1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

Влада на национален спас- единствен излез?!

Драган Максимовиќ/ А.Трајковска10 февруари 2014

Во Тузла е покрената иницијатива за формирање на експертска влада, или влада на национален спас. Економистите се уверени дека е тоа единственото решение, додека правниците се скептични.

https://p.dw.com/p/1B5vx
Фотографија: picture-alliance/dpa

Стопанствениците на Тузланскиот кантон истакнаа некои од конкретните барања со цел подобрување на севкупната состојба во кантонот, но и во целата земја. Идејата е да се формира влада која би ја сочинувале експерти од разни области и која исклучиво би работела за доброто на народот. Фарук Ширбеговиќ, член на економско-социјалниот совет на Тузланскиот кантон, но и еден од најуспешните стопанственици во земјата вели дека прво мора да се дефинира кој ќе ја сочинува владата: „Треба да се избере влада која ќе биде пополнета со оние кои сакаат да придонесат да се подобри состојбата, кои не се партиски обоени. Сегашната ситуација говори дека состојбата не е добра. Сите ја запоставуваа економијата и беа социјално нечувствителни. Главна цел на таа нова влада е поттикнуавање во вработувањето и поттикнување за новите стопанственици“.

„Државата го ограбува народот“

Идејата е добра се согласуваат могумина економисти, но и стопанственици. Дулјко Хасиќ од Надворешно-трговската комора на БиХ вели дека од асепкт на моменталната ситуација тоа е најдобро и единствено решение: „Фирмирање на експертска влада или влада на спас навистина се наметнува како единствен излез и единсвено решение во овој момент“.

Duljko Hasic, Wirtschaftsexperte aus Bosnien und Herzegowina
Дулјко ХасиќФотографија: DW

Влада или влада на спас на сите нивоа во БиХ секако би требало да има помалку министерства и помалку службеници, но тие би требало да бидат поефикасни од сегашниот огромен административен апарат, кој е тотално неефикасен, напоменуваат експерти. Тие дополнуваат дека Владата би можела да ги има првите резултати веќе за неколку месеци, а целосен ефект би се постигнал за две години. Економистот Алекса Милојевиќ тврди дека постојат решенија и тие можат да се реализираат низ таква организација, односно преку влада на спас. „Едноставно е неверојатно како оваа власта владее 20 години, а не знае да отвори претпријатие, туку знае само да распродава и да се задолжува. Сигурно дека постојат луѓе во БиХ кои се во состојба да направат нов модел на владеење и да излеземе од кирзата. Многу лесно и многу брзо“.

Wirtschaftliche Lage in der Republik Srpska
Милојевиќ смета дека многу безо може да се излезе од кризатаФотографија: DW/E. Musli

Милојевиќ предупредува дека мора да се реши системот на приватизација: „Сведоци сме, откако е направена оваа приватизација и стопнството е предадено во рацете на поединци, државата не прави ништо друго туку го ограбува народот и тие богатсва ги пренесува на поединци, надевајќи се дека тие ќе го придвижат стопанството, што е грешка“.

На прво место интересите на граѓаните

Поради тоа владата на спасот би требало да биде составена од непартиски луѓе, поточно од луѓе кои ќе работат во интерес на граѓаните, а не во интерес на поедини центри на моќ, како што се истакнува. Ширбеговиќ се согласува со констатацијата дека денес во БиХ е тешко да се пронајдат луѓе кои не се симпатизери на ниту една партија, но важно е тие да не работат во нивен интерес, туку во интерес на граѓаните.

Faruk Sirbegovic, Bauunternehmer und Firmeninhaber
Ширбеговиќ се надева на брзи видливи резултатиФотографија: Sirbegovic grupa

Предлогот е во овој момент таа влада или влади да се формираат во кантоните каде е тоа неопходно, па и на федерално ниво, бидејќи за сѐ друго би била потреба промена на Уставот. Ширбеговиќ очекува скоро формирање на таа влада во Тузланскиот кантон.

На крајот се наметнува прашањето: Дали формирањето на таква влада, значи експертска или влада на спас е можно според Уставот и на кој начин тоа би функционирало во пракса? Омер Ибрахимагиќ професор по уставно право од Сараево вели дека ниеден устав во БиХ не познава таков вид на организирање: „Обично во други земји е дефинирана влада во технички мандат за разлика од БиХ. Тоа може да биде само препорака на некоја група, или граѓани, собрание на кантон во формирањето на нова влада да води сметка за тоа за министри да именува лица кои се експерти за одредени области, а кои би можеле да ја подобрат ситуацијата во општеството. Меѓутоа пробелмот е што партиите имаат свои луѓе, кои се некомпромитирани во разни области. Според тоа таква влада би можела да се формира и со волја на партиите, па се поставува прашањето дали тоа е тоа“, заклучува Ибрахимагиќ.