابات ریاست جمهوری، با اشاره به زندانی شدن تعدادی زیادی از فعالان سیاسی، روزنامه نگاران، وکلای دادگستری در پی این اتفاقات می‌پرسد: «جمهوری اسلامی پاسخ نمی‌دهد که چرا بعد از انتخابات کذایی پاسخ مردمی که به طور مسالمت آمیز به دنبال رای‌های مفقودشان بودند را با گلوگه و شکنجه و قتل در سلاخ خانه‌های خود داد.»

این وبلاگ نویس می‌افزاید که چگونه نسبت به این حوادث در بریتانیا معترض‌اند در حالی که در ایران خبرنگاران به علت پوشش حوادث پس از انتخابات محاکمه و زندانی می‌شوند و کسی حق انتقاد از رهبر و دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی را ندارد. اما در انگستان رسانه‌ها آزادانه، لحظه به لحظه از این حوادث گزارش تهیه می‌کنند و مسوولان حکومت بریتانیا را بدون کمتری تهدیدی مورد نقد و نکوهش قرار می‌دهند.

سیاست خارجی ایران؛ از سوریه تا بریتانیا

برخی کاربران فضای مجازی نیز واکنش مقامات ایرانی به حوادث بریتانیا را با موضع آن‌ها در قبال سوریه مقایسه کرده‌اند.

نویسنده وبلاگ «ایران سرزمین من» حمایت همه جانبه حکومت ایران از "جنایات بشار اسد" علیه شهروندان معترض این کشور را در تضاد با هشدار به مقامات بریتانیا برای رعایت حقوق معترضان ارزیابی می‌کند.

این وبلاگ نویس می‌نویسد: «(در حالی که) مردم معترض و آسیب دیده‌ی این نا‌آرامی‌ها از پلیس (بریتانیا) شاکی هستند که چرا در مقابل این ناآرامی‌ها از آن‌ها حمایت نکرده و پلیس را به انفعال متهم می‌کنند و در این میان رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت‌خارجه، دولت انگلیس را دعوت به برخورد مناسب با معترضان می‌کند. (به نظر می‌رسد) ایشان حوادث سوریه و کشتن کیلویی مردم را هرگز ندیده‌اند.»

وی اضافه می‌کند که مسلما مشکلات اجتماعی و اقتصادی در بروز حوادث بریتانیا موثر بوده که باید مورد بررسی قرار گیرد اما غارت فروشگاه‌ها و به آتش کشیدن خانه و ماشین‌های شهروندان بریتانیایی توسط معترضان به هیچ عنوان پذیرفتنی و قابل دفاع نیست.

«تفاوت در کجاست؟»

علیرضا، نویسنده وبلاگ «زیر پوست شهر» در مطلبی به بررسی تفاوت‌"شورش‌های خیابانی" در بریتانیا و فرانسه و "قیام‌های" ایران، سوریه، مصر و لیبی پرداخته است.

وی می‌گوید که مساله اصلی در این رخداد‌ها در همه این کشورها چیزی نیست به جز بروز مطالبات و خواسته‌های جامعه و عدم رضایت‌مندی از چگونگی "باز توزیع لذت" در آن جامعه. با این مقدمه این سوال را مطرح می‌کند که «اما اگر چنین است، پس تفاوت این حوادث در چیست؟»

به باور این وبلاگ‌نویس در کشورهای مشابه بریتانیا، آمریکا و فرانسه درصد بالایی از شهروندان از شرایط زندگی خود رضایت کامل و یا نسبی دارند. اقلیت ناراضی نیز معمولا شرایط غیرسیاسی همچون وضعیت اقتصادی و یا اجتماعی را مورد انتقاد قرار می‌دهند.

وی وضعیت در کشورهایی همچون ایران را متفاوت می‌داند. علیرضا معتقد است در این کشور‌ها اکثریت نسبت به «توزیع نا‌عادلانه لذت» در جامعه معترض‌اند و زمینه‌ی بروز اعتراض‌شان دلایل مختلف سیاسی، اقتصادی، صنفی، نقض آزادی‌های مدنی و... است.

نویسنده وبلاگ «زیر پوست شهر» دومین دلیل را در مکانیزم متفاوت تخلیه هیجانات اجتماعی و توزیع لذت در این دو گروه از کشور‌ها می‌داند. وی تصریح می‌کند: «وجود استادیوم‌های ورزشی، کلوب‌ها، بار‌ها، سینما‌ها، مراکز تفریحی، علمی، فستیوال‌های مختلف، آزادی رسانه‌ها در بیان نظرات مختلف، آزادی افراد در اظهار نظر، آزادی افراد در انتخاب راه و روش زندگی خود و... منجر به توزیع عادلانه‌تر لذت در جامعه و کاهش حجم هیجانات انباشته شده در آن جامعه می‌شود.»

این وبلاگ نویس عدم وجود مکانیزم‌های موثر در تخلیه هیجانات اجتماعی و ناتوانی «حکومت‌های توتالیتر» در توزیع عادلانه لذت به علت «ذات تمامیت خواه» و «فساد مرسوم» در این کشور‌ها را عامل عدم رضایت بخش بزرگی از جامعه می‌داند.

وی نتیجه می‌گیرد که به همین دلیل در کشورهای دموکراتیک بروز اعتراضات سطحی، کوتاه مدت و گذراست اما در کشورهای تمامیت‎خواه عمیق و گسترده است.

واکنش حکومت ایران دستمایه طنز

برخی از کاربران فضای مجازی مطالبی طنزآمیز درباره‌ی واکنش حکومت ایران به حوادث اخیر بریتانیا منتشر کرده‌اند.

وبلاگ «مملکه داریم؟» در مطلب شماره ۱۱۵۱ خود می‌نویسد: «اوضاع داخلی به کنار. برای سوریه چماق‌دار می‌فرستن بعد پلیس انگلیس رو به خویشتن‌داری دعوت می‌کنن. مملکته داریم؟»

نویسنده وبلاگ «پرشیا رویال» هم مطلبی طنز به نقل از رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران منتشر کرده است: «حقوق بشر ابزاری شده برای تشر زدن به کشورهای آزادی نظیر جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه. این حربه حقوق بشر دیگر کاربرد ندارد. ما به دولت انگلیس توصیه می‌کنیم به جای مداخله در کشورهای دیگر به فکر مردم انگلیس باشند که دیگر نه عروسی شاهزاده می‌خواهند نه حتی خود ملکه پیر و چروکیده‌ای مثل الیزابت دوم... آمارهای دورغی در چند ماه گذشته از سوریه مخابره کرده‌اند که چند هزار نفر توسط بشار اسد کشته شده است ولی ما یک تلفن به سوریه زدیم و دریافتم همه این‌ها دورغ است در سوریه خبری نیست.»

وبلاگ رنگ سبز هم "سخنرانی خیالی" از آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را منتشر کرده است: «آیت‌الله امام (خامنه‌ای) ضمن انتقاد ازبرخورد سرد پلیس لندن با عوامل این ناامنی، اتفاق دیشب در لندن را سرآغاز بیداری اسلامی در غرب دانست و ابراز امیدواری کرد که با فراگیر شدن این موج، انگلیس و کلا غرب شاهد بیداری کامل اسلامی خواهد شد به طوری‌که آمار جنایت و کلاه برداری در این کشور همانند ایران به صورت تصاعدی بالا برود.»

اشاره این وبلاگ‌نویس به انتشار اخبار مربوط به ناامنی‌ها در ایران است. در چند ماه اخیر چندین نفر در نزاع خیابانی کشته شده‌اند. همچنین چندین خبر در مورد تجاوزهای دسته جمعی و یا قتل آدم‌ربایی در ایران بازتاب گسترده‌ای داشته است.

سلاح ایرانی، ساندیس و کارت بسیج

وبلاگ «وطن دوست» نحوه‌ی کشته شدن مارک دوگان، شهروند بریتانیایی را دستمایه طنز قرار داده و به نقل از شبکه خبری بی‌بی‌سی می نویسد: «پلیس لندن اعلام کرد مارک دوگان توسط ماموران وزارت اطلاعات ایران کشته شده است. پلیس لندن تاکید کرد که مارک دوگان احتمالا با صحنه‌سازی ادای گلوله خوردن در آورده و بعد در هنگام حمل در آمبولانس توسط ماموران وزارت اطلاعات ایران کشته شده است.»

اشاره این وبلاگ نویس به ماجرای کشته شدن ندا آقا سلطان در جریان اعتراضات پس از انتخابات ایران است. مقام‌های جمهوری اسلامی مدعی هستند که ندا آقا سلطان با نقشه قبلی توسط سرویس امنیتی بریتانیا کشته شده است.

این وبلاگ‌نویس در ادامه مطلب طنز خود می‌افزاید: «سخنگوی پلیس اضافه کرد سلاحی که به همراه او (مارک دوگان) کشف شده بود مارک ساخت ایران داشته است همچنین مقادیری ساندیس در هنگام تفتیش منزل مارک دوگان کشف شده که مدرک دخالت وزارت اطلاعات ایران است. پلیس لندن اعلام کرد گزارش تکمیلی و عکس کارت عضویت بسیج مارک دوگان بزودی منتشر خواهد شد.»

وبلاگ پینوکیو هم در نوشته طنز کوتاهی زیر عنوان «یک قاچاقچی انگلیسی می‌ارزد به دو هزار مسلمون عرب» می‌نویسد: «پلیس انگلیس زده یک فروشنده مواد مخدر رو کشته، این‌ها دارن از صبح تا شب هی تو اخبار نشون می‌دن. اما دولت سوریه زده دو هزار مسلمون عرب رو کشته، دریغ از یک فاتحه.»

مهدی محسنی
تحریریه: یلدا کیانی