کمالوندی: ایران اسناد درخواستی را به آژانس ارائه کرد
۱۳۹۴ مرداد ۲۴, شنبه
بهروز کمالوندی عصر شنبه، ۲۴ مرداد در جمع خبرنگاران گفت: «طبق زمان‌بندی توافق شده با آژانس، ایران اسناد و پاسخ‌های خود درباره فعالیت‌های گذشته یا ابعاد احتمالی نظامی را ارائه کره و به چارچوب زمانی که متعهد شده، پایبند بوده است.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ابراز امیدواری کرد که با زمان‌بندی مورد توافق در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پرونده مسائل مورد مناقشه در فعالیت‌های هسته‌ای ایران پس از ۱۳ سال "یک‌بار برای همیشه" بسته شود.
او در ادامه گفت: «اصرار ما در این مذاکرات وجود زمان‌بندی بود که بالاخره در برجام مدنظر قرار گرفت و در آخرین گزارش مدیر کل آژانس هم به این مسئله اشاره شده است.»
مطابق این زمان‌بندی ۲۴ مرداد آخرین مهلت ایران برای ارائه اسناد و اطلاعات درخواستی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است.
بیشتر بخوانید: آمانو: آژانس مفاد توافق محرمانه با ایران را افشا نخواهد کرد
توافق محرمانه با آژانس
مطابق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که ایران و کشورهای غربی ۲۳ تیرماه در وین بر سر آن توافق کردند، اقدام‌های طرف مقابل "پس از راستی‌آزمایی اجرای اقدام‌های توافق شده توسط ایران" از سوی آژانس اجرایی می‌شود.
اندکی پیش از اعلام رسمی توافق وین، مدیرکل آژانس و علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بر سر "نقشه راهی" به توافق رسیدند که بر مبنای آن قرار است ابهام‌های فعالیت‌های هسته‌ای ایران در گذشته روشن شود.
آژانس و ایران موافقت کرده‌اند که جزئیات این "نقشه راه" محرمانه بماند. اصول‌گرایان تندرو در ایران و شماری از سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکا خواهان آگاهی از این جزئیات شدند که با مخالفت یوکیا آمانو روبرو شد.
مدیر کل آژانس چندی پیش به دعوت کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در نشست این کمیته حاضر شد اما تاکید کرد که اسناد مرتبط با توافق محرمانه آژانس با ایران برای فرآیند بازرسی از تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی را در اختیار کنگره قرار نخواهد داد.
بیشتر بخوانید: صالحی: هیچ توافق محرمانه‌ای با آژانس نداشته‌ایم
تقدیر از آمانو برای محرمانه ماندن توافق
پیشتر علی اکبر صالحی هر گونه توافق محرمانه با آژانس را تکذیب کرده بود اما کمالوندی ضمن تائید این موضوع، اقدام آمانو در کنگره آمریکا را قابل تقدیر توصیف کرد.
بخشی از ابهام‌های فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران مربوط به ابعاد احتمالا نظامی این برنامه‌ها می‌شود که ایران به شدت آن را تکذیب می‌کند و حتا با استفاده از این عبارت هم مشکل دارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی می‌گوید، ایران بارها از آژانس خواسته در گزارش‌های خود "به جای عنوان ابعاد نظامی احتمالی از عنوان مسائل گذشته و حال" استفاده کند، اما این درخواست مورد توجه قرار نگرفته است.
اصرار آژانس برای دسترسی به برخی اطلاعات از فعالیت‌های گذشته ایران و بازدید از مراکز نظامی مشکوکی چون تاسیسات پارچین یکی از موارد اختلاف مهم ایران و کشورهای ۱+۵ و از موانع دست‌یابی به یک توافق نهایی محسوب می‌شد.
ایران بازرسی از تاسیسات پارچین را جزو خطوط قرمز خود اعلام کرده اما پس از رایزنی‌های طولانی سرانجام راه‌کاری برای حل این معضل پیدا شده که جزئیات آن مشخص نیست.
بیشتر بخوانید: آمانو: توافق جداگانه در مورد سایت پارچین تهیه می‌شود
پارچین، تاسیسات مورد مناقشه
جمهوری اسلامی متهم است که در برنامه‌های هسته‌ای مناقشه‌برانگیز خود دست‌کم تا سال ۲۰۰۳ میلادی اهداف غیر صلح‌آمیز نیز داشته است. ایران این اتهام را بی‌اساس می‌داند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها تاکید کرده است که برای بررسی این اتهام‌ها به اطلاعات و بازرسی‌های بیشتر از آنچه ایران موافقت کرده نیاز دارد، که ظاهرا در "نقشه راه" محرمانه این امکان فراهم شده است.
یوکیا آمانو روز اعلام توافق بر سر برجام گفته بود که در مورد تاسیسات پارچین توافق جداگانه‌ای با ایران به دست آمده اما درباره آن توضیح بیشتری نداد.
یکی از گمانه‌زنی‌ها در این مورد نمونه‌برداری از محیط اطراف تاسیسات است که در برجام نیز برای "مکان‌های اعلام نشده" و مشکوک مد نظر قرار گرفته شده است.
برخی از منابع خبری غربی از موافقت آژانس با نمونه‌برداری توسط ماموران ایرانی گزارش داده‌اند که تا کنون هیچ منبع رسمی آن را تائید نکرده است.
شماری از تحلیل‌گران احتمال می‌دهند ایجاد حساسیت بیش از حد نسبت به تاسیسات پارچین تاکتیک جمهوری اسلامی برای گرفتن بیشترین امتیاز ممکن بوده باشد.