نگرانی مشترک اوباما و عبادی درباره تنش میان ایران و عربستان

باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا و حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق در یک گفتگوی تلفنی "نگرانی مشترک" خود را در مورد اعدام‌ شیخ باقر نمر، روحانی برجسته شیعه در عربستان و حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران ابراز کردند.

کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای گفت که اوباما و عبادی در این گفتگو که روز چهارشنبه (۶ ژانویه/ ۱۶ دی) صورت گرفت، از تمام رهبران منطقه خواسته‌اند تا از خود خویشتن‌داری نشان داده و از لفاظی‌ها و رفتارهای تحریک‌آمیز برای اجتناب از بدتر شدن تنش‌های فرقه‌ای در منطقه بپرهیزند.

رئیس‌جمهور آمریکا و نخست‌وزیر عراق همچنین بر اهمیت این نکته توافق داشته‌اند که تمامی طرف‌های درگیر باید تعامل دیپلماتیک و گفتگو با یکدیگر را حفظ کنند.

کاخ سفید در بیانیه خود اعلام کرده است که باراک اوباما و حیدر عبادی همچنین در مورد مقابله با گروه تروریستی "دولت اسلامی" و تلاش برای بیرون راندن این گروه از شهر رمادی نیز با یکدیگر صحبت کرده‌اند.

گفتگو‌های مکرر جان کری با تهران و ریاض

یک روز پیش از تماس تلفنی میان اوباما و عبادی گزارش شده بود که جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در عرض ۲۴ ساعت چندین بار با مقام‌های ایرانی و سعودی صحبت و آنان را تشویق به گفتگو با یکدیگر کرده است.

کری همچنین با دیگر رهبران منطقه نیز در همین زمینه صحبت کرده بود.

جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفته بود که وزیر خارجه در گفتگوهای تلفنی خود با مقام‌های ایرانی و سعودی بر اهمیت ادامه مذاکرات صلح سوریه تأکید و تلاش کرده است تا مذاکرات وین را زنده نگه دارد.

کربی گفته بود: «جلوگیری از سقوط، تعویق یا توقف مذاکرات وین به وضوح در صدر فهرست او (جان کری) قرار دارد.»

بیشتر بخوانید: ایران و عربستان؛ در آستانه جنگی تمام عیار یا صلحی پایدار؟

ایران و عربستان هر دو نقش پررنگی را در بحران سوریه ایفا می‌کنند. تهران در کنار مسکو از حامیان اصلی بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، به شمار می‌رود و کمک‌های مالی و نظامی خود را از آغاز اوج‌گیری بحران تا کنون در اختیار دمشق قرار داده است. در مقابل ریاض تلاش خود را بر سرنگونی اسد و کمک به گروه‌های مخالف وی متمرکز کرده است.

محمدجواد ظریف‌، وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در یک نشست خبری مشترک با ابراهیم جعفری همتای عراقی خود، گفت که حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد "به هیچ‌وجه قابل قبول نبوده" و ایران با قانون‌شکنان برخورد جدی خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: ظریف: عربستان بر خلاف مسیر تعامل حرکت می‌کند

وی اما در عین حال عربستان سعودی را متهم به "حرکت بر خلاف مسیر تعامل" کرده و گفته بود: «متاسفانه در طول دو سال و نیم گذشته در برابر اقدامات جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد تفاهم، همکاری و برادری در این منطقه [...] همسایگان ما در عربستان سعودی برخلاف این جهت حرکت کردند.»

حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، روز چهارشنبه در نامه‌ای به رئیس قوه قضائیه خواستار رسیدگی "فوری و خارج از نوبت" پرونده حمله به سفارت‌خانه عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد شده بود.