"گوشه‌ای از وطن گم‌شده" در سازمان‌های کمک به پناهندگان

مراکز کمک به پناهجویان و پناهندگان در شهرهای مختلف آلمان فعال هستند. تعداد مراجعه‌کنندگان به اين مراکز مدام افزايش می‌يابد.

در شهر کلن "کانون پناهندگان" و "مرکز روان‌درمانی برای کمک به قربانيان شکنجه، کاريتاس" از جمله مراکزی هستند که ساليانه به صدها پناهجو و پناهنده کمک می‌کنند.

"مرکز پناهندگان شهر کلن" که سرپرستی آن را از سال ۲۰۰۷ "کانون پناهندگان کلن" بر عهده گرفته است، برنامه ها و امکانات متعددی را در اختيار کسانی قرار می‌دهد که روزانه به آن مراجعه می‌کنند. اين مرکز بطور متوسط هفته‌ای ۴۰۰ مراجعه‌کننده دارد.

بر ديوارهای اين مرکز پوسترهایی نصب شده که در آن پناهندگان از دلايل فرار خود سخن گفته‌اند: از اينکه به دنبال امنيت کشور خود را ترک کرده‌اند و از ترس‌هایی که هنوز هم دست از سرشان بر نمی‌دارد. و حالا در گوشه و کنار مرکز افراد گوناگون از مليت‌های مختلف در آرامش برای زندگی تازه‌ای آماده می‌شوند.

سازمان‌دهی و عرضه کلاس‌های زبان آلمانی ، کلاس‌های ورزشی و امکانات مختلف برای زنان مهاجر و پناهنده از کارهای اين مرکز به شمار می‌رود. همچنین عرضه مشاوره در زمينه پرسش‌های مربوط به پناهندگی و وضعيت اقامت از جمله خدماتی است که در اختيار مراجعه‌کنندگان قرار می‌گيرد.

شرايط دشواری که پناهندگان و مهاجران در کشورهای خود متحمل می‌شوند و راه درازی که طی می‌کنند تا به آلمان برسند متقاضيان پناهندگی را در وضعيت ناخوشايند روانی قرار می‌دهد. در عين حال مشکلات زندگی در کمپ‌های پناهندگی و سالهای طولانی انتظار برای دست يافتن به امکانات کار و اقامت هم به سختی‌ زندگی آن‌ها می‌افزايد. جلسات روان‌درمانی و مشاوره مجانی در کنار گروه‌های مشاوره می‌تواند از بار سنگين اين فشارها بکاهد.

خانم "س" که در کلاس‌های مختلف مرکز شرکت می‌کند آنجا را خانه‌ای می‌داند که بخشی از وطن گم شده اوست. جوانان افغانی هم که در اتاقی ديگر جمع شده‌اند از امنيتی سخن می‌گویند که احساس می‌کنند در آنجا بازيافته‌اند.

۲۰ گروه مهاجر از کشورهای مختلف فعاليت‌های خود را با تشکيل جلسات سياسی و فرهنگی در اين مرکز دنبال می‌کنند و آموزش زبان مادری از جمله فارسی از خدمات ديگر اين مرکز است.

"کانون پناهندگان شهر کلن" که ۲۸ سال است سرپرستی قانونی اين مرکز را به عهده دارد از مراکزی است که با تلاش‌های دائم خود به شکل علنی توجه افکار عمومی و احزاب سياسی آلمان را به موضوع مهاجران و پناهندگان جلب کرده است. از فعاليت‌های ديگر اين کانون عرضه مشاوره در دفتری در ساختمان اداره خارجيان شهر کلن است که به پناهندگانی که به شکل غيرقانونی وارد آلمان شده‌اند راهنمایی‌های لازم را برای گذران و ادامه زندگی در آلمان می‌کند.

دفتر مشاوره اين کانون در شهر بن هم خدماتی مشابه را در اين شهر عرضه می‌کند. پروژه کمک به پناهندگان برای يافتن خانه و بيرون آمدن از کمپ‌های پناهندگی از کارهای ديگر اين کانون است.

این کانون همچون دیگر سازمان‌های کمک به پناهجویان و پناهندگان برای ادامه فعاليت خود با مشکلات عديده‌ای دست به گريبان‌ است که مهمترين آنها تامين بودجه لازم برای کارش است.

بخشی از بودجه اين کانون و مرکز پناهندگان شهر کلن از سوی شهرداری کلن بخشی دیگر هم از ایالت نوردراین وستفالن که کلن در آن قرار دارد تامین می‌شود. ولی اين بودجه‌ها برای تامين مخارج اين مراکز کافی نيستند و کمبود مالی از دغدغه‌های دائم اين مراکز است و این مشکلی است که به سياست‌های دولت آلمان در رابطه با پناهندگی برمی‌گردد. بخش بزرگی از کار مراکز کمک به پناهجویان و پناهندگان بر دوش کسانی است که داوطلبانه، بدون دريافت دستمزد، با آنها همکاری می‌کنند.

مرکز روان‌درمانی برای کمک به قربانيان شکنجه، کاريتاس

اين مرکز از سال ۱۹۸۵ کار خود را آغاز کرده است. هدف اين مرکز که متعلق به کليسای کاتوليک آلمان است دادن خدمات به پناهندگانی است که در کشور خود مورد آزار و اذيت و شکنجه قرار گرفته‌اند.

گروه زيادی از پناهندگانی که به آلمان می‌آيند در کشورهای خود به دليل جنگ يا زندان مورد آزار و شکنجه قرار گرفته‌اند. اين گروه به دليل ندانستن زبان آلمانی يا نداشتن بيمه خدمات درمانی امکان مراجعه به روانشناسان و روانکاوان را ندارند. مرکز روان‌درمانی برای کمک به قربانيان شکنجه با استفاده از مترجمان تعليم‌ديده برای زبان‌های مختلف امکان مشاوره و روان‌درمانی برای اين گروه را فراهم می‌آورد.

در برخی موارد روان‌درمانی گروهی که به اشکال مختلف در مرکز وجود دارد به بيماران امکان می‌دهد که سريع‌تر روند بهبود را طی کنند.

روان‌درمانگرانی که متخصص در امور کودکان و جوانان هستند به درمان جوانانی می‌پردازند که به تنهایی يا همراه خانواده وارد آلمان شده‌اند و بخاطر شرایط سخت زندگی در وطن و فرار آسیب دیده‌اند. از جمله می‌توان به جوانان افغانی اشاره کرد که طی سالهای اخير به آلمان آمده‌اند. اين گروه برای رسيدن به آلمان ماه‌ها در راه بوده‌اند و شانس گرفتن اجازه اقامت در آلمان را به سختی بدست می‌آورند. مرکز کاريتاس امکان کارهای جمعی را برای اوقات فراغت اين دسته فراهم می‌کند که بسيار مورد استقبال آن‌ها قرار می‌گيرد.

نقاشی‌هایی با رنگ‌های گرفته و سياه با بهبود در روند درمان جای خود را به رنگ‌های روشنی می‌دهند که پر از اميد و شور زندگی هستند. اين نقاشی‌ها حاصل کار گروه‌های روان‌درمانی مرکز را نشان می‌دهند.

خانواده "ن" که از بوسنی آمده‌اند امکان زندگی دوباره خود را مديون اين مرکز می‌دانند. بيشتر از همه مادر خانواده ابراز خشنودی می‌کند که بعد از سال‌های تلخ زندگی با افسردگی به گفته خود گویا دوباره بدنيا آمده است.

کمبود بودجه فعالیت‌های خدماتی اين سازمان در نوع خود منحصر به فرد را محدود می‌کند. تامين بودجه اين مرکز با تقاضای پول برای پروژه‌های مختلف آن از پارلمان اروپا برای کار با پناهندگان صورت می‌گيرد.

تاثر‌انگيز است که هر چه تعداد متقاضيان پناهندگی در آلمان افزايش می‌يابد بودجه‌های دولتی برای تامين امکانات مراکز کمک به آنها هم کم‌تر می شود.

درهای مراکز کمک به پناهندگان که سرگذشت هزاران پناهنده را در دل خود جای داده است هر روز به روی کسانی باز می‌شود که پس از تجربه‌های سختی که پشت سر گذاشته‌اند، می‌خواهند روی ديگر زندگی را تجربه کنند.