1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

25 години Амазон : од онлајн книжарница до моќен концерн

ЖА /ДВ
5 јули 2019

Историјата на најголемиот интернет-трговец почна пред 25 години во гаража во Сиетл. Денес Амазон е еден од највредните концерни, а основачот Џеф Безос е најбогат човек во светот. Но, претпријатието има и бројни критичари

https://p.dw.com/p/3Ldch
Frankreich Boves | Logo von Amazon
Фотографија: Reuters/P. Rossignol

Џеф Безос уште на возраст од 30 години оствари завидна кариера во берзанскиот свет на Вол Стрит, но тоа очигледно не му беше доволно. Него го фасцинирал интернетот. Заедно со својата тогашна сопруга МекКензи донел судбоносна одлука и своето биро во облакодер во Њујорк го заменил со гаража во Сиетл. Тука почнува приказната за Амазон, најголемата интернетска трговска платформа во светот.

„Наша визија е да станеме претпријатие максимално насочено кон купувачот, во кое луѓето можат да најдат се што сакаат да купат на интернет“, гласи мотото на Безос. Почетокот бил далеку од остварување на визијата. Џеф и МекКензи Безос на 5. јули 1994. година основале интернет-книжарница. Таа прво се викала Кадабра, но брзо добила ново име: Амазон. Она што почнало со книги, во идните години се развило во најголема интернетска стоковна куќа во светот. Денес Амазон е нешто уште повеќе - поседува дури и сопствен синџир на супермаркети во САД.

Но, Безос сака уште повеќе: на пример, да конкурира на Нетфликс, водечката компанија која нуди интернет стриминг, но и етаблирање сопствена логистика за доставување пакети. Никој не знае што ќе биде идниот чекор на Безос и во која бранша. Амазон на почетокот на јуни претстави достава со помош на дронови, кои би требало за неколку месеци да ги испорачаат првите пакети.

USA Jeff Bezos
Џеф Безос, најбогатиот човек во светотФотографија: Reuters/J. Roberts

Љубимец на Вол стрит

Поради хроничните загуби, кои беа последица на континуираните нови вложувања, акциите на овој нагло експандирачки концерн долго време не беа многу барани на берзата. Но, откако Безос остварува добивка, стана љубимец на Вол стрит. Во првото тромесечие годинава бизнисот одеше одлично- благодарение на разработената интернет-трговија и растот на понудата на клауд сервисот, чистата добивка во споредба со истиот период лани порасна за 125 проценти, на 3,6 милијарди долари. Толку многу Амазон уште не успеал да заработи во само еден квартал. Лани во септември Амазон, како втор концерн по Епл, успеа привремено да достигне берзанска вредност од билион долари. Со тоа, концернот имаше поголема вредност отколку 12-те најголеми Дакс-претпријатија заедно. Американскиот берзански гуру, 88-годишниот Ворен Бафет одамна изрекува огромни пофалби на адреса на Безос, она што тој успеа со својот концерн е речиси чудо, вели Бафет.

Повеќе: 

Амазон го истурка Гугл од светскиот трон

Фотографија на денот: Амазон почнува достава со дронови

„Форбс“: Безос е уште побогат

За основачот Безос посебно добро се исплаќа навалата на вложувачи во неговиот концерн, бидејќи тој и натаму е најголем акционер. Затоа веќе со години овој 55-годишник доминира на листите на најбогати луѓе во светот.

На мета на критиките

Но, настрана од берзата, Амазон нема многу сипматизери. Концернот секогаш одново е на мета на критики поради, како што се тврди, лоши услови за работа, а многумина се убедени и дека со неговите ниски цени ги уништува ситните трговци. Но, најголемиот непријател на Амазон живее во Белата куќа. Американскиот претседател Доналд Трамп постојано го критикува Амазон, наводно поради негова вина за финансиските проблеми на американската пошта. Но, главната причина веројатно е судирот на Трамп со угледниот весник „Вашингтон пост“, кој често известува критички за претседателот. Весникот е во приватна сопственост на Џеф Безос.